TY - JOUR T1 - TÜRKMEN TÜRKÇESİNDE FARKLI KÖKENLERDEN GELEN -MAAN ~ -MAN ~ -MAAŊ YAPILARI TT - ОБРАЗОВАНИЕ СТРУКТУР -mAAn ~ -mAn ~ -mAAŋ ИЗ РАЗЛИЧНЫХ КОРНЕЙ ТУРКМЕНСКОГО ЯЗЫКА AU - Keskin, E.g. PY - 2019 DA - April JF - Türkoloji PB - Hoca Ahmet Yesevi Uluslararası Türk-Kazak Üniversitesi WT - DergiPark SN - 1727-060X SP - 96 EP - 107 IS - 94 LA - tr AB - Türkmen Türkçesinde ünsüzlerle ilgili ses olaylarının oldukça fazla örneği bulunmaktadır. Bu ses olayı dolayısıyla yapısal olarak benzer ancak işlev olarak farklı yapılar ortaya çıkmaktadır. Bu çalışmada Türkmen Türkçesinde farklı şekillerde oluşan yapıların başka Türk lehçeler ile aynı olarak algılanabileceğini örneklerle gösterilmektedir. Türkmen Türkçesinde sıfat-fiil ekinin olumsuz fiil gövdelerine gelmiş şekli olan -mAAn < -mA-yAn, zarf-fiil eki -mAAn < -mAyIn < -mADI(n), öğrenilen geçmiş zaman çekiminin olumsuz şekli -mAAn, çokluk ikinci şahıs emir kipinin olumsuz çekimini oluşturan -mAAŋ ve geniş zaman çekiminin olumsuzu -mAn < -mAr-In şekilleri birbiriyle karışmakta ve bu durum metin aktarmalarında karışıklık meydana getirebilmektedir. Çalışmamızda farklı kökenlerden gelen bu yapıların kullanıldığı cümlelerdeki işlevleri, başka ek veya kelimelerle bir araya gelerek meydana getirdikleri yapılar incelenecektir. KW - Türkmen Türkçesi KW - Ses olayları KW - Zarf-fiil eki KW - Sıfat-fiil eki KW - -mAAn ~ -mAn ~ -mAAŋ biçimleri N2 - Существует большое количество примеров фонетических процессов, связанных с согласными в туркменском языке. Благодаря этим фонетическим процессам появляются структурно похожие, но функционально разные структуры. В этом исследовании показано, что структуры, сформированные в различных формах на туркменском языке, могут восприниматься и в других тюркских языках. В туркменском языке суффикс причастия, который присоединяется к отрицательной форме глагола -mAAn < -mA-yAn, суффикс деепричастия, который присоединяется к прошедшему субъективному времени глагола -mAAn < -mAyIn < -mADI(n), форма повелительного наклонения 2-го лица множественного числа –mAAŋ и отрицательная форма настоящего-будущего неопределенного времени -mAn < -mAr-In смешиваются друг с другом, и данная ситуация создает путаницу при переводах. В данном исследовании рассмотрены функции структур, которые образуются из разных корней, с точки зрения структур, которые образуются при помощи других суффиксов или слов. CR - 1. Hanser, O. Türkmence El Kitabı (Çev. Zuhal Kargı Ölmez), İstanbul: «Kebikeç Yayınları», 2003, 271 s. CR - 2. Kara, M. Türkmen Türkçesi Grameri, Ankara: «Gazi Kitabevi», 2005, 231 s. CR - 3. 10. Kara, M. (2007). “Türkmen Türkçesi”, Türk Lehçeleri Grameri (Ed. Ahmet Bican Ercilasun), Ankara: «Akçağ Yayınları», 2007, 231-290 s. CR - 4. Gabain, A. Eski Türkçenin Grameri (Çev. Mehmet Akalın), Ankara: «Türk Dil Kurumu Yayınları», 1988, 313 s. CR - 5. Borjakow, A., Saryhanow, M., Söÿegow, M., Hojayew, B., Ärnazarow, S. Türkmen Diliniñ Grammatikasy Morfologiÿa, Aşgabat: «Ruh», 2000, 608 s. CR - 6. Kerbabayév, B. Saylanan Eserler, Aşgabat: «Magaryf», 1992, 332 s. CR - 7. Doğan, L. “Türkmen Türkçesi”, Çağdaş Türk Lehçeleri El Kitabı (Ed. Levent Doğan), İstanbul: «Kriter Yayınları», 2010, 553-630 s. (2. baskı). CR - 8. Gökçür, E. “Türkmen Türkçesinde İkincil Uzun Ünlüler Üzerine”, Mavi Atlas, 5 (2) 2017, 549-576 s. CR - 9. Sakaoğlu, S., Ergun, M. Türkmen Halk Masalları, Ankara: «Kültür Bakanlığı Yayınları», 1991, 173 s. CR - 10. Buran, A., Alkaya, E., Yalçın, S. K. Çağdaş Türk Yazı Dilleri 1 (Güneybatı / Oğuz Grubu), Ankara: «Akçağ Yayınları», 2014, 278 s. CR - 11. Kara, M. “Türkmencede Yaygın Olan Bir Hece Yutulması Olayı”, 3. Uluslar Arası Türk Dili Kurultayı, Ankara: «Türk Dil Kurumu Yayınları», 1999, 579-592 s. CR - 12. Kara, M. Türkmence (Giriş-Gramer-Metinler-Sözlük), Ankara: «Akçağ Yayınları», 2001, 227 s. (2. baskı). CR - 13. Sağlam S., Sezer, Ö. Sakallı E. Türkmen Türkçesi, Çağdaş Türk Lehçeleri Metin Aktarmaları (Ed. Nergis Biray), İstanbul: «Kesit Yayınları», 2016, 77-106 s. CR - 14. Tekin, T. Orhon Türkçesi Grameri, İstanbul: «Sanat Kitabevi», 2003, 272 s. (3. baskı). CR - 15. http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/TR,78524/turkmenistan-turk-edebiyati-10-11-ciltler.html UR - https://dergipark.org.tr/tr/pub/ayt/issue//1102309 L1 - https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/2369557 ER -