HEMŞİRELİK ÖĞRENCİLERİNDE KİŞİLERARASI İLİŞKİ BOYUTLARI VE SÜREKLİ ÖFKE–ÖFKE İFADE TARZLARI ARASINDAKİ İLİŞKİ

Yıl 2019, Cilt: 14 Sayı: 2, 122 - 132, 16.04.2019

Eda Mert Fatma Demirkıran Filiz Adana

Öz

Bu çalışma hemşirelik öğrencilerinin
kişiler arası ilişki boyutları ile öfke-öfke ifade tarzları arasındaki ilişkiyi
belirlemek amacıyla yapılmıştır. Nisan 2014-Mayıs 2014 tarihleri arasında
kesitsel olarak yapılan araştırmanın evrenini Adnan Menderes Üniversitesi
Sağlık Yüksekokulu Hemşirelik bölümünde öğrenim gören 92 öğrenci oluşturmuştur.
Olasılıksız uygun örnekleme yöntemi ile 81 öğrenciye ulaşılmıştır. Çalışmanın
verileri Kişisel Bilgi Formu, Kişilerarası İlişki Boyutları Ölçeği (KİBO) ve
Sürekli Öfke-Öfke İfade Tarzı Ölçeği (SÖÖTÖ) ile toplanmıştır. Verilerin
analizlerinde tanımlayıcı istatistiksel yöntemler, “Student t-test” ve “Pearson
Korelasyon analizi” kullanılmıştır. Çalışmanın sonucunda öğrencilerin onay bağımlılığı
arttıkça sürekli öfke ve öfkeyi içe ve dışa vurma düzeylerinin azaldığı, öfke
kontrol düzeyinin arttığı; ancak başkalarına güven ve duygu farkındalığı puanları
arttıkça sürekli öfke, öfkeyi içe ve dışa vurma düzeylerinin arttığı
bulunmuştur. Ayrıca duygu farkındalığı puanları arttıkça öfke kontrollerinin
azaldığı görülmüştür. Bu sonuçlar doğrultusunda öğrenciler için kişilerarası
ilişki becerilerine; öfke kontrolü ve öfkenin uygun ifade edilmesine yönelik
eğitimler planlanması önerilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Hemşirelik Öğrencisi, Kişilerarası İlişki, Öfke İfade Tarzı, Student t-test, Pearson Korelasyon Analizi

Kaynakça

• [1] Tosun, C., (2010). Kişilerarası İletişim ve Çatışma. Milli Prodüktivite Merkezi Verimliliği Artırma Projesi Genel Katılıma Açık Eğitim Programı. Denizli.
• [2] Tabak, R.S., (2003). Sağlık İletişimi. İstanbul: Literatür Yayınları, 2. Baskı.
• [3] Erözkan, A., (2009). Lise Öğrencilerinde Kişilerarası İlişki Tarzlarının Yordayıcıları. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi: Sayı:21, ss.543-551.
• [4] Baldwin, M.W., (1992). Relational Schemas and The Processing of Social Information. Psychological Bulletin. Cilt:112, Sayı:3, ss:461-484. DOI:10.1037/0033-2909.112.3.461.
• [5] Erözkan, A., (2009). Üniversite Öğrencilerinin Kişiler Arası İlişki Tarzları ve Mizah Tarzları. Dokuz Eylül Üniversitesi Buca Eğitim Fakültesi Dergisi: Sayı:26, ss:56-66.
• [6] Bolton, R., (1986). People Skills: How to Assert Yourself, Listen to Others, and Resolve Conflicts. New York: Touchstone Book.
• [7] Wiseman, H., Metzl, E., and Barber, J.P., (2006). Anger, Guilt and Intergenerational Communication of Trauma in the Interpersonal Narratives of Second Generation Holocaust Survivors. American Journal of Orthopsychiatry: Cilt:76, Sayı:2, ss:176-184. DOI:10.1037/0002-9432.76.2.176.
• [8] Lench, H.C., (2004). Anger Management: Diagnostic Differences and Treatment Implications. Jounal of Social and Clinical Psychology: Cilt:23, Sayı:4, ss:512-531.
• [9] Budak, S., (2000). Psikoloji Sözlüğü. Ankara: Bilim ve Sanat Yayınları.
• [10] Averill, J.R., (1983). Studies on Anger and Aggression: Implications for Teories of Emotion. American Psychologist: Cilt:38, Sayı:11, ss:1145-1160. DOI:10.1037/0003-066X.38.11.1145.
• [11] Bıyık, N., (2004). Üniversite Öğrencilerinin Yalnızlık Duygularının Kişisel Sosyal Özellikleri Öfke Eğilimleri Açısından İncelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• [12] Azevado, F., Wang, Y., Paulo, A., Lotufo, A., and Bensenor, I., (2010). Application of the Spielberger’s State-trait Anger Expression Inventory in Clinical Patients. Arq. Neuro-Psiquiatr: Cilt:68, Sayı:2, ss:231-234.
• [13] Canary, D.J., Spitzberg, H., and Semic, B.A., (1998). The Experience and Expression of Anger in Interpersonal Settings. In: Andersen PA, Guerrero LA, editors. Handbook of Communication and Emotions, Research, Theory, Applications and Context. San Diego, CA, US: Academic Press.
• [14] Guerrero, L.K. and Andersen, P.A., (2000). Emotion in Close Relationships. In: Hendrick C, Hendrick SS, editors. Close Relationships: A Source-Book. CA, US: Thousand Oaks.
• [15] Bilge, A. and Ünal, G., (2005). Öfke, Öfke Kontrolü ve Hemşirelik Yaklaşımı. E.Ü. Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi: Cilt:21, Sayı:1, ss:189-196.
• [16] Bridewell, W.B. and Chang, E.C., (1997). Distinguishing Between Anxiety, Depression and Hostility: Relations to Anger-in, Anger-out and Anger Control. Personality and Individual Differences: Cilt:22, Sayı:4, ss:587-590. DOI:10.1016/S0191-8869(96)00224-3.
• [17] Starner, T.M. and Peters, R.M., (2004). Anger Expression and Blood Pressure in Adolescents. The Journal of School Nursing Cilt:20, Sayı:6, ss:335-342. DOI:10.1177/10598405040200060801.
• [18] Deffenbacher, J.L., (1999). Cognitive Behavioral Conceptualization and Treatment of Anger. Journal of Clinical Psychology: Cilt:55, Sayı:3, ss:295-309. DOI:10.1002/(SICI)1097-4679(199903)55:3<295:AID-JCLP3>3.0.CO;2-A
• [19] Erkek, N., Özgür, G. ve Babacan Gümüş, A., (2006). Hipertansiyon Tanısı Alan Hastaların Sürekli Öfke Ve Öfke İfade Tarzları. C.Ü. Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi: Cilt:10, Sayı:2, ss:9-18.
• [20] Bemak, F. and Keys, S., (2000). Violent and Aggressive Youth, Intervention and Prevention Strategies for Changing Times. Practical Skills for Counselors, Corwin Press. CA: Thousand Oaks.
• [21] Uyar, G., (2000). Hasta-Hemşire İletişimi ve İletişimin Hasta Yönünden Önemi. Türkiye Klinikleri Tıp Etiği: Cilt:8, Sayı:1, ss:88-94.
• [22] Daniels, T.G., Denny, A. and Andrews, D., (1988). Using Microcounselling to Teach Rn Nursing Students Skills of Therapeutic Communication. Journal of Nursing Education: Cilt:27, Sayı:6, ss:246-52.
• [23] Evans, G.W., With, D.L., Alligood, M.R., and O’Neil, M., (1998). Empathy: A Study of Two Types. Issues of Mental Health Nursing: Cilt:19, Sayı:5, ss:453-461. DOI:10.1080/016128498248890.
• [24] Suikkala, A., (2001). Nursing Student-Patient Relationship: A Review of the Literature from 1984 to 1998. Journal of Advanced Nursing: Cilt:33, Sayı:1, ss:42-50. DOI:10.1046/j.1365-2648.2001.01636.x.
• [25] Albayrak, B. ve Kutlu, Y., (2009). Ergenlerde Öfke İfade Tarzı ve İlişkili Faktörler. Maltepe Üniversitesi Hemşirelik Bilim Ve Sanatı Dergisi: Cilt:2, Sayı:3, ss:57-69.
• [26] Karreman, A. and Bekker, M.H.J., (2012). Feeling Angry and Acting Angry: Different Effects of Autonomy-Connectedness in Boys and Girls. Journal of Adolescence: Cilt:35, Sayı:2, ss:407–415. DOI: 10.1016/j.adolescence.2011.07.016.
• [27] Sütcü, T.S. ve Aydın, A., (2008). İki Farklı Öfke Ölçeğinin Çocuk ve Ergenler İçin Psikometrik Özelliklerinin İncelenmesi. Ege Eğitim Dergisi: Cilt:9, Sayı:2, ss:93-108. [28] Yıldırım, A., Karakurt, P. Ve Hacıhasanoğlu, R., (2009). Hemşirelik Öğrencilerinin Problem Çözme Becerileri ile Öfke Duygusu ve İfadelerinin Karşılaştırılması. Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi: Cilt:12, Sayı:1, ss:57-65.
• [29] İmamoğlu, S. ve Aydın, B., (2009). Kişilerarası İlişki Boyutları Ölçeği’nin Geliştirilmesi. Doktora Tezi. İstanbul: Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Psikolojik Danışma ve Rehberlik Anabilim Dalı.
• [30] Özer, A.K., (1994). Sürekli Öfke ve Öfke İfade Tarzı Ölçekleri Ön Çalışması. Türk psikoloji Dergisi: Cilt:9, Sayı:31, ss:26-35.
• [31] Savaşır, I. ve Şahin, N.H., (1997). Bilişsel Davranışçı Terapilerde Değerlendirme: Sık Kullanılan Ölçekler. Ankara: Türk Psikologlar Derneği Yayınları.
• [32] Ayyıldız, E. ve Elkin, N., (2016). Üniversite Öğrencilerinin Bağlanma Stilleri ile Sürekli Öfke ve Öfke İfade Tarzları Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. İGÜSBD: Cilt:3, Sayı:1, ss:63-80. DOI:10.17336/igusbd.76761.
• [33] Barbalet, J., (2008). A Characterization of Trust, and Its Consequences. Forthcoming in Theory and Society: Cilt:38, Sayı:4, ss:367-382.
• [34] Oktay, B. ve Batıgün, A.D., (2014). Aleksitimi: Bağlanma, Benlik Algısı, Kişilerarası İlişki Tarzları ve Öfke. Türk Psikoloji Yazıları: Cilt:17, Sayı:33, ss:31-40.
• [35] Hasta, D. ve Güler, E., (2013). Saldırganlık: Kişilerarası İlişki Tarzları ve Empati Açısından Bir İnceleme. Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi: Cilt:4, Sayı:1, ss:64-104.
• [36] Şahin, N., Batıgün, A. ve Koç, V., (2011). Kişilerarası Tarz, Kendilik Algısı, Öfke ve Depresyon. Türk Psikiyatri Dergisi: Cilt:22, Sayı:1, ss:17-25. DOI:10.5080 /u6264.
• [37] Karslı, E., (2008). Kişilerarası Tarz, Kendilik Algısı, Öfke ve Psikosomatik Bozukluklar. Yüksek Lisans Tezi. Ankara: Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Psikoloji Anabilim Dalı.
• [38] Bedel, A., (2011). Kişilerarası Sorun Çözme Beceri Eğitiminin Ergenlerin Sürekli Öfke ve Öfke İfade Tarzlarına Etkisinin İncelenmesi. Doktora Tezi. Konya: Selçuk Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Eğitim Bilimleri Anabilim Dalı.