ERZİNCAN TULUM PEYNİRİ KÜMESİNİN REKABET GÜCÜNÜN PORTER’IN ELMAS MODELİ ÇERÇEVESİNDE İNCELENMESİ

Yıl 2018, Cilt: 13 Sayı: 2, 54 - 75, 21.04.2018

Serkan Demirdöğen

Öz

Küreselleşmeyle birlikte piyasa rekabetinin kriterlerinde ve
özelliklerinde önemli değişiklikler meydana gelmiştir. İşletmeler ya bu yeni
kriterlere uyum sağlayacaklar ya da yok olma tehlikesiyle karşı karşıya
kalacaklardır. Bu nedenle işletmelerin mevcut kaynaklarını daha verimli
kullanmaları ve rekabet güçlerini arttırmaları gerekmektedir. Kümelenme
yaklaşımı, işletmelerin rekabet güçlerinin ve verimliliklerin arttırılmasında
önemli bir model olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu çalışmada Erzincan tulum
peyniri kümesinin rekabet gücü Porter’ın Elmas Modeli yaklaşımı ile
belirlenmeye çalışılmıştır. Bu çalışma nitel bir niteliğe sahiptir. Araştırmada
birincil ve ikincil veri toplama yöntemleri kullanılmıştır. Birincil veri
toplama yöntemi olarak derinlemesine mülakat tekniği ve anket yöntemi
kullanılmıştır. Bu kapsamda Erzincan tulum peyniri üreticileri, satıcıları, tedarikçileri,
ilişkili kurum ve kuruluş yöneticileri ve uzman kişilerle toplam 32 mülakat
yapılmıştır. Sonuç olarak, büyük bir kümelenme potansiyeline sahip Erzincan
tulum peyniri kümesinin rekabet gücünün genel olarak düşük olduğu ortaya
çıkmıştır.

Anahtar Kelimeler

Elmas Modeli, Rekabet Gücü, Erzincan Tulum Peyniri Kümesi, Erzincan

Kaynakça

• • Aras, İ., (2015). Süt ve Süt Ürünleri Sektör Raporu, Konya: Mevlana Kalkınma Ajansı. http://www.konyadayatirim.gov.tr/images/dosya/S%C3%BCt%20%C3%9Cr %C3%Bcnleri%20Sekt%C3%B6r%C3%BC%20Raporu.pdf, Erişim tarihi: 17.09.2017.
• • Bayramoğlu, T., Ari, Y.O. ve Durmaz, A., (2016). Bölgesel Kalkınmada Kümelenme Yaklaşımı; Bayburt İlindeki Arıcılık Sektörü Üzerine Bir Uygulama. Ordu Üniversitesi Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi: Cilt:6, Sayı:3, ss:903-916.
• • Deitz, R. and Garcia, R., (2000), Understanding Regional Economic Growth in the New Economy: Industry Clusters, Federal Reserve Bank of New York. https://www.newyorkfed.org/medialibrary/media/research/regional_economy/upstate/newsletter-summer00-4pg.pdf. Erişim Tarihi:02.09.2017.
• • Delgado, M., Porter, M.E., and Stern, S., (2014). Defining Clusters of Related Industries, Journal of Economic Geography, Vol:16, No:1, pp:1-38. Doi:10.3386/w20375. http://www.nber.org/papers/w20375.
• • Eurostat, (2015). Milk and_Milk Product Statistics. http://ec.europa.eu/eurostat/statistics explained/index.php/ Milk_and_milk_product_statistics, Erişim tarihi: 22.08.2017.
• • Eurostat, (2018). Milk collection (all milks) and dairy products obtained–annualdata. http://appsso.eurostat.ec.europa.eu/nui/ show.do?data set=apro_mk_pobta&lang=en, Erişim tarihi: 28.03.2018.
• • Food and Agriculture Organization of the United Nations (FAO), (2017). Gateway to dairy production and products. http://www.fao.org/agriculture/dairy-gateway/milk-production/en/#.Wd3XNWZrx9A, Erişim tarihi: 15.09.2017.
• • Jacobs, J., (1961). The Death and Life of Great American Cities. New York: Random House.
• • Marshall, A., (1890). Principles of Economics. London: Macmillan.
• • Griffin, M., (2017). Market Assessments, http://www.fao.org/fileadmin/templates/est/COMM_MARKETS_MONITORING/Dairy/Documents/Food_Outlook_June_2017__Dairy_.pdf. Erişim tarihi:13.09.2017.
• • International Dairy Foods Association (IDFA), (2016). The World Dairy Situation. http://www.idfa.org/docs/default-source/d-news/world-dairy-situationsample.pdf, Erişim: 01.09.2017.
• • Ketels, C., (2006). Michael Porter_s Competitiveness Framework—Recent Learnings and New Research Priorities. Journal of Industry, Competition and Trade, Vol: 6, No: 2, pp:115–136. Doi: 10.1007/s10842-006-9474-7.
• • Ketels, C., (2015). Competitiveness and Clusters: Implications for a New European Growth Strategy, WWW for Europe Working Paper Series, No:84. http://www.foreurope.eu/fileadmin/documents/pdf/Workingpapers/WWWforEurope_WPS_no084_MS48.pdf.
• • Martin, R., Florida, R., Pogue, M., and Mellander, C., (2015). Creativity, Clusters and the Competitive Advantage of Cities, Martin Prosperity Institute. http://martinprosperity.org/media/Creativity-Clusters-and-the-Competitive-Advantage-of-Cities.pdf. Erişim tarihi:15.08.2017.
• • Mongkhonvanit, J., (2014). Regional Competitiveness: Key Players in Industrial Cluster in Knowledge-Based Industrial Cluster, Singapore: Springer, pp:13-19. Doi:10.1007/978-981-287-149-7_2.
• • Paraušić, V., Cvijanović, D., Mihailović, B., and Veljković, K., (2014). Correlation between the state of cluster development and national competitiveness in the Global Competitiveness Report of the World Economic Forum 2012–2013, Economic Research, Vol:27, No:1, pp:662–672.Doi:10.1080/1331677X.2014.974917. http://dx.doi.org/10.1080/1331677X.2014.974917.
• • Porter, M., (1990). The Competitive Advantage of Nations, New York: Free Press, pp:73-91. http://www.economie.ens.fr/IMG/pdf/ porter_1990_-_the_competitive_ advantage_ of_ nations.pdf. Erişim tarihi:13.08.2017.
• • Porter, M., (1998a). Clusters and the New Economics of Competition, Harvard Business Review, Vol:76, No:6, pp:77-90.
• • Porter, M., (1998b). Clusters and Competition: New Agendas for Companies, Governments, and Institutions, Harvard Business School Press.
• • Porter, M., (2000). Location, Competition, and Economic Development: Local Clusters in a Global Economy, Economic Development Quarterly, Vol:14, No:1, pp:15-34. Doi: 10.1177/089124240001400105. http://edq.sagepub.com/content/14/1/15.
• • Porter, M., (2004). Building the Microeconomic Foundations of Prosperity: Findings From the Business Competitiveness Index, The Global Competitiveness Report 2003–2004, Oxford University Press: New York.
• • Pușcaciu, V., Pușcaciu, R., and Pop, I., (2016). Clusters, Innovation and Entrepreneurship at the Danube, Journal of Danubian Studies and Research, Vol:6, No:2, pp:229-238. http://journals.univ-danubius.ro/index.php/research/ article/ view/3639/ 3496.
• • Riasi, A., (2015). Competitive Advantages of Shadow Banking Industry: An Analysis Using Porter Diamond Model. Business Management and Strategy, Vol:6, No:2, pp:15-27, ISSN 2157-6068.
• • Tekin, H., (2012). Nitel Araştırma Yönteminin Bir Veri Toplama Tekniği Olarak Derinlemesine Görüşme, Sosyoloji Dergisi, Vol:13, No:3, ss:101-116.
• • TEPAV, (2013). Gıda Sektöründe Değer Zinciri Analizi, Ankara: TEPAV. ISBN 978-9944-927-63-5.
• • Türk Patent ve Marka Kurumu, Erzincan Tulum Peyniri Coğrafi İşaret Tescil Belgesi. http://www.turkpatent.gov.tr/TurkPatent/get File?fileId=E3E6A278-A140-4AC0-9A69-2E60ADAF0630. Erişim tarihi:07.08.2017.
• • TÜİK, (2017a). Süt Ürünleri ve Hayvansal Üretim İstatistikleri. http://www.tuik.gov.tr/PreTablo.do?alt_id=1002. Eişim tarihi: 02.10.2017.
• • TÜİK, (2017b). https://biruni.tuik.gov.tr/medas/?kn=85&locale=tr. Eişim tarihi:02.10.2017.
• • United Nations Industrial Development Organization (UNIDO), (2013). The Unido Approach to cluster Development. https://www.unido.org/fileadmin/user_media_upgrade/What_we_do/Topics/Business__investment_and_technology_services/CUP/UNIDOs_CLUSTER_APPROACH.PDF, Erişim tarihi:14.08.2017.
• • Vuković, D., Jovanović, A., and Đukić, M., (2012). Defining Competitiveness Through The Theories of New Economic Geography And Regional Economy, Vol:62, No:3, pp:49-64. Doi: 10.2298/IJGI1203049V.
• • Yıldız, S. ve Alp, S., (2014). Bir Kümelenme Örneği Olarak Kars Kaşar Peyniri Endüstri Kümesi. Hacettepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi: Cilt:32, Sayı:1, ss:249-272.