Sinematografik Temsil Bağlaminda Cindy Sherman’in Untitled Film Stills Serisi

Yıl 2019, Özel Sayı (1) Mayıs 2019, 200 - 220, 10.05.2019

Mehmet Fatih Yelmen

https://doi.org/10.31122/sinefilozofi.493740

Öz

Temsil, görsel sanatlarda farklı biçim ve içeriklerde
karşılık
bulmaktadır. Örneğin fotoğraf
sanatında ışık, gölge, kostüm, makyaj vb. unsurlar temsili oluşturan özelliklerdendir.
Sinema sanatında ise; bu özelliklere ek olarak devinim ve montaj temsilin başta gelen
biçimsel özellikleridir.

   İçerik
açısından ele alındığında temsil, sanat eserinin ifade
ettiği konuya
ve bağlama göre şekillenmekte,
başka bir
deyişle temsili
hale gelen içerik, imgesel olanı da ortaya çıkarmaya başlamaktadır.
Örneğin, genel
olarak düşük bütçelerle korku,
bilimkurgu, western, gangster gibi çeşitli türlerde çekilen B tipi filmlerdeki kadın
karakterleri, sinematografik temsilin hem biçim hem de içerik özelliklerini taşımaktadır.
Buna göre, bir kısmı 1950’lilerin sonlarına ait bu filmlerdeki kadınların
benzer görünümleri ve karakterleri, stereotipleşmiş bir
temsilin parçaları haline gelmişlerdir.

   Bu çalışmada,
Cindy Sherman’ın B tipi filmlerdeki kadın karakterlerden yola çıkarak gerçekleştirdiği “Untitled
Film Stills” serisindeki otoportrelerinden oluşan fotoğraflarında,
fotoğrafik
temsil unsurlarının, özellikle içerik bağlamında sinematografik
temsile dönüştüğü ve böylelikle de seyircinin sinematografik
düşünmeye sevk
edildiği fikri,
fenomenolojik yöntem kullanılarak açıklanmaya çalışılacaktır.

Anahtar Kelimeler

Fotoğraf, Temsil, Stereotip

Kaynakça

• Adanır, Oğuz, (1986). İşitsel ve Görsel Anlam Üretimi, İzmir: DEÜ Yayınları.
• Adanır, Oğuz, (2003). Sinemada Anlam ve Anlatım, İstanbul: Alfa.
• Antmen, Ahu, (2009). 20. Yüzyıl Batı Sanatında Akımlar, İstanbul: Sel.
• Antmen, Ahu, (2014). Sanat/Cinsiyet, Çev. Esin Soğancılar, Ahu Antmen, İstanbul: İletişim.
• Aristoteles, (1987). Poetika, Çev. İsmail Tunalı, İstanbul: Remzi.
• Arnheim, Rudolf, (2002). Sanat Olarak Sinema, Çev. Rabi Ünal, Ankara: Öteki.
• Bergan, Ronald, (2011). The Film Book, Singapore: Dorling Kindersley.
• Bilgin, Nuri, (1994). Kimlik Sorunu, İzmir: Ege.
• Brown, Blain, (2008). Sinematografi, Çev. Selçuk Taylaner, İstanbul: Hil.
• Cevizci, Ahmet, (2002). Felsefe Sözlüğü, İstanbul: Paradigma.
• Conard, Mark T. (2006). “Nietzsche and the Meaning and Definition of Noir”, The Philosophy of Film Noir, Mark T. Conard (Ed.). United States of America, The University Press of Kentucky.
• Duncan, Paul, (2006). Film Noir Films of the Trust and Betrayel, Harpenden: Pocket Essentials.
• Frolov, Cem, (1991). Felsefe Sözlüğü, Çev. Aziz Çalışlar, İstanbul: Cem.
• Göregenli, Melek, (2012). “Temel Kavramlar: Önyargı, Kalıp Yargı ve Ayrımcılık”, Ayrımcılık Der. Kenan Çayır, Müge Ayan Ceyhan, İstanbul: Bilgi.
• Hall, Stuart, (2017). Temsil, Çev. İdil Dündar, İstanbul: Pinhan.
• Hançerlioğlu, Orhan, (1982). Felsefe Ansiklopedisi 4. Cilt, İstanbul: Remzi.
• Hayward, Susan, (2000). Cinema Studies The Key Concepts, London: Routledge.
• Jameson, Fredric, (2011). Postmodernizm ya da Geç Kapitalizmin Kültürel Mantığı, Çev. Nuri Plümer, Abdülkadir Gölcü, Ankara: Nirengi.
• Langdon, Helen, (2012). “Emmaus’ta Yemek”, Başyapıt Budur, Haz. Christopher Dell. Çev. Münevver Kınalı, İstanbul: Yky.
• Lyons, Arthur, (2000). Death on the Cheap, United States of America: Da Capo.
• Marshall, Gordon, (2005). Sosyoloji Sözlüğü, Çev. Osman Akınhay, Derya Kömürcü, Ankara: Bilim ve Sanat.
• Mosoley, Alexander, (2010). A’dan Z’ye Felsefe, Çev. Ali Süha, İstanbul: Ntv.
• Newall, Diana, (2014). Empresyonistler, Çev. Elif Dastarlı, İstanbul: İş Bankası.
• Noelle-Neumann, Elisabeth, (1998). Kamuoyu, Çev. Murat Özkök, Ankara: Dost.
• Peters, Francis E., (2004). Antik Yunan Felsefesi Terimleri Sözlüğü, Çev. Hakkı Hünler, İstanbul: Paradigma.
• Ranciere, Jacques, (2008). Görüntülerin Yazgısı, Çev. Aziz Ufuk Kılıç, İstanbul: Versus.
• Ryan, Michael; Kellner, Douglas, (2010). Politik Kamera, Çev. Elif Özsayar, İstanbul: Ayrıntı.
• Schatz, T. (1997). Hollywood: The Triumph of the Studio System, The Oxford History of World Cinema. Geoffrey Nowell-Smith (Ed.). London: Oxford University.
• Schweinitz, Jörg, (2011). Film and Stereotype, New York: Columbia University.
• Sherman, Cindy, (2003). Untitled Film Stills, Italy: The Museum of Modern Art.
• Şen, Sebahattin, (2009). Kültürel Temsiller Oryantalizm ve Sinema: Türk Sinemasında Kürt/Doğu Temsilleri, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Muğla Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Wayne, Mike, (2011). Politik Film, Çev. Ertan Yılmaz, İstanbul: Yordam.