Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

Development, Validity and Reliability Study of Risk Perception (RPDUW) Scale of Drinking-Using Waters: The Case of Village Heads

Yıl 2020, Cilt: 22 Sayı: 2, 146 - 152, 31.08.2020

İnci Arıkan Melike Tellioğlu Ömer Faruk Tekin

https://doi.org/10.24938/kutfd.640780

Öz

Objective: This aim of the study is to establish the risk perception scale for drinking-using water (RPDUW) and to make the validity-reliability analysis.
Material and Methods: This is a methodological study conducted between April and June 2019. The sample size was planned to be 20 times the number of questions on the scale and was determined to be at least 200 people. The city center in Kutahya and 234 village headmen from 3 randomly selected districts were included in the study. Study data were collected with the questionnaire form. In the first part of the questionnaire, the socio-demographic characteristics of the participants and in the second part, “RPDUW” and “Health Perception Scale (HPS)” questions were included. The RPDUW scale questions consist of 8 Likert-type questions that were created by searching the literature. The data were evaluated by the SPSS program.
Results: The study included 234 male participants with a mean age of 48.31 ± 9.49 years. The mean score of the RPDUW scale was 27.94 ± 8.72 (min: 8-max: 40). KMO coefficient was 0.792 and Bartlett test result was found to be highly significant (X2=810,23; p=0,001). According to factor analysis, the variance explained in the one-dimensional structure was 63.9%and the factor loadings of the 8 items in the scale varied between 0.46-0.84.
In order to test concurrent criterion validity, a positive correlation between HPS and RPDUW scale scores was predicted. A positive correlation was found between the mean score of RPDUW and mean SAÖ scores (r: 0.352 p <0.001). Internal consistency-Cronbach’s alpha was found 0.820.
Conclusion: Although it has been proved that the RPDUW scale can be used as a valid and reliable scale, it can be said that it will be useful to apply it in larger and different sample groups.

Anahtar Kelimeler

Drinking water risk perception validity reliability

Kaynakça

  • 1. WHO.Water safety and quality. Available at: https://www.who.int/water_sanitation_health/water-quality/en/ Available date:02.03.2019.
  • 2. The United Nations World Water Development Report 2015.Water for a sustainable world. Available at: http://www.unesco-ihe.org/sites/default/files/wwdr_2015.pdf Available date:02.04.2019.
  • 3. Water Safety Plans Report 2005. Available at: https://www.who.int/water_sanitation_health/dwq/wsp170805.pdf Available date:02.04.2019.
  • 4. Bulut YE, Evcil Ü, Adıktı S, Kökel M. Bitlis ili köy muhtarlarının klorlama ile ilgili bilgi düzeyi ve farkındalık durumlarının belirlenmesi. Türk Hij Den Biyol Derg. 2017;74(Ek-1):95-100.
  • 5. Halk Sağlığının Korunmasına Yönelik Su alanındaki Mevzuatın Uyumlaştırılması ve Uygulanmasında Sağlık Bakanlığının Güçlendirilmesi Eşleştirme Projesi. İçme Suları Rehber Kitabı 2008. Erişim tarihi: 21.02.2019:https://hsgm.saglik.gov.tr/depo/birimler/cevre-sagligi/1-suguvenligi/Kitaplar/Icme_Sulari_Rehber_Kitabi.pdf.
  • 6. Carmen A, Lisa F, Samuel G, Argaw A, Jane B, Ryan C, Jamie B. Health risk perceptions are associated with domestic use of basic water and sanitation services-evidence from rural Ethiopia. Int J Environ Res Public Health 2018;15(10):2112. Doi: 10.3390/ijerph15102112
  • 7. Lorelei F, Cheryl W, Javier S, Lalita B. Risk perception and human health risk in rural communities consuming unregulated well water in Saskatchewan, Canada. Risk Anal. 2019. Doi:10.1111/risa.13335.
  • 8. Chen H, Zhang Y, Ma L, Liu F, Zheng W, Shen Q et al. Change of water consumption and its potential influential factors in shanghai: A cross-sectional study. BMC Public Health 2012;12(1):450. Doi:10.1186/1471-2458-12-450.
  • 9. Hynds PD, Misstear BD, Gill LW. Unregulated private wells in the Republic of Ireland: Consumer awareness, source susceptibility and protective actions. J Environ Manage. 2013;127:278-88.
  • 10. Anadu EC, Harding AK. Risk perception and bottled water use. Journal AWWA. 2000;92(11):82-92.
  • 11. Diamond JJ, Becker JA, Arenson CA, Chambers CV, Rosenthal MP. Development of a scale to measure adults' perceptions of health: Preliminary findings. Journal of Community Psychology. 2007;35(5):557-61.
  • 12. Kadıoğlı H, Yıldız A. Sağlık Algısı Ölçeği'nin Türkçe çevriminin geçerlilik ve güvenilirliği. Türkiye Klinikleri J Med Sci. 2012;32(1):47-53.
  • 13. Jessica C, Wedgworth JB, Pauline J, Julie BO, Mark E, Rick F, Christine ES. Associations between perceptions of drinking water service delivery and measured drinking water quality in rural Alabama. Int J Environ Res Public Health. 2014;11:7376-92.
  • 14. Dupont D, Waldner, C, Bharadwaj L, Plummer R, Carter B, Cave K et al. Drinking water management: Health risk perceptions and choices in First Nations and non-First Nations communities in Canada. Int J Environ Res Public Health. 2014;11(6):5889-5903.
  • 15. Dettori M, Piana A, Castiglia P, Loria E, Azara A. Qualitative and quantitative aspects of drinking water supply in Sardinia, Italy. A descriptive analysis of the ordinances and public notices issued during the years 2010-2015. Ann Ig. 2016;28(4):296-303.
  • 16. Rundblad G, Knapton O, Hunter PR. The Causes and circumstances of drinking water ıncidents ımpact consumer behaviour: comparison of a routine versus a natural disaster ıncident. Int J Environ Res Public Health. 2014;11:11915-11930.
  • 17. Ercan İ, Kan İ. Ölçeklerde güvenirlik ve geçerlik. Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi. 2004;30(3):211-16.
  • 18. Polit DF, Beck CT. The content validity index: Are you sure you know what's being reported? Critique and recommendations. Res Nurs Health. 2006;29(5):489-97.
  • 19. Onufrak SJ, Park S, Sharkey JR, Merlo C, Dean WR, Sherry B. Perceptions of tap water and school water fountains and association with intake of plain water and sugar sweetened beverages. J Sch Health. 2014;84(3):195-204.
  • 20. Kılıc S. Cronbach’ın alfa güvenirlik katsayısı. Journal of Mood Disorders (JMOOD) 2016;6(1):47-8.
  • 21. Streiner D. Starting at the beginning: an introduction to coefficient alpha and internal consistency. J Pers Assess. 2003;80:99-103.
  • 22. Wilson N & McClean S. Questionnaire design: A practical introduction. University of Ulster.1994. Accessed date: 02.01.2019: http://www.stats.gla.ac.uk/cti/activities/reviews/95_08/question_design.html.

İÇME-KULLANMA SULARI RİSK ALGISI (İKSURA) ÖLÇEĞİNİN GELİŞTİRİLMESİ, GEÇERLİK VE GÜVENİRLİK ÇALIŞMASI: KÖY MUHTARLARI ÖRNEĞİ

Yıl 2020, Cilt: 22 Sayı: 2, 146 - 152, 31.08.2020

İnci Arıkan Melike Tellioğlu Ömer Faruk Tekin

https://doi.org/10.24938/kutfd.640780

Öz

Amaç: Bu çalışmanın amacı, “içme-kullanma suları risk algısı (İKSURA)” ölçeğinin oluşturulması, geçerlilik-güvenirlilik analizlerinin yapılmasıdır.
Gereç ve Yöntemler: Çalışma, Nisan-Haziran 2019 tarihleri arasında yürütülen metodolojik türde bir çalışmadır. Çalışma için örneklem sayısının ölçekteki soru sayısının 20 katı olması planlandı ve en az 200 kişi olarak belirlendi. Kütahya il merkezi ile rastgele seçilen 3 ilçeye bağlı 234 köy muhtarı çalışmaya katılmıştır. Hazırlanan anket form ile çalışma verileri toplandı. Anket formun ilk bölümünde katılımcıların sosyodemografik özellikleri, ikinci bölümde “İKSURA” ve “Sağlık Algısı Ölçeği (SAÖ)” soruları yer aldı. İKSURA ölçeği soruları literatür taranarak oluşturulan, Likert tipi 8 adet soruyu içermektedir. Veriler SPSS programında değerlendirildi.
Bulgular: Çalışma yaş ortalaması 48.31±9.49 (min:25-max:75) olan 234 erkek katılımcıda gerçekleştirildi. İKSURA ölçeğinin puan ortalaması 27.94±8.72 (min:8-max:40) idi. KMO katsayısı 0,792 ve Barlet test sonucu ileri düzeyde (X2=810,23; p=0,001) anlamlı bulundu. Faktör analizine göre tek boyutlu yapıda açıklanan varyans %63,9 olup, ölçekteki 8 maddenin faktör yüklerinin 0,46-0,84 arasında değiştiği saptandı. Eş zamanlı ölçüt geçerliliğini test etmek için SAÖ ile İKSURA ölçeği puanları arasında pozitif korelasyon olacağı hipotezi öngörüldü. İKSURA ölçeği puan ort ile SAÖ puanları arasında pozitif korelasyon bulundu (r: 0,352 p<0,001). İç tutarlılık-Cronbach’s alpha 0,820 bulundu.
Sonuç: İKSURA ölçeğinin geçerli ve güvenilir bir ölçek olarak kullanılabileceği kanıtlanmış olmasına rağmen, daha büyük ve farklı örneklem gruplarında uygulanmasının yararlı olacağı söylenebilir. 

Anahtar Kelimeler

risk algısı geçerlik güvenirlik İçme suyu

Kaynakça

  • 1. WHO.Water safety and quality. Available at: https://www.who.int/water_sanitation_health/water-quality/en/ Available date:02.03.2019.
  • 2. The United Nations World Water Development Report 2015.Water for a sustainable world. Available at: http://www.unesco-ihe.org/sites/default/files/wwdr_2015.pdf Available date:02.04.2019.
  • 3. Water Safety Plans Report 2005. Available at: https://www.who.int/water_sanitation_health/dwq/wsp170805.pdf Available date:02.04.2019.
  • 4. Bulut YE, Evcil Ü, Adıktı S, Kökel M. Bitlis ili köy muhtarlarının klorlama ile ilgili bilgi düzeyi ve farkındalık durumlarının belirlenmesi. Türk Hij Den Biyol Derg. 2017;74(Ek-1):95-100.
  • 5. Halk Sağlığının Korunmasına Yönelik Su alanındaki Mevzuatın Uyumlaştırılması ve Uygulanmasında Sağlık Bakanlığının Güçlendirilmesi Eşleştirme Projesi. İçme Suları Rehber Kitabı 2008. Erişim tarihi: 21.02.2019:https://hsgm.saglik.gov.tr/depo/birimler/cevre-sagligi/1-suguvenligi/Kitaplar/Icme_Sulari_Rehber_Kitabi.pdf.
  • 6. Carmen A, Lisa F, Samuel G, Argaw A, Jane B, Ryan C, Jamie B. Health risk perceptions are associated with domestic use of basic water and sanitation services-evidence from rural Ethiopia. Int J Environ Res Public Health 2018;15(10):2112. Doi: 10.3390/ijerph15102112
  • 7. Lorelei F, Cheryl W, Javier S, Lalita B. Risk perception and human health risk in rural communities consuming unregulated well water in Saskatchewan, Canada. Risk Anal. 2019. Doi:10.1111/risa.13335.
  • 8. Chen H, Zhang Y, Ma L, Liu F, Zheng W, Shen Q et al. Change of water consumption and its potential influential factors in shanghai: A cross-sectional study. BMC Public Health 2012;12(1):450. Doi:10.1186/1471-2458-12-450.
  • 9. Hynds PD, Misstear BD, Gill LW. Unregulated private wells in the Republic of Ireland: Consumer awareness, source susceptibility and protective actions. J Environ Manage. 2013;127:278-88.
  • 10. Anadu EC, Harding AK. Risk perception and bottled water use. Journal AWWA. 2000;92(11):82-92.
  • 11. Diamond JJ, Becker JA, Arenson CA, Chambers CV, Rosenthal MP. Development of a scale to measure adults' perceptions of health: Preliminary findings. Journal of Community Psychology. 2007;35(5):557-61.
  • 12. Kadıoğlı H, Yıldız A. Sağlık Algısı Ölçeği'nin Türkçe çevriminin geçerlilik ve güvenilirliği. Türkiye Klinikleri J Med Sci. 2012;32(1):47-53.
  • 13. Jessica C, Wedgworth JB, Pauline J, Julie BO, Mark E, Rick F, Christine ES. Associations between perceptions of drinking water service delivery and measured drinking water quality in rural Alabama. Int J Environ Res Public Health. 2014;11:7376-92.
  • 14. Dupont D, Waldner, C, Bharadwaj L, Plummer R, Carter B, Cave K et al. Drinking water management: Health risk perceptions and choices in First Nations and non-First Nations communities in Canada. Int J Environ Res Public Health. 2014;11(6):5889-5903.
  • 15. Dettori M, Piana A, Castiglia P, Loria E, Azara A. Qualitative and quantitative aspects of drinking water supply in Sardinia, Italy. A descriptive analysis of the ordinances and public notices issued during the years 2010-2015. Ann Ig. 2016;28(4):296-303.
  • 16. Rundblad G, Knapton O, Hunter PR. The Causes and circumstances of drinking water ıncidents ımpact consumer behaviour: comparison of a routine versus a natural disaster ıncident. Int J Environ Res Public Health. 2014;11:11915-11930.
  • 17. Ercan İ, Kan İ. Ölçeklerde güvenirlik ve geçerlik. Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi. 2004;30(3):211-16.
  • 18. Polit DF, Beck CT. The content validity index: Are you sure you know what's being reported? Critique and recommendations. Res Nurs Health. 2006;29(5):489-97.
  • 19. Onufrak SJ, Park S, Sharkey JR, Merlo C, Dean WR, Sherry B. Perceptions of tap water and school water fountains and association with intake of plain water and sugar sweetened beverages. J Sch Health. 2014;84(3):195-204.
  • 20. Kılıc S. Cronbach’ın alfa güvenirlik katsayısı. Journal of Mood Disorders (JMOOD) 2016;6(1):47-8.
  • 21. Streiner D. Starting at the beginning: an introduction to coefficient alpha and internal consistency. J Pers Assess. 2003;80:99-103.
  • 22. Wilson N & McClean S. Questionnaire design: A practical introduction. University of Ulster.1994. Accessed date: 02.01.2019: http://www.stats.gla.ac.uk/cti/activities/reviews/95_08/question_design.html.
Toplam 22 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Konular Sağlık Kurumları Yönetimi
Bölüm Makaleler
Yazarlar

İnci Arıkan 0000-0001-5060-7722

Melike Tellioğlu Bu kişi benim 0000-0001-8507-3257

Ömer Faruk Tekin 0000-0002-7150-5933

Yayımlanma Tarihi 31 Ağustos 2020
Gönderilme Tarihi 31 Ekim 2019
Yayımlandığı Sayı Yıl 2020 Cilt: 22 Sayı: 2

Kaynak Göster

APA Arıkan, İ., Tellioğlu, M., & Tekin, Ö. F. (2020). İÇME-KULLANMA SULARI RİSK ALGISI (İKSURA) ÖLÇEĞİNİN GELİŞTİRİLMESİ, GEÇERLİK VE GÜVENİRLİK ÇALIŞMASI: KÖY MUHTARLARI ÖRNEĞİ. Kırıkkale Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi, 22(2), 146-152. https://doi.org/10.24938/kutfd.640780
AMA Arıkan İ, Tellioğlu M, Tekin ÖF. İÇME-KULLANMA SULARI RİSK ALGISI (İKSURA) ÖLÇEĞİNİN GELİŞTİRİLMESİ, GEÇERLİK VE GÜVENİRLİK ÇALIŞMASI: KÖY MUHTARLARI ÖRNEĞİ. Kırıkkale Üni Tıp Derg. Ağustos 2020;22(2):146-152. doi:10.24938/kutfd.640780
Chicago Arıkan, İnci, Melike Tellioğlu, ve Ömer Faruk Tekin. “İÇME-KULLANMA SULARI RİSK ALGISI (İKSURA) ÖLÇEĞİNİN GELİŞTİRİLMESİ, GEÇERLİK VE GÜVENİRLİK ÇALIŞMASI: KÖY MUHTARLARI ÖRNEĞİ”. Kırıkkale Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi 22, sy. 2 (Ağustos 2020): 146-52. https://doi.org/10.24938/kutfd.640780.
EndNote Arıkan İ, Tellioğlu M, Tekin ÖF (01 Ağustos 2020) İÇME-KULLANMA SULARI RİSK ALGISI (İKSURA) ÖLÇEĞİNİN GELİŞTİRİLMESİ, GEÇERLİK VE GÜVENİRLİK ÇALIŞMASI: KÖY MUHTARLARI ÖRNEĞİ. Kırıkkale Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi 22 2 146–152.
IEEE İ. Arıkan, M. Tellioğlu, ve Ö. F. Tekin, “İÇME-KULLANMA SULARI RİSK ALGISI (İKSURA) ÖLÇEĞİNİN GELİŞTİRİLMESİ, GEÇERLİK VE GÜVENİRLİK ÇALIŞMASI: KÖY MUHTARLARI ÖRNEĞİ”, Kırıkkale Üni Tıp Derg, c. 22, sy. 2, ss. 146–152, 2020, doi: 10.24938/kutfd.640780.
ISNAD Arıkan, İnci vd. “İÇME-KULLANMA SULARI RİSK ALGISI (İKSURA) ÖLÇEĞİNİN GELİŞTİRİLMESİ, GEÇERLİK VE GÜVENİRLİK ÇALIŞMASI: KÖY MUHTARLARI ÖRNEĞİ”. Kırıkkale Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi 22/2 (Ağustos 2020), 146-152. https://doi.org/10.24938/kutfd.640780.
JAMA Arıkan İ, Tellioğlu M, Tekin ÖF. İÇME-KULLANMA SULARI RİSK ALGISI (İKSURA) ÖLÇEĞİNİN GELİŞTİRİLMESİ, GEÇERLİK VE GÜVENİRLİK ÇALIŞMASI: KÖY MUHTARLARI ÖRNEĞİ. Kırıkkale Üni Tıp Derg. 2020;22:146–152.
MLA Arıkan, İnci vd. “İÇME-KULLANMA SULARI RİSK ALGISI (İKSURA) ÖLÇEĞİNİN GELİŞTİRİLMESİ, GEÇERLİK VE GÜVENİRLİK ÇALIŞMASI: KÖY MUHTARLARI ÖRNEĞİ”. Kırıkkale Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi, c. 22, sy. 2, 2020, ss. 146-52, doi:10.24938/kutfd.640780.
Vancouver Arıkan İ, Tellioğlu M, Tekin ÖF. İÇME-KULLANMA SULARI RİSK ALGISI (İKSURA) ÖLÇEĞİNİN GELİŞTİRİLMESİ, GEÇERLİK VE GÜVENİRLİK ÇALIŞMASI: KÖY MUHTARLARI ÖRNEĞİ. Kırıkkale Üni Tıp Derg. 2020;22(2):146-52.
 Kapak Resmi İndir

Bu Dergi, Kırıkkale Üniversitesi Tıp Fakültesi Yayınıdır.