TY  - JOUR
T1  - تثبت الرواة من حفظهم وسماعهم بواعثه ووسائله
TT  - Râvilerin Hıfz ve Semâlarının Güvenilirliği: Bunun Motivasyon ve Yolları
AU  - Aldoorı, Ayman
PY  - 2022
DA  - August
DO  - 10.61218/hadith.1092378
JF  - HADITH
PB  - Veysel ÖZDEMİR
WT  - DergiPark
SN  - 2667-5455
SP  - 51
EP  - 85
IS  - 8
LA  - ar
AB  - جاءت هذه الدراسة لتسليط الضوء على مدى اهتمام رواة الحديث من طبقة التابعين وتابعيهم وتابعي تابعيهم في التثبت من حفظهم وسماعهم وما بذلوه من  جهد عظيم في تنزيه السنة النبوية من كل زائدة أو ناقصة أو شائبة، ولهم في هذا بواعث عديدة من أهمها معرفتهم بمكانة السنة النبوية في التشريع الإسلامي، وحرصهم على تبليغها كما صدرت من نبيها بتثبت ودقة في النقل، والمساهمة في حفظها ليتمكن المسلم من التأسي بها والحكم بأحكامها، وخشية من الغفلة أو الاختلاط التي تلحق بأحد رواتها، وتحرزًا من الكذب على النبي صلى الله عليه وسلم، وقاموا باتباع وسائل عدة للتثبت من الحفظ والسماع من أبرزها: المذاكرة، والرحلة حول البلدان لسماع حديث أو التأكد من ضبطه، وتكرار سماع الراوي لحديث بعينه من الشيخ نفسه الذي سمع منه أول مرة، ورجوع بعض الرواة إلى من عرف بضبطه وحفظه المتقن عند الشك في الرواية، وسؤال الراوي أحيانًا شيخه هل سمعه ممن بعده أم لا؟ والرجوع للكتاب في حال الاختلاف.
KW  - الحديث
KW  - الرواة
KW  - التثبُّت
KW  - الحفظ
KW  - السَّماع
N2  - Bu çalışma; hadis ravilerinin hıfz ve sema' konusunda emin olmak için ne kadar önem sarfettiklerine Peygamberimizin (sav) sünnetini her türlü fazlalıktan eksiklikten ve şüpheden arındırmak için sarfettikleri büyük çabaya ışık tutmaktadır. Onları buna iten birçok etken vardır. Bunların en önemlileri şunlardır; İslam şeriatında peygamber (sav) sünnetinin konumunu tanımaları; Peygamber'den (sav) olduğu şekliyle aktarma çabaları; Müslümanların onu örnek alması onun hükmünü uygulamaları sünnetin içine girecek yanlışlardan veya ravilerden birinde karışıklık meydana gelmesinden korkmaları ve Peygamber'e (sav) gelecek herhangi bir yalandan sakınma hasebiyle ezber yaparak katkıda bulunmaları. Hıfz ve Sema'ın teyit ve tahakkuku için râvîler birçok yol izlemişlerdir. Müzakerede bulunma; bir hadisi işitmek veya ondan emin olmak için ülkeler arası yolculuk yapılması; Şeyhinden ilk defa dinlemiş olduğu hadisi tekrar etmesi; rivayette oluşan bir şüpheden dolayı ravilerin zapt ve hıfzı iyi olan raviye müracaat etmesi; Ravinin bazen hocasına ondan sonraki hocalardan işitip işitmediğini sorması; ihtilaf halinde kitaba müracaat edilmesi bunların başlıcalarını teşkil etmektedir.
CR  - Bağdâdî, Ebû Bekr el-Hatîb Ahmed b. Ali b. Sâbit el-. el-Kifâye fî ilmi’r-Rivâye. thk. İbrahim Hamdi el-Medenî. Medine: Mektebetü’l İlmiyye, ts.
CR  - el-Buhârî, Ebû Abdillâh Muhammed b. İsmâîl b. İbrâhîm el-Cu‘fî. el-Câmiu’s-sahîhu’l-müsnedu’l-muhtasar min hadîsi Rasulillah sallallahu aleyhi ve sellem ve sünenihî ve eyyamihî. thk. Muhammed b.  Zuheyr b. Nâsır. Beyrut: Dâru Tavku’n-Necât, 2001.
CR  - ed-Dûrî, Eymen Casım. “Ravinin Zaptının Bozulmasının Nedenleri ve Bu Durumun Yol Açtığı Hadis Türleri”. HADITH 4 (Temmuz 2020), 251-280. doi.org/10.5281/zenodo.3966313.
CR  - el-Ebnâsî, İbrahim b. Musa b. Eyyüb. eş-Şeze’l-feyyâh min Ulûmi İbnü’s-Salâh. thk. Salâh Fethi. Riyad: Mektebetü’r-Rüşd, 1998.
CR  - Ebû Dâvud, Süleymân İbnü’l Eş’as Sicistânî el-Ezdi. Sünen-i Ebû Dâvud. thk. Muhammed Muhyiddin Abdülhamîd. Beyrut: Dâru’l-Fikr.
CR  - İbn Abdilberr, Ebû Omar Yusuf b.  Abdullah en-Nemri. et-Temhîd. thk. Mustafa b.  Ahmed el-‘Ûlumî ve Muhammed Abdulkebîri el-Bekrî. Mağrib: Vizaretu ‘Umûmi’l Evkâf, 1387 H.
CR  - İbn Hacer, Ahmed b. Ali b. Muhammed el-Askalânî. Takrîbu’t-Tehzîb. thk. Muhammed Avvâme. Suriye: Dâru’r-Reşîd, 1406 H.
CR  - İbn Hacer, Ahmed b. Ali b. Muhammed el-Askalânî. Tehzîbu’t-Tehzîb fî ricâli’l-hadîs. Hint: Matbaatu Dâiretü’l-Maârîfi’n-Nizâmiye, 1908.
CR  - İbn Hibbân, Ebû Hâtim Muhammed b. Hibbân b. Ahmed el-Bustî. Sahîhu İbn Hibbân. thk. Şuayb el-Arnaût. Beyrut: Müessesetü’r-Risale, 1414 H.
CR  - İbn Mâce, Ebû Abdillâh Muhammed b. Yezîd b. Mâce el-Kazvînî. Sünen-i İbn Mâce. thk. Muhammed Fuâd Abdülbaki. Beyrut: Daru’l-Fikr, ts.
CR  - İbn Receb, Zeynüddin Abdurrahman b. Ahmed. Şerh İlelü’t-Tirmizî, thk. Hemmâm Abdurrahim Said. Ürdün: Mektebetü’l-Menâr, 1987.
CR  - İbnu’s-Salah, Takiyyüddin Osman b.  Abdurrahman eş-Şehrezûri. Marifetu Enva’i ‘Ulûmu’l-Hadis. thk. Nureddin ‘Itr. Şam: Daru’l-Fikr, 1406 H.
CR  - Kâdı İyâd, Ebû’l-Fadl b.  Musa b. İyâd b.  Amr el-Yahsûbî es-Sebtî. el-İlma‘ ilâ ma‘rifeti usuli’r-rivaye ve takyidi’s-sima‘. thk. es-Seyyid Ahmet Sakar. Kahire: Dâru’t-Turâs, 1379 H.
CR  - en-Nesâî, Ebû Abdirrahmân Ahmed b. Şuayb b. Alî. Sünen-i Nesâî (el-Müctebâ). thk. Abdülfettâh Ebû Ğudde. Halep: Mektebetü’l-Matbûât, 1406 H.
CR  - es-Suyûtî, Celaleddin Abdurrahman b.  Ebî Bekr. Tedribu’r-ravi fî şerhi Takrîbi’n-Nevevî. thk. Abdülvahhap Abdüllatif. Beyrut: Daru’l Fikr, ts.
CR  - es-Suyûtî, Ebu’l-Fazl Celaleddin Abdurrahman b. Ebî Bekr. Tedrîbü’r-ravi fî şerhi Takrîbi’n-Nevevî. thk. Nazar Muhammed Fâryâbî. Riyad: Dâr-ı Tayyibe, ts.
CR  - et-Tirmizî, Ebu Îsa Muhammed b. Îsa. Sünenü’t-Tirmizî. thk. İbrahim Atiyve, 2. Basım, Mısır: Şirketü Mektebet-i ve Matbaat-i Mustafa, 1975.
UR  - https://doi.org/10.61218/hadith.1092378
L1  - https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/2328568
ER  -