Ekonomik Yaptırımlar Ve Akreditif

Yıl 2018, Cilt: 4 Sayı: 1, 1 - 18, 25.07.2018

Musa Aygül Belkıs Vural Çelenk

Öz

Uluslararası ticarette ekonomik yaptırımların yeri geçmişte olduğu gibi
günümüzde de önemini korumaktadır. Bugün uluslararası ticarete etkisi olan
yaptırım rejimleri milli devletlerce oluşturulabileceği gibi, Avrupa Birliği ve
Birleşmiş Milletler gibi uluslararası ya da uluslar-üstü kuruluşlar tarafından
da oluşturulabilmektedir. Kaynağına göre etkisi değişmekle birlikte,
uluslararası ticaretin neredeyse tüm aktörleri bu yaptırım kararlarından etkilenirler.
Ekonomik yaptırımların düzenlenmesiyle birlikte, hedef ülke, coğrafi bölge ya
da kişilerle ithalat ihracat yapılması fiilen engellenmekte ve akreditif vb.
ödeme araçlarının kullanımı neredeyse imkânsızlaşmaktadır.

Ekonomik yaptırımlar sözleşmenin tarafları ve ticari ilişkide
ödemelerin gerçekleşmesine aracılık yapan bankalar açısından önemli sorunları
beraberinde getirmektedir. Örneğin taraflardan birinin ekonomik yaptırım
rejiminin hedefinde olduğu bir sözleşmeyi sonlandırma zorunluluğu ya da satım sözleşmesinde
malların teslimine rağmen, akreditif ilişkisinin ambargonun uygulama alanına
girdiği durumlarda karmaşık hukukî uyuşmazlıklar ortaya çıkabilmektedir.

Bu çalışmada ekonomik yaptırımlar ve bunların akreditifler üzerine
etkisi inceleme konusu yapılacaktır. Ayrıca, giderek yaygınlaşan, bankalarca akreditiflere
konulan ambargo kayıtları ve bunların doğurdukları problemler
değerlendirilecektir.

Anahtar Kelimeler

Ekonomik Yaptırım, Ambargo, Akreditif, ICC

Economic Sanctions And Letter Of Credit

Öz

The economic sanctions are of paramount importance in international
trade. Today, the economic sanctions regimes can be established either by
national states or, by the European Union and the United

Nations. Depending on the issuing legal order of the economic
sanctions, the actors of the international

trade are inevitably affected by those sanctions. Due to economic
santions, the trade to target state, geographical region or persons becomes
restricted or banned and use of the payment instruments such as accreditive becomes
impossible.

Economic sanctions trigger important legal problems for the parties to
contractual relationship and the banks which involve in the transactions to provide
secure payments. For instance, there are problems where a contract is
terminated due to the fact that it falls within the scope of an economic sanction.
The fate of accreditive is also problematic where the delivery of goods are
prohibited by an economic sanction. The concept of economic sanctions and their
effect on accreditive in international trade will be discussed in this paper.
In addition, the use of sanction clauses in accreditive and the potential problems
arising from those clauses will be examined.

Anahtar Kelimeler

Economic Sanction, Embargo, Letter of Credit, ICC

Kaynakça

• Acar, Serdar (2015), Ekonomik Yaptırımlar, İstanbul, Vedat. Akkutay Berat, Lale (2014), ‘Birleşmiş Milletler Andlaşması Çerçevesinde Ekonomik Yaptırımların Hukukî Niteliği ve Yargısal Denetimi’, TBB Dergisi, S: 111, s. 412-417. Allwörden, Sebastian (2014), US-Terrorlisten im deutschen Privatrecht, Tübingen, Mohr Siebeck. Altıner Çoşkun, Sümeyra (2015), Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi, Akıllı Yaptırım Kararları ve Terörizmin Finansmanının Önlenmesi, Ankara, Seçkin. Aras İlhan (2017), Avrupa Birliği’nin Kırım’ın İlhakına Bakışı: Rusya’ya Yönelik Yaptırımlar, Karadeniz Araştırmaları, S: 53, s. 29-50. Aygül, Musa (2004), ‘Milletlerarası Ticarî Sözleşmelerde Lex Mercatoria’nın Uygulanması’, SÜHFD, C: 12, S: 3-4, s. 45-85. Aygül, Musa (2007), Milletlerarası Özel Hukukta Şirketlere Uygulanacak Hukukun Tespiti, Ankara, Seçkin. Azimi, Sarah R. (2016), Kaufvertragssstörungen aus Sicht des BGB und des iranischen Rechts, Das wirtschaftsembargo gegen den Iran, ebook, Springer. Basedow, Jürgen (1983), ‘Das amerikanische Pipeline-Embargo vor Gericht Niederlande: Pres Rb. Den Haag 17.9.1982 (Fall Sensor)’, RabelsZ, S: 1, C: 47, s. 141-172. Bayata Canyaş, Aslı (2012), AB ve Türk Hukuku Uyarınca Sözleşmeye Uygulanacak Hukuka İlişkin Genel Kural, Ankara, Adalet Yayınevi. Blessing, Marc (1999), Impact of the Extraterritorial Application of Mandatory Rules, Hel-bing&Lichtenhanh, Basel. Blessing, Marc (1991), Introduction to Arbitration-Swiss and International Perspectives, Helbing & Lichtenhahn, Basel. Bozkurt, Enver & Kütükçü, Akif & Poyraz, Yasin (2015), Devletler Hukuku, 8. Baskı, Ankara, Yetkin. Çelikel, Aysel & Erdem, Bahadır B. (2017), Milletlerarası Özel Hukuk, İstanbul, Beta. Da Silveira, Mercedeh, A. (2014), Trade Sanctionsand International Sales: An Inquiry into Interna-tional Arbitration and Commercial Litigation, Alphenaan den Rijn, Kluwer Law International. Dardağan Kibar, Esra (2013), Kanunlar İhtilâfı Açısından Yabancı Kamu Hukukuna Bakış, Ankara, Si-yasal Yayınevi. Davis, Daniel (1982), The Trade Embargo and The Irrevocable Letter of Credit, Arizona Journal of International and Comparative Law, C:1, s. 213-232. De Boer Thomas M. & Kotting Roelof (1984), ‘Der niederlandische Richter und das US-Gasröhren-Embargo’, IPRAX, S: 4, C: 2, s. 108-112. De Gottrau, Nicholas & Iynedjian Marc (2008), ‘Credits Documentaires et Mesures d’Embargo’, Schweizerische Zeitschrift für Wirtschafts- und Finanzmarktrecht, S: 5, s. 476-488. Doğan, Vahit, (2015), Teminat Mektupları, 5. Baskı, Ankara, Savaş, (Teminat Mektupları). Doğan, Vahit, (2016), Milletlerarası Özel Hukuk, 4. Baskı, Ankara, Savaş, (MÖH). Doğan, Vahit, (2016), Uluslararası Ticarette Ödeme Aracı Olarak Akreditif, 4. Baskı, Ankara, Seçkin, (Akreditif). Ekşi, Nuray (2015), Milletlerarası Ticaret Hukuku, İstanbul, Beta, (Milletlerarası Ticaret). Ekşi, Nuray (2013), ‘Banka Ödeme Yükümlülüğüne İlişkin ICC URBPO 750 E Kurallarının Hukuki Nite-liği ve Bağlayıcılığı’, BFHD, S: 8, C: 2, s. 3-18. Ekşi, Nuray (2009), ‘Akreditife İlişkin Güncel Gelişmeler ve Akreditifle İlgili ICC Tarafından Yapılan Son Düzenlemeler, Legal Hukuk Dergisi, C: 2, S: 8, Y: 2013, s. 3109-3122, (Akreditif). Ekşi, Nuray (2000), ‘Kanunlar İhtilafında “Incorporation”’, MBH, Y: 19-20, s. 263-291, (Incorpora-tion). Erdem, Bahadır B. (1990),‘Incoterm’in Uluslararası Satımlarda Uygulanacak Hukuka Etkisi ve Hukukî Niteliği’, MHB, Y:10, S: 1-2, s. 65-79. Erkan, Mustafa (2011), ‘MÖHUK Madde 31 Bağlamında Türk Hukukunda Doğrudan Uygulanan Ku-rallara Bakış’, Gazi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C: XV, S: 2, s. 81-120. Frick, Jürg & Aggteleky, Tobias (2015), ‘Extra-territorial application of CISA based on Doctrine of Ef-fects (Auswirkungsprinzip)’, CapLaw, S: 5, s. 20-25. Gebauer, Martin (1998), ‘Kollisionsrechtliche Auswirkungen der US-amerikanischen Helms- Bur-ton-Gesetzgebung’, IPRAX, S:18, C:3, 145-155. Girsberger, Daniel & Schnyder, Anton& Vischer, Frank (Editörler) (2004), Zürcher Kommentar zum IPRG, 2nd ed., Zurich, Schultess, (ZüKo IPRG/ Yazar). Ireland Kaczorowska, Alina (2015), Public International Law, Fifth Ed. Routledge, Newyork. Juenger, F. K.: “The Lex Mercatoria and Private International Law”, Louisiana Law Review, Vol. 60, 2000, s. 1133. Lando, Ole (1985), ‘The Lex Mercatoria in International Commercial Arbitration’, International and Comparative Law Quarterly, C: 34, S:4, s.747-768. Mankowski, Peter (2016), Drittstaatliche Embargonormen, Aussenpolitik im IPR, Berücksichtigung von Fakten statt Normen: Art. 9 Abs. 3 Rom I-VO im praktischen Fall (zu Courd’appel de Paris, 25.2.2015-12/23757), IPRAX, S: 36, C: 5, s. 489. Nygh, Peter (1999), Autonomy In International Contracts, Oxford, Clerandon Press. Ökçün, Gündüz (1997), Devletler Özel Hukukunun Kaynakları ve Kamu Düzeni, Ankara, Sermaye Piyasası Kurulu Yayınları. Özçelik, Barış (2014), ‘Sözleşmeden Doğan Borçların İfasında İmkânsızlık ve Sonuçları’, AÜHFD, S: 63, C:3, s. 569-622. Poyraz, Yasin (2011), Lotus Meselesi, Ankara, Asil Yayın Dağıtım. Sargın, Fügen (2002), Milletlerarası Unsurlu Patent ve Ticarî Marka Lisansı Sözleşmelerine Uygula-nacak Hukuk, Ankara, Turhan Kitabevi. Şanlı, Cemal & Esen, Emre (2018), Milletlerarası Özel Hukuk, İstanbul, Vedat. Tanrıbilir, Feriha B (2010), Milletlerarası Özel Hukuk ve Usul Hukuku Hakkında Kanun’un Genel Hükümlerinde Yapılan Değişiklikler Üzerine, TBB Dergisi, S: 87, s. 195-227. Tekinalp Gülören & Uyanık Çavuşoğlu Ayfer (2016), Milletlerarası Özel Hukuk Bağlama Kuralları, İstanbul, Vedat. Tiryakioğlu, Bilgin (1997), Rekabet Hukukundan Doğan Kanunlar İhtilafı, Ankara, Ankara Üniversite-si Hukuk Fakültesi Yayınları Trüten, Dirk (2015), Die Entwicklung des internationalen Privatrechts in der Europäischen Union Auf dem Weg zu einem europäischen IPR-Gesetz, Bern, Stämplie. Tütüncü, Ayşe Nur (2013), Güvenlik Konseyi Kararlarının İç Hukukta İcrası, Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Hukuk Özel Sayısı, C:13, s.17-26.