TY  - JOUR
T1  - Cerrahi Hastalarında Ameliyat Sonrası Uyku Kalitesi ve Uyku Düzenini Etkileyen Faktörler
TT  - Postoperative Sleep Quality and Affecting Factors Sleep Patterns in Surgical Patients
AU  - Para, Eda
AU  - Uslu, Yasemin
PY  - 2022
DA  - December
DO  - 10.34087/cbusbed.1034063
JF  - Celal Bayar Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi
JO  - CBU-SBED
PB  - Manisa Celal Bayar Üniversitesi
WT  - DergiPark
SN  - 2147-9607
SP  - 443
EP  - 450
VL  - 9
IS  - 4
LA  - tr
AB  - Giriş ve Amaç: Araştırma, cerrahi kliniğinde yatan hastaların ameliyat sonrası uyku kalitesi ve uyku düzenini etkileyen faktörlerin belirlenmesi amacıyla tanımlayıcı olarak yapıldı.Gereç ve Yöntemler: Araştırmanın evrenini, Hatay ilinde bulunan bir araştırma hastanesinin cerrahi kliniklerinde ameliyat sonrası yatan hastalar oluşturmaktadır. Basit rastgele örnekleme yöntemi ile ameliyat sonrası hastanede en az 3 gün yatan 210 hasta araştırmaya dahil edildi. Veriler Richards-Campbell Uyku Anketi (RCUA) ve Uyku Düzenini Etkileyen Etmenler Formu (UDEEF) ile toplandı.Bulgular: Hastaların yaş ortalamaları 50,57 olup, %63,8’i kadındır. Hastaların %36,2’sine hepatobiliyer sistem cerrahisi uygulandığı, %81,9’unun cerrahi girişim nedeniyle 3 gündür hastanede yattığı ve %83,3’ünün iki kişilik odada kaldığı belirlendi. Hastalarda uyku düzenini en fazla etkileyen faktörlerin odanın fazla ışıklı olması, oda ısısı, odanın kalabalık olması ve vücuda takılı tıbbi cihazlar olduğu tespit edildi. Hastaların RCUA toplam puan ortalaması 40,89±14,61 olarak saptandı. UDEEF puanları ile RCUA uyanık kalma süresi ve uyku kalitesi puanları arasında negatif yönde ilişki belirlendi (r=-0,147, p=0,034).Sonuç: Hastaların uyku kalitesinin orta düzeyde olduğu ve uyku durumunu etkileyen faktörlerin artmasının hastaların genel uyku kalitelerini düşürdüğü sonucuna ulaşıldı. Cerrahi öncesi uyku kalitesini etkileyen bireysel ve çevresel değiştirilebilir faktörlerin belirlenmesi ve uyku kalitesini artırmaya yönelik hemşirelik girişimlerinin planlanması önerilmektedir.
KW  - Ameliyat Sonrası Dönem
KW  - Uyku Kalitesi
KW  - Uyku Düzeni
KW  - Cerrahi Girişim
N2  - Objective: The aim of the descriptive study is to determine the factors affecting the postoperative sleep quality and sleep patterns of patients hospitalized in the surgical clinic.Materials and Methods: The population of the study consisted of patients hospitalized after surgery in the general surgery clinic of a research hospital in Hatay. With the simple random sampling method, 210 patients who were hospitalized for at least 3 days after surgery were included. Data were collected with the Richards-Campbell Sleep Questionnaire (RCSQ) and the Factors Affecting Sleep Pattern (FASP).Results: The mean age of the patients was 50.57, of which 63.8% were women. It was determined that 36.2% of the patients underwent hepatobiliary system surgery, 81.9% of them were hospitalized for 3 days due to surgical intervention, and 83.3% of them stayed in a double room. It was determined that the most common factors affecting the sleep pattern of the patients were excessive light in the room, room temperature, crowded room and medical devices attached to the body. The mean RCSQ total score of the patients was determined to be 40.89±14.61. A negative correlation was found between FASP scores and RCSQ waking time and sleep quality scores (r=-0.147, p=0.034).Conclusion: It was concluded that the sleep quality of the patients was moderate and the increase in the factors affecting the sleep state decreased the overall sleep quality of the patients. It is recommended to determine the individual and environmental modifiable factors affecting sleep quality before surgery and plan imroving sleep quality nursing interventions.
CR  - Knutson, K.L, Cauter, E.V, Associations between sleep loss and increased risk of obesity and diabetes, Annual New York Academy Sciences, 2008, (1129), 287-304.
CR  - Chouchou, F, Augustini, M, Caderby, T, Caron, N, Turpin, N.A, Dalleau, G, The importance of sleep and physical activity on well-being during COVID-19 lockdown: reunion island as a case study, Sleep Medicine, 2021, (77), 297-301.
CR  - Grigsby-Toussaint, D, Shin, J, Sleep duration, sleep quality, and factors influencing food choices among supplemental nutrition assistance program participants, Basic and Translational Sleep Science, 2018, (41), 73-74.
CR  - Çakır, B, Nişancı Kılınç, F, Özata Uyar, G, Çiler Özenir, E.M, Karaismailoğlu, E, The relationship between sleep duration, sleep quality and dietary intake in adults, Sleep and Biological Rhythms, 2020, (18), 49-57.
CR  - Rujnan, T, Çaykara, B, Sağlam, Z, Pençe, H.H, Sigara bağımlılarında depresyon, anksiyete, uykululuk ve uyku kalitesi düzeyleri arasındaki ilişkinin belirlenmesi, ACU Sağlık Bilimleri Dergisi, 2019, (10), 609-15.
CR  - Alim, N.E, Ayten, Ş, Sleep disorders and cardiovascular diseases, ISAS 2019, SETSCI Conference Proceedings, 2019, 4(2), 48-54.
CR  - Banks, S, Dinges, D.F, Behavioral and physiological consequences of sleep restriction, Journal of Clinical Sleep Medicine, 2007, (3), 19-28.
CR  - Cohen, D.A, Wang, W, Wyatt, J.K, Uncovering residual effects of chronic sleep loss on human performance, Science Translational Medicine, 2010, (2), 14.
CR  - Rampes, S, Ma, K, Divecha, Y.A, Alam, A, Ma, D, Postoperative sleep disorders and their potential impacts on surgical outcomes, Journal of Biomedical Research, 2020, 34(4), 271.
CR  - Su, X, Wang, D.X, Improve postoperative sleep: what can we do? Current Opinion in Anaesthesiology, 2018, 31(1), 83-88.
CR  - Akpınar, M.E, Gürpınar, B, Çelikoyar, M, Koçak, I, Transcervical tongue base reduction with hyoepiglottoplasty: long-term results, Indian Journal of Otolaryngology and Head and Neck Surgery: Official Publication of The Association of Otolaryngologists of India, 2011, 63(2), 178-181.
CR  - Caumo, W, Schmidt, A.P, Schneider, C.N, Bergmann, J, Iwamoto, C.W, Adamatti, L.C. et al., Preoperative predictors of moderate to intense acute postoperative pain in patients undergoing abdominal surgery, Acta Anaesthesiologica Scandinavica, 2020, 46(10), 1265-1271.
CR  - Cambitzi, J, Harries, M, Raders, E.V, Postoperative pain management. In: Manley K, Bellman L (ed) Surgical nursing practice, Churchill Livingstone, Edinburgh, 2000, pp 466-506.
CR  - Uslu, Y, Korkmaz, F.D, Intensive care patients sleep and nursing role, Head, 2015, 12(3), 156-161.
CR  - Baldwin, A.L, Vitale, A, Brownell, E, Kryak, E, Rand, W, Effects of reiki on pain, anxiety, and blood pressure in patients undergoing knee replacement: a pilot study, Holistic Nursing Practice, 2017, 31(2), 80-89.
CR  - Karaman Özlü, Z, Özer, N, Richard-Campbell uyku ölçeği geçerlilik ve güvenilirlik çalışması, Türk Uyku Tıbbi Dergisi, 2015, (2), 29-32.
CR  - Şahin Altun, Ö, Karaman Özlü, Z, Kaya, M, Olçun, Z, Does the fear of surgery prevent patients from sleeping? Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi, 2017, 20(4), 260-266.
CR  - Tosunoğlu, A, Hastanede yatan yetişkin hastaların uyku gereksinimlerini etkileyen etmenlerin ı̇ncelenmesi, Ege Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tez., İzmir, 1997.
CR  - Önler, E, Yılmaz, A, Cerrahi birimlerde yatan hastaların uyku kalitesi, Florence Nightingale Hemşirelik Dergisi, 2011, (16), 114-121.
CR  - Vicdan, A.K, Kronik obtrüktif akciğer hastalarının uyku kalitesinin değerlendirilmesi, Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Elektronik Dergisi, 2018, 11(1), 14-18.
CR  - Atar, Y.N, Kırbıyık, E, Kaya, N, Kaya, H, Turan, N, Palloş, A, Eskimez, Z, Bir üniversite hastanesinin cerrahi kliniğinde yatan hastaların uyku kalitesi ve uyku durumunu etkileyen faktörler, Türkiye Klinikleri, 2012, 4(2), 74-84.
CR  - Yılmaz, E, Kutlu, A, Çeçen, D, Cerrahi kliniklerinde yatan hastaların uyku durumlarını etkileyen faktörler, Yeni Tıp Dergisi, 2008, (25), 149-156.
CR  - Khandelwal, D, Dutta, D, Chittawar, S, Kalra, S, Sleep disorders in type 2 diabetes, Indian Journal of Endocrinology and Metabolism, 2017, 21(5), 758-761.
CR  - Cilingir, D, Hintistan, S, Ergene, O, Factors affecting the sleep status of surgical and medical patients at a university hospital of Turkey, Journal of Pakistan Medical Association, 2016, 66(12), 1535-1540.
CR  - Karagözlü, Ş, Çabuk, S, Tahta, Y, Temel, F, Hastanede yatan yetişkin hastaların uykusunu etkileyen bazı faktörler, Türk Toraks Dergisi, 2007, 8(4), 234-240.
CR  - Wesselius H.M, van den Ende, E.S, Alsma, J, Quality and quantity of sleep and factors associated with sleep disturbance in hospitalized patients, JAMA Internal Medicine, 2018, 178(9), 1201-1208.
CR  - Bano, M, Chiaromanni, F, Corrias, M, Turco, M, Rui, M.D, Amodio, P. Et al., The influence of environmental factors on sleep quality in hospitalized medical patients, Frontiers in Nurology, 2014, 5(267), 1-8.
CR  - Aksu, N.T, Erdoğan, A, Akciğer rezeksiyonu yapılan hastalarda uyku kalitesinin değerlendirilmesi, Journal of Turkish Sleep Medicine, 2017, (4), 35- 42.
CR  - Stewart, N.H, Arora, V.M, Hastanede yatan yaşlı yetişkinlerde uyku, Uyku Tıbbı Klinikleri, 2018, 13(1), 127-135.
CR  - Gadie, A, Shafto, M, Cam-Can, L.Y, How are age-related differences in sleep quality associated with health outcomes? An epidemiological investigation in a UK cohort of 2406 adults, British Medical Journal Open, 2017, (7), e014920.
CR  - Valicenti-Mc Dermott, M, Lawson, K, Hottinger, K, Seijo, R, Schechtman, M, Shulman, L, et al., Otizmli ve diğer gelişimsel engelli çocuklarda uyku sorunları: kısa bir rapor, Çocuk Nörolojisi Dergisi, 2019, 34(7), 387-393.
CR  - Li, L, Li, L, Chai, J.X, Prevalence of poor sleep quality in patients with hypertension in china: a meta-analysis of comparative studies and epidemiological surveys, Frontiers in Psychiatry, 2020, (11), 591.
CR  - Thomas, K.P, Salas, R.E, Gamaldo, C, Chik, Y, Huffman, L, Rasquinha, R, et al., Sleep rounds: a multidisciplinary approach to optimize sleep quality and satisfaction in hospitalized patients, Journal of Hospital Medicine, 2012, (7), 508–512.
UR  - https://doi.org/10.34087/cbusbed.1034063
L1  - https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/2121493
ER  -