TY - JOUR T1 - Қазақстан бейнелеу өнеріндегі Абай образы TT - Образ Абая в изобразительном искусстве Казахстана AU - Eralin, K. PY - 2020 DA - December JF - Türkoloji PB - Hoca Ahmet Yesevi Uluslararası Türk-Kazak Üniversitesi WT - DergiPark SN - 1727-060X SP - 136 EP - 149 IS - 104 LA - kk AB - Мақалада бейнелеу өнеріндегі «образ», «көркем образ», «портрет», «көркемдік өлшем» түсініктеріне анықтама беріледі. Ұлы даланың даңқты ақыны Абай Құнанбаевтың образын жасауға қатысқан графика, кескіндеме, мүсін, қолөнер шеберлерінің көркемдік еңбектеріне шолу жасалады. Ақынның көркем образдарының өлшемдері – идея, композиция, колорит, орындау шеберлігі нақтыланады. Суретші-график Әбілхан Қастеев, Евгений Сидоркин, суретші кескіндемеші Нагимбек Нұрмухаммедов, мүсінші Хакимжан Наурызбаев шығармашылықтарындағы көркемдік өлшем әдістері анықталады. Ақынның көркем образының көркемдік өлшемдерін оқып білудің әдістемесі, бағдарлама мазмұны, құрылымдық моделі сипатталады. Бейнелеу өнеріндегі Абай образын оқып білудің тәжірибелік зерттеу нәтижелері талданып, жас ұрпаққа Ұлы Абай образы арқылы көркемдік білім мен эстетикалық тәрбие беру нұсқаулары ұсынылады. KW - Образ KW - Көркем образ KW - Көркем өлшем KW - Идеялық мазмұн KW - Композициялық шешім KW - Картина колориті KW - Суретші шеберлігі N2 - В статье будут даны определения таких понятий художественого искусства как «образ», «художественный образ», «портрет», «художественное измерение». Также в статье представлен обзор художественной деятельности мастеров графики, живописи, скульптуры, прикладного искусства, задействованных в создании образа поэта Великой степи Абая Кунанбаева. Конкретизируются размеры художественных образов поэта - идея, композиция, колорит, исполнительское мастерство. Будут определены методы художественного измерения в произведениях художника Абылхана Кастеева, Евгения Сидоркина, живописца Нагим-Бека Нурмухаммедова, скульптора Хакимжана Наурызбаева. Также описаны методы исследования художественных измерений художественного образа поэта, содержание программы и структурная модель. Проанализировав результаты практических исследований по изучению образа Абая в изобразительном искусстве, будет представлена инструкция по художественному и эстетическому воспитанию подрастающего поколения через образ Великого Абая. CR - 1. Тоқаев Қ.Абай және ХХІ ғасырдағы Қазақстан // Егемен Қазақстан. 9.02.2020. CR - 2. Әуезов М. Абай жолы. Роман. –Алматы: Жазушы, 1996. –380 б. 3. Ибраева Ү. Абай әлемі – бейнелеу өнерінде // Егемен Қазақстан. 3 қазан. 2018. CR - 4. Prankin N.S. Metrolojinin temelleri. –M.: Logolar, 2007. S.217. CR - 5. Титенов В. З. Қазақстан халқының өнері. –Алматы: Өнер. 2017. –280 с. CR - 6. Туриспекова Х. Жаңа заман сәулеті. Кітап-альбом. –Алматы: Аспантау, 2018. –200 б. CR - 7. Ералин Қ. Бейнелеудің мамандық пәндерін оқыту әдістемесі. –Алматы: Эверо. 2018. 98 c. CR - 8. Золотарева Л.Р. Педагогическое искусствоведение. –Алматы: Білім, 2011. –395 с. CR - 9. Ералин Қ. Бейсенбеков Ж. Этнобұйымдардың көркемдік өлшем бірліктерін анықтау. //Абай атындағы Ұлттық педагогикалық университетінің «Педагогика және психология» журналы, –Алматы, шілде, №3, 2019, 154–165 бб. CR - 10. Əлиақпаров М.Т. Жанасу: Альбом. –Калининград: ГИПП «Янтар сказ» баспасы,1997. CR - References 1. Toqaev Q.Abaı jáne HHI ǵasyrdaǵy Qazaqstan // Egemen Qazaqstan. 9.02.2020. CR - 2. Áýezov M. Abaı joly. Roman. –Almaty: Jazýshy,1996. –380 b. 3. Ibraeva Ú. Abaı álemі – beıneleý ónerіnde // Egemen Qazaqstan. 3 qazan. 2018. CR - 4. Prankin N.S. Metrolojinin temelleri. –M.: Logolar, 2007. S. 217. CR - 5. Tıtenov V. Z. Qazaqstan halqynyń ónerі. –Almaty: Óner. 2017. –280s. CR - 6. Týrıspekova H. Jańa zaman sáýletі. Kіtap-albom. –Almaty: Aspantaý, 2018. –200 b. CR - 7. Eralın Q. Beıneleýdіń mamandyq pánderіn oqytý ádіstemesі. –Almaty: Evero. 2018. 98 c. CR - 8. Zolotareva L.R. Pedagogıcheskoe ıskýsstvovedenıe. Almaty: Bіlіm, 2011. –395 s. CR - 9. Eralın Q. Beısenbekov J. Etnobuıymdardyń kórkemdіk ólshem bіrlіkterіn anyqtaý. //Abaı atyndaǵy Ulttyq pedagogıkalyq ýnıversıtetіnіń «Pedagogıka jáne psıhologııa» jýrnaly, –Almaty, shіlde, №3, 2019, 154–165 bb. CR - 10. Əlıaqparov M.T. Janasý: Albom. –Kalınıngrad: GIPP «Iantar skaz» baspasy, 1997. UR - https://dergipark.org.tr/tr/pub/ayt/issue//1096979 L1 - https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/2346830 ER -