TY - JOUR T1 - Toplumsal Krize Dönüşen Orman Yangınlarında Sosyal Medya Üzerinden Ünlü Aktivizmi: Şahan Gökbakar Örneği AU - Soğukdere, Şuheda PY - 2021 DA - November JF - Sakarya İletişim JO - Sakarya Communication PB - Sakarya Üniversitesi WT - DergiPark SN - 2791-6464 SP - 242 EP - 264 VL - 1 IS - 2 LA - tr AB - Sosyal ağlar, iletişim biçimlerimize getirdiği değişiklikler sebebiyle pek çok alanda olduğu gibi toplumsal dönüşümler de yaratmaktadır. Bu dönüşümlerden biri aktivizm alanında yaşanmıştır. Öyle ki aktivist hareketler de hayatımızdaki pek çok eylem gibi dijital ortama taşınmıştır. Bu çalışma ünlü bir kişinin toplumsal bir kriz anı olan 2021 orman yangınlarında gerçekleştirdiği aktivist hareketi incelemektedir. Felaket anında toplumsal fayda sağlamak amacıyla ‘bağlantı’ kuramsallaştırması çerçevesinde mevcut hayran kitlesini yetkililere ulaşma gücünü kullanarak ünlü bir kişinin sürece nasıl etki ettiği incelenmiştir.Ünlü aktivizmi bağlamında değerlendirilen çalışmada amaçlı örneklem olarak seçilen komedyen Şahan Gökbakar’ın yangın sürecinde sosyal medya üzerinden kurduğu iletişim incelenmiştir. Gökbakar yangın söndürülene kadar Instagram’dan 45 canlı yayın gerçekleştirmiştir. Çalışma yangınlar söndürülene kadar yedi gün boyunca yapılan yayınlardan her günün en çok izlenen videosu ile sınırlandırılmıştır. Videolar çok modlu eleştirel söylem analizi yöntemiyle incelenmiştir. Çalışmanın bulgularına göre, ünlü kişinin canlı yayında ihtiyaç duyulan yardımı ve bölgeyi belirtmesinin akabinde gelen yardımlar sosyal medya aracılığıyla etkili bir iletişim kurulduğunu gösterirken, ünlünün yetkili kişiler tarafından da görünür olması sebebiyle ihtiyaç sahipleriyle yetkililer arasında köprü olduğu da anlaşılmaktadır. KW - ünlü aktivizmi KW - dijital aktivizm KW - orman yangınları KW - dijital ünlü aktivizmi CR - Atalay, G. E. (2019). Sosyal Medya ve Çocuk: “Babishko Famıly Fun TV”. Erciyes İletişim Dergisi(Uluslararası Dijital Çağda İletişim Sempozyumu Özel Sayısı ), 179-202. doi:10.17680/erciyesiletisim.484856 CR - Bennet, L. (2014). ‘If we stick together we can do anything’: Lady Gaga fandom, philanthropy and activism through social media. Celebrity Studies, 5(1-2). doi:https://doi.org/10.1080/19392397.2013.813778 CR - Çerçi, Ü. Ö., Canöz, N., & Canöz, K. (2020). Covid-19 Krizi Döneminde Bilgilenme Aracı Olarak Sosyal Medya. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi(44), 184-198. CR - Demirci, D. H., ve Balcı, E. V. (2019). Kriz Haberciliği ve Etik Sorunsalı. Yeni Düşünceler(11), 48-56. CR - Deutsche Welle. (2021). dw.com: https://www.dw.com/tr/orman-yang%C4%B1nlar%C4%B1-can-kayb%C4%B1-9a-y%C3%BCkseldi/a-58740403 adresinden alındı CR - Duvall, S. S., ve Heckemeyer, N. (tarih yok). #BlackLivesMatter: black celebrity hashtag activism and the discursive formation of a social movement. Celebrity Studies, 9(3), 391-408. doi:10.1080/19392397.2018.1440247 CR - Elcesssor, E. (2016). “One tweet to make so much noise”: Connected celebrity activism in the case of Marlee Matlin. New Media and Society. doi:doi.org/10.1177/1461444816661551 CR - Filibeli, T. E. (2018). Kullanıcı Türevli İçerik ve Yurttaş Medyası:. Akdeniz İletişim Dergis(29 özel sayı), 453-468. doi:10.31123/akil.456219 CR - Fuchs, C. (2020). Sosyal Medya: Eleştirel Bir Giriş. (D. Saraçoğlu, & İ. Kalaycı, Çev.) İstanbul: NoteBene. CR - Fuqua, J. V. (2011). Brand Pitt: celebrity activism and the Make It Right Foundation in post-Katrina New Orleans. Celebrity Studies. doi:https://doi.org/10.1080/19392397.2011.574872 CR - Gökaliler, E., ve Saatçioğlu, E. (2019). Dijital Aktivizmde Ünlüler: Ahbap Platformu Üzerine Bir Değerlendirme. Connectist: Istanbul University Journal of Communication Sciences(56), 87-117. doi:10.26650/CONNECTIST2019-0003 CR - Gürel, E., ve Nazlı, A. (2019). Dijital Aktivizm: Change.org Kampanyaları Üzerine Bir Analiz. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 19(4), 187-206. doi: 10.18037/ausbd.668642 CR - Huliaras, A., ve Tzifakis, N. (2010). Celebrity Activism in International Relations: In Search of a Framework for Analysis. Global Society, 24(2). doi:https://doi.org/10.1080/13600821003626567 CR - Independent Türkçe: (2021) https://www.indyturk.com/node/396341/haber/manavgat-yang%C4%B1n%C4%B1-t%C3%BCrkiyede-ya%C5%9Fanm%C4%B1%C5%9F-en-b%C3%BCy%C3%BCk-yang%C4%B1n-felaketi-olarak-kay%C4%B1tlara adresinden alındı. CR - Journo. (2021, eylül 11). www.journo.com: https://journo.com.tr/unluler-icin-gazetecilik adresinden alındı. CR - Kanılmaz, A. (2021). Kriz Dönemlerinde Liderlerin Twitter Kullanımı: Koronavirüs (Covid-19). Maltepe Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, 8(1), 3-27. CR - Kanılmaz, A. (2021). Kriz Dönemlerinde Liderlerin Twitter Kullanımı: Koronavirüs (Covid-19). Maltepe Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, 8(1), 3-27. CR - Kara, T. (2013). Sosyal Medya Endüstrisi. İstanbul: Beta. CR - Karagöz, K. (2018). Post-Truth Çağında Yayıncılığın Geleceği. TRT Akademi, 3(6), 678-708. CR - Morozov, E. (2008, ocak 13). Slideshare: https://www.slideshare.net/evgeny.morozov/activism-and-new-media-introduction adresinden alındı CR - Ntv.com:(2021) https://www.ntv.com.tr/galeri/turkiye/orman-yanginlari-uzaydan-goruntulendi-85-bin-futbol-sahasi-buyuklugunde-alan-yandi,BMqnR3bqSkSetgqIlPDTXg/IB5R2MkJjkit4-dVD_pyEw adresinden alındı CR - Özbayraktar, T. (2018). Sosyal medya reklamlarında ünlü kullanımı. Yüksek Lisans Tezi. İstanbul. CR - Öztürk, Ş. (2015). Sosyal medyada etik sorunlar. Selçuk İletişim, 9(1), 287-311. doi:10.18094/si.57598 CR - Pilehvarian, S. (2019, Eylül). Televizyon reklamlarında ünlü kişilerin kullanılmasının reklamın hatırlanması üzerindeki etkisi: Bir alan araştırması.Yüksek Lians Tezi.Gazi Üniversitesi CR - Rizanaj, F. H. (2020). Yeni Medyada Gözetim ve Mahremiyetin Dönüşümü. Ankara: Gece Kitaplığı. CR - Soydan, E., ve Alpaslan, N. (2014). Medyanın doğal afetlerdeki işlevi. İstanbul Journal of Social Sciences(7), 52-64. CR - Şahinsoy, K. (2017). Kriz yönetimi açısından geleneksel ve sosyal medya. İstanbul Aydın Üniversitesi Dergisi, 9(4), 1-19. CR - Şimşek, V. (2018). Post-Truth ve Yeni Medya:. Global Media Journal, 8(16). https://globalmediajournaltr.yeditepe.edu.tr/sites/default/files/ogrenci_calismasi_volkan_simsek.pdf CR - Taş, O., ve Taş, T. (2018) Post-Hakikat Çağında Sosyal Medyada Yalan Haber ve Suriyeli Mülteciler Sorunu. Galatasaray Üniversitesi İletişim Dergisi(29), 183-208. doi:DOI: 10.16878/gsuilet.500943 CR - Taşkıran, E., ve Gençer Çelik, G. (2021, Haziran ). İş yaşamında aktivizm: yöneticilerin aktivizme iş yaşamında aktivizm: yöneticilerin aktivizme yönelik görüşlerinin değerlendirilmesi . Journal of Research in Business, 6(1), 250-273. doi:10.29228/JRB.13 CR - Teyit.org: (2021) https://teyit.org/teyitpedia-yanginlar-sirasinda-yayilan-bes-yanlis-bilgi-turu adresinden alındı CR - Turan, E. A. (2013). Yeni medya ortamlarında üre-tüketicilik ve katılım olgusu: Ekşi sözlük ve okan bayülgen’in talk show’unda etkileşim 56. Ankara. http://dspace.baskent.edu.tr/handle/11727/2870 CR - Tüfekçi, Ş. (2014). Çok-Modlu Eleştiri Yöntemi ile Bir Karma-Metin Okuması: “Bize Kuş Dili Öğretildi. Monograf(2), 43-89. CR - Türk Dil Kurumu. (2021) https://sozluk.gov.tr/ adresinden alındı CR - Uğurlu Akbaş, Ö., ve Atalay, G. E. (2020). Geleneksel Kadınlık Rollerinin Sosyal Medyada Yeniden Üretimi: Kendine Yardım Temalı YouTube Kanallarına Yönelik Çok Modlu Eleştirel Söylem Analizi. Kültür ve İletişim, 23(45), 58-86. doi:10.18691/kulturveiletisim.709724 CR - Wikipedia:https://tr.wikipedia.org/wiki/2021_T%C3%BCrkiye_orman_yang%C4%B1nlar%C4%B1 adresinden alındı CR - Volcic, Z., & Erjavec, K. (2014). Transnational celebrity activism in Bosnia and Herzegovina: Local responses to Angelina Jolie’s film In the Land of Blood and Honey. European Journal of Cultural Studies. doi:doi.org/10.1177/1367549414526728 CR - Yegen, C. (2014). Bir Dijital Aktivizm Biçimi Olrak Slaktivizm. Karadeniz Teknik Üniversitesi İletişim Araştırmaları Dergisi, 4(2), 84 - 108. UR - https://dergipark.org.tr/tr/pub/silet/issue//1041516 L1 - https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/2149821 ER -