TY  - JOUR
T1  - Çocukların Çevre Hakkı ve Türk Eğitim Sisteminde Çevre Eğitiminin Genel Değerlendirmesi
TT  - Environmental Rights of Children and a General Evaluation of Environmental Education in Turkish Educational System
AU  - Taşkın, Pelin
PY  - 2011
DA  - June
JF  - İlköğretim Online
JO  - İOO
PB  - Sinan OLKUN
WT  - DergiPark
SN  - 1305-3515
SP  - 682
EP  - 694
VL  - 10
IS  - 2
LA  - tr
AB  - Amaç ve Önem: Tıpkı tüm insanlar gibi çocuklar için de çevre hayati önem taşır. Bu nedenledir ki,çevre hakkı önemli bir insan hakkı olarak çeşitli uluslararası metinlerde yer almıştır. Bu bağlamda çalışmadailk olarak önce bir insan hakkı olarak çevre hakkına değinilmiş ve düşünce okullarının görüşlerine yerverilmiştir. Ayrıca çocukların çevre hakkına ilişkin mahkeme kararları da (Öneryildiz v. Turkey, LopezOstra, Gabcikova-Nagymaros, Minors Oposa davaları) çalışmada tartışılmıştır. Böylelikle, çocukların çevrehakkı teorik görüşlerin yanı sıra mahkeme kararlarıyla da açıklanmaya çalışılmıştır. Bununla beraberBirleşmiş Milletler Çocuk Haklarına Dair Sözleşmenin ilgili hükümlerine ve Türkiye’nin sözleşmeye tarafolmasına ilişkin açıklamalara da yer verilmiştir. Son olarak, çocukların Türk Eğitim Sisteminde çevrehakkıyla ve genel olarak çevreyle ilgili edindikleri kazanımlar ders müfredatların üzerindentablolaştırılmaya çalışılmıştır.Yöntem: Çalışma derleme türündedir ve çalışmada kullanılan veriler, alanyazınının, mahkemekararlarının ve çevreye ilişkin konular içeren bazı derslerin öğretim programlarının incelenmesiyle eldeedilmiştir. Ayrıca programda belirtilen kazanımlar tartışılmıştır.Sonuç ve Öneriler: Çevre hakkı diğer insan haklarını da etkilemesi nedeniyle önemli bir insanhakkıdır. Gezegenimizin kirletilmemesi yalnızca bir sorumluluk ve yükümlülük değil, ayrıca diğerhaklardan ayrılamayacak bir insan hakkıdır. Çocuklar ise toplumsal gruplar içinde en çok korunmayamuhtaç olan gruptur ve ne yazık ki kendi menfaatlerini savunma konusunda yetişkinlere ihtiyaçduymaktadırlar. Bu noktada Birleşmiş Milletler Çocuk Haklarına Dair Sözleşme, çevre hakları bağlamındakoruyucu düzenlemeler içermektedir, ancak bunların yeterince açık olmadığını söylemek mümkündür. Bunedenle, sözleşmede yapılacak değişiklikle, zihinlerde oluşabilecek bulanıklıklar berraklaştırılabilir. Ayrıcabir ombudsmanın tayin edilmesine yönelik bir düzenleme getirilmesi de yerinde olacaktır. Bunun yanı sıraTürk Eğitim Sisteminde çevreyle ilgili derslerin müfredatları öğrencilerin eksikliklerine ve güncelgelişmelere göre gözden geçirilmelidir. Öğrencilere, çevre hakkının diğer insan haklarıyla bağlantılı olduğuve bu bağlamda çevrenin korunması konusunda sorumluluklarının bulunduğu bilinci kazandırılmalıdır.
N2  - Environmental pollution that started after the industrial revolution has affected not only the adultsbut also the children. In order to protect the children from the disquieting environmental effects, the Conventionon the Rights of the Child (CRC) includes some explicit and implicit provisions (such as art. 6, 27, 28, 29). Theaim of this paper is to evaluate these provisions with regards to Turkish Constitution, the Environmental Laws,and other related laws. The paper will also focus on the history and structure of CRC and also some cases, suchas Öneryıldız v. Turkey, Lopez Ostra, Gabcikovo-Nagymoros, The Philippine Children’s Case, concerning therecognition of the environmental rights of children. This paper will also refer to the Turkish Educational Systemin terms of environmental education. The acquisitions of environmental issues are examined in life studies,social studies, social activities, science and technology, biology and international relationships lessons ofelementary and secondary education. The evaluation aimed at this paper is made under major categories in orderto limit the focus of the paper.
CR  - Akyüz E. (2010). Çocuk Hukuku (Child Law), Pegem Akademi: Ankara.
CR  - Alp E., Ertepınar H., Tekkaya C. and Yılmaz A. (2008). A Survey on Turkish Elementary School Student’s Environmental Friendly Behaviours and Associated Variables, Environmental Education Research, 14(2), 129-143.
CR  - Balton D.A. (1990). The Convention on the Rights of the Child: Prospects for International Enforcement, Human Rights Quarterly, 12, 120-129.
CR  - Brice S.E. (1994). Convention on the Rights of Child: Using a Human Rights Instrument to Protect Against Environmental Threats, Georgetown International Environmental Law Review, 7, 587-611.
CR  - Bullard R.D. (2005). The Quest For Environmetal Justice, San Francisco: Sierra Club Books.
CR  - Fitzmaurice M. (1999). The Right of the Child to a Clean Environment, Southern Illinois University Law Journal, 23, 611-656.
CR  - Fortin J. (1998). Children’s Rights and the Developing Law, Butterworths: London, Edinburgh, Dublin.
CR  - Hancock J. (2003). Environmental Human Rights, Burlington, VT : Ashgate.
CR  - Güneş Ş.A. (2006). Gabcikovo-Nagymaros Davası (Gabcikovo-Nagymaros Case), Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 55(2), 91-116.
CR  - MacDonald K. E. (2007). Sustaining the Environmental Rights of Children: An Exploratory Critique, Fordham Environmental Law Review, 18, 1-65.
CR  - Schorn T. J. (2000). Drinkable Water and Breathable Air: A Livable Environment As A Human Right, Great Plains National. Resources Journal, 4, 121-142.
CR  - Soverovski M. (2007). Environment Rights versus Environmental Wrongs: Forum over Substance?, Review of European Community & International Environmental Law, 16 (3), 261-273.
CR  - Tuncer G., Ertepinar H., Tekkaya C. and Sungur S. (2005), Environmental Attitudes of Young People in Turkey: Effects of School Type and Gender, Environmental Education Research, 11(2), 215-233. Turgut N. (2001). Çevre Hukuku (Environment Law), Savaş Yayınevi: Ankara.
CR  - LINKS
CR  - http://hdr.undp.org/en/reports/global/hdr2007-2008/news/title,11455,en.html (access date, 15.10.2009).
CR  - http://www.anayasa.gov.tr/images/loaded/pdf_dosyalari/ THE_ CONSTITUTION_OF_THE_ REPUBLIC_OF_TURKEY.pdf (access date, 10.10.2009).
CR  - http://treaties.un.org/Pages/ViewDetails.aspx?src=IND&mtdsg_no=IV-11&chapter=4&lang=en (access date, 25.09.2009).
UR  - https://dergipark.org.tr/tr/pub/ilkonline/issue//106830
L1  - https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/90670
ER  -