TY - JOUR T1 - SİYASAL BAĞNAZLIĞIN (HOŞGÖRÜSÜZLÜĞÜN) DEMOGRAFİK DEĞİŞKENLER VE KORKU BİÇİMLERİ İLE İLİŞKİSİ TT - The Relationship of Political Bigotry (Intolerance) With Demographic Variables and Form Fear AU - Özpolat, Ayşe PY - 2023 DA - January DO - 10.18069/firatsbed.1056985 JF - Firat University Journal of Social Sciences PB - Fırat Üniversitesi WT - DergiPark SN - 1300-9702 SP - 269 EP - 287 VL - 33 IS - 1 LA - tr AB - Bu çalışmada, siyasal bağnazlığın demografik değişkenler ve korku biçimleri ile ilişkisi analiz edilmiştir. Bağnazlık, fikirde, dinde ve ideolojide sıklıkla karşılaşılan bir davranış biçimi olup bir inanışa aşırı ölçüde bağlanmak, başka bir inanışı kabul etmemektir. Bağnazlık köklerini önyargıdan alır ve önyargının katılaşmış hali olarak da görülebilir. Bu davranışın sosyal yaşam içinde bir çok faktörün etkisiyle ortaya çıktığı söylenebilir. Bu faktörler, güvensizlik ve korku, kişilik yapısı, bilgisizlik, çıkar, toplumdaki hızlı yapılaşma, felsefi düşünme eksikliği, kendi eksikliğini örtme ve kendine güvensizliktir. Bu araştırmanın örneklem grubu seçkisiz olmayan amaçsal örneklemeye göre ve Elazığ ili evreninde kartopu örnekleme yöntemide dahil edilerek çevresi ve kendisi tarafından bağnaz kabul edilen kişilerden oluşturulmuştur. Araştırma, bazı parti merkezlerine ulaşarak ve toplum içerisinde kartopu örneklem yöntemi kullanılarak 423 kişiden elde edilen verilerle yapılmıştır. Araştırmada sonuçlar SPSS 22 programıyla değerlendirilmeye tabi tutulmuştur. İstatistiksel olarak değerlendirmeler, ortalama, T testi, Anova analizi olarak yapılmıştır. Ortalamalar standart sapma ile birlikte verilmiştir. Araştırma sonucunda siyasal bağnazlık ile eleştirilme, alay edilme, yalnızlık, cezalandırılma, iş bulma korku biçimleri ve bazı demografik değişkenler ile anlamlı ilişki bulunmuştur. KW - Bağnazlık KW - Siyasal Bağnazlık KW - Önyargı KW - Korku N2 - In this study, the relationship of political bigotry with demographic variables and fear styles was analyzed. Bigotry is a form of behavior that is frequently encountered in ideas, religions and ideology, and it is excessive attachment to one belief and not accepting another belief. Bigotry is rooted in prejudice and can be seen as a congealing of prejudice. This behavior can occur under the influence of many factors in social life. These factors are; insecurity and fear, personality structure, ignorance, interest, rapid construction in society, lack of philosophical thinking, hiding one's own deficiency and lack of self-confidence. The sample group of this research was formed according to non-random purposeful sampling and by including snowball sampling method in the universe of Elazig province, from people who were considered bigoted by their environment and themselves. The research was conducted with the data obtained from 423 people by reaching some party centers and using the snowball sampling method in the community. In the research, the results were evaluated with the SPSS 22 program. Statistical evaluations were made as mean, T test, Anova analysis. Means are given with standard deviation. As a result of the research, a significant relationship was found between political bigotry and criticism, mockery, loneliness, punishment, fear of finding a job and some demographic variables. CR - Abrams, D. (2010). Processes of Prejudice: Theory, Evidence and İntervention. Equality and Human Rights Commission Research Report 56. Universitiy of Kent CR - Adler, A. (2018). İnsanı Tanıma Sanatı. (Çev. K. Şipal). İstanbul:Say CR - Aktan, E. (2018). Sosyal Medya ve Sosyal Kaygı: Sosyal Medya Kullanıcıları Üzerine Bir Araştırma Selçuk İletişim, 2018, 11 (2): 35-53 CR - Akar, T., Aytar, F. A. G. (2018). Okul Öncesi Öğretmen Adaylarının Empati ve Önyargı Kavramlarına İlişkin Algıların Belirlenmesi: Bir Metafor Analizi Çalışması. (Ed.) M. Damar, R. Çakır, Ş. Ada. Şiddet Olgusuna Çok Disiplinli Yaklaşımlar. Ankara:Hegem CR - Allport, G. W. (2016). Önyargının Doğası. (Çev. N. Nirven). Sakarya:Sakarya Üniversitesi CR - Aşkın, M. (1986). Çocuklarda Önyargıları Belirleyen Etkenler. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi Cilt:1 Sayı: 1 139-145 CR - Atmaca, S. (2001). İbn’i Haldun ve Francis Bacon’da Yöntem ve Önyargı. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Atatürk Üniversitesi:Erzurum CR - Bakırcıoğlu, R. (2012). Ansiklopedik Eğitim ve Psikoloji Sözlüğü. Ankara:Anı CR - Balcı, A. (2013). Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntem, Teknik ve İlkeler. Ankara: Pegem CR - Baran, A. G. (2017). Sosyolojik Perspektiften Şiddet. H. Oğan (Hazırlayan) Sağlık Çalışanlarına Yönelik Her Boyutuyla Şiddet Çalıştayı. Ankara Üniversitesi CR - Barka, M. B. (2006). Religion, Religious Fanaticism and Hate Crimes in the United States , Dans Revue Française D’études Américaines 2006/4 (n° 110), pages 107 à 121 CR - Başçı, V. (2004). Bağnazlık Kavramı Üzerine. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. Cilt 11, 23-33 https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/31887 (10.12.2021) CR - Bektaş, A.(2007) . Kamuoyu, İletişim ve Demokrasi. İstanbul: Bağlam CR - Brown, R. (2010). Prejudice:Its Social Psychology. West Sussex:Wiley-Blackwell CR - Cash T. F., Fleming, E. C. (2002). Body İmage and Social Relations. Body İmage: A Handbook of Theory, Research and Clinical Practice, T. F.Cash, - T. Pruzinsky. (Ed.)New York:The Guilford Press,. CR - Chung H. S., Jung, S. Y., Lee, J. (2017). Sociodemographic Factors Affecting Levels of Cultural and Non-cultural Prejudice: Comparing Korean,Chinese, and Japanese College Students, Multicultural Education Review, 9:1, 30-43,https://doi.org/10.1080/2005615X.2016.1276669 CR - Çevik, S., Kartal M., Khatir, A. Q. (2021). The Impact of Socio-Demographic Factors on the Gender Norms about Women outside Working in Afghanistan. Gümüşhane Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Elektronik Dergisi, 12(3), 801-813. CR - Demir, İ., Derelioğlu Y. (2010). Gençlerde Otoriteryenizmin Yordayıcıları Olarak Kimlik Statüleri ve Kimlik Stillerinin İncelenmesi. Eğitim Fakültesi Dergisi XXIII (1), 2010, 99-119 CR - Demirbaş, T. (2017). Nefret Söylemi ve Nefret Suçları D.E.Ü. Hukuk Fakültesi Dergisi, Prof. Dr. Şeref Ertaş’a Armağan, C. 19, Özel Sayı-2017, s. 2693-2701 CR - Descartes (1967) Metot Üzerine Konuşma. (Çev. M. Karasan). İstanbul:Meb CR - Duckitt, J. (2001). Reducing Prejudice: An Historical and Multi-level Approach. Katherine J. Reynolds ve M. Augoustinos.(Ed.). Understanding Prejudice, Racism, and Social Conflict, 253-27. London: Sage Publications. CR - Duhm, D. (2002). Kapitalizmde Korku. (Çev. S. Sölçün). Ankara: Ayraç CR - Elmacı, F. (2008). Bilişsel- Davranışçı Yaklaşıma Dayalı Grupla Psikolojik Danışmanın Ergenlerin Korkuları Üzerindeki Etkisi. (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimler Enstitüsü, Ankara CR - Eren, A. (2005). Korku Kültürü, Değerler Kültürü ve Şiddet. Aile ve Toplum Yıl: 7 Cilt: 2 Sayı: 9 Ocak-Mart CR - Esgin, A. (1999). Gençlik-Siyaset İlişkisinin Niteliği: Üniversite Gençliğinin Siyasal Yönelim ve Davranışlarını Belirleyen Etmenler. (Cumhuriyet Üniversitesi Örneği). (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Cumhuriyet Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sivas CR - Furedi, F. (2014). Korku Kültürü. (Çev. B. Yıldırım). İstanbul: Ayrıntı CR - Giddens, A. (1994). Modernliğin Sonuçları. (Çev. E. Kuşdil). İstanbul: Ayrıntı CR - Goleman, D. (2011). Duygusal Zekâ-Neden IQ’dan Daha Önemli. (Çev. B. S. Yüksel),İstanbul:Varlık CR - Göregenli, M. (2012), Temel Kavramlar: Önyargı, Kalıpyargı ve Ayrımcılık. Çayır, K., M. Ayan Ceyhan (Der.), (2012), Ayrımcılık-Çok Boyutlu Yaklaşımlar, İstanbul: Bilgi Üniversitesi. Gürel, N. (2011). Kişilik Psikolojisi, Önyargının Psikolojisi ve Kamuoyu: Gordon Allport ve Walter Lippman’ın Görüşleri Çerçevesinde Bir Değerlendirme. Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2(2) Gürses, İ. (2005). Önyargının Nedenleri. Uludağ Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi. Cilt: 14. Sayı: 1. s. 143-160 CR - İlhan, R. S., Çevik, A. (2013). Önyargıların Psikolojisi: Psikodinamik Bir Gözden Geçirme DOI: 10.7816/nesne-01-01-03www.nesnedergisi.com İsbir, E. (2008). Gadamer ve Habermas’ta Önyargı Kavramı. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara CR - Kalaycıoğlu, E. (1984). Çağdaş Siyasal Bilim. Teori Olgu ve Süreçler. İstanbul:Beta CR - Kale, M., Hurşidi, S., Karaboğa, A. B. (2021) Okul Öncesi Dönemde Beden Algısı. Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi. cilt.17 sayı.34 1408-1435 CR - Kağıtçıbaşı, Ç. (2006). Yeni İnsan ve İnsanlar. İstanbul: Evrim Yayınları CR - Karaca, Z. E., Nam, D. (2021). Kronik Bir Sosyal Sorun: Engellilere Yönelik Ayrımcılık. Bilgi Dergisi. Bahar 23 (1): 167-194 Kargıoğlu, F. (2021). Giyotine Karşı: Aydınmacılığa Yönelik Postmodern Eleştirinin Muhafazakârlıktaki Gizil Temelleri. İstanbul:Runik CR - Kılıç, S. (2016). Cronbachs Alfa Güvenilirlik Katsayısı. Duygu Durum Bozuklukları Dergisi. 6(1):1 (Erişim tarihi.29.09.2021). CR - Kılıç, G., Özen, Y. (2020). Alay Etmenin Sosyolojik Yönü: Toplumsal Denetim, Damga ve Simgesel Şiddet Bağlamında Alay Etme. Akdeniz İnsani Bilimler Dergisi cilt 10: 301 - 318 CR - Korkmazer, F.(2020). Üniversite Öğrencilerinin İşsizlik Kaygısı Algılarının İncelenmesi. BEMAREJ. Volume 3, Issue 2, 141-152 CR - Lerner, M. J. (1965). Evaluation of Performances as a Function of Performer’s Reward and Attractiveness. Journal of Personality and Social Psychology, 1, 355–360 CR - Ledoux, J. (2020). Duygusal Beyin: Duyguların Gizemli Dünyası. (Çev. A. Uysal). İstanbul:Pegasus CR - Lin N. (1976) Foundations of Social Research, McGraw-Hill, USA CR - Machiavelli, N. (2011). Hükümdar. (Çev. N. Adabağ.), İstanbul: T.İ.B. CR - Myers, D. G. (2017). Sosyal Psikoloji. (Çev.S. Akfırat.)Ankara: Nobel Nernekli, M. (2017). Üniversitede Okuyan Öğrencilerde Psikolojik Dayanıklılık, Beden İmajı ve Emosyonel Yeme Arasındaki İlişki. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). İstanbul Gelişim Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul CR - Özdemir, O., Özdemir, P. G. (2020). Eleştirilme Korkusu Psikotik Bir Bulgu Olabilir mi? Cukurova Med J. 45(4):1875-1877 CR - Özpolat, A. (2018). Toplumsal Korkular Üzerine Sosyolojik Bir Araştırma (Fırat Üniversitesi Örneği) (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Elazığ CR - Paker, M. (2012). Psikolojik Açıdan Önyargı ve Ayrımcılık. Çayır, K., M. Ayan Ceyhan (Der). Ayrımcılık-Çok Boyutlu Yaklaşımlar, İstanbul: Bilgi Üniversitesi. CR - Prokop, P. (2016). Universal Human Fears. Encyclopedia of Evolutionary Psychological Science (pp.1-5) https://www.researchgate.net/publication/309525886_Universal_Human_Fears (Ulaşım Tarihi: 19.09.2022) CR - Puhl, R., Brownell, K. D. (2012). Bias, Discrimination, and Obesity. Obesity. 9:12 788-805 https://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1038/oby.2001.108 CR - Rubin, Z. ve Peplau, L. A. (1975). Who Believes in a Just World. Journal of Social Issues, 31(3), 65-90. CR - Sarı, M. (2021). Göç Etme Nedeni Olarak Terör Korkusu. Y. Sevim (Ed.). Korku Sosyolojisi. İstanbul:Eğitim CR - Sayar, K. (2021). Her Şeyin Bir anlamı Var. Olmak Bilmektir. İstanbul: Kapı CR - Sears, D., Freedman, J., Peplau, L. A. (1994). Sosyal Biliş. (Çev. N. Koç, A. Dönmez). Ankara:Gündoğan https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/784989 (19.01.2022) CR - Sennet, R. (2011). Kapitalizmin Yeni Kültürü. (Çev. A. Onacak). İstanbul: Ayrıntı CR - Şen, B. G. (2021). Çocuk ve Korku (Sosyolojik Bir Değerlendirme). Y. Sevim (Ed.). Korku Sosyolojisi. İstanbul:Eğitim CR - Todosijevic, B., Enyedi, Z. (2015). Socio-Demographic and Psychological Determinants of Political (in)tolerance: Hungary at the Dawn of the 21st Century. June Psiholoska Istrazivanja 18(1):23-46 CR - Üçer, A. (2013). Küresel Krizler ve Hegemonya İlişkisi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Elazığ: Fırat Üniversitesi CR - Wilcox, C., Jelen, T (1990). Evangelicals and Political Tolerance. American Politics Quarterly, Vol. 18 No. 1, January25-46. Sage Publications, Inc. CR - Yaşar, M. R. (2007). Yalnızlık. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. Cilt: 17, Sayı: 1 Sayfa: 237-260 UR - https://doi.org/10.18069/firatsbed.1056985 L1 - https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/2188720 ER -