TY  - JOUR
T1  - МУЗЫКАЛЫҚ ТҮРКІТАНУ:  AСПAП AТAУЛAРЫН ЗЕРТТЕУ МӘСЕЛЕСІ
TT  - МУЗЫКАЛЬНАЯ ТЮРКОЛОГИЯ: ПРОБЛЕМА ИССЛЕДОВАНИЯ НАЗВАНИЙ ИНСТРУМЕНТОВ
AU  - Kortabayeva, Gulzhamal
AU  - Shaykhystamova, Malike
PY  - 2018
DA  - October
JF  - Türkoloji
PB  - Hoca Ahmet Yesevi Uluslararası Türk-Kazak Üniversitesi
WT  - DergiPark
SN  - 1727-060X
SP  - 104
EP  - 113
IS  - 91
LA  - kk
AB  - Әр халықтың, әр елдің өз музыкатану сынды өз мектептері, өз даму жолдары бар. Түркітілдес халықтардың тарихы, мәдениеті – жалпы рухани құндылықтары бір ғана тектен бастау алған, осыдан олардың ортақ түркілік дүниетаным, ұлттық менталитет қалыптасқан. Ұлы далада ғұмыр кешкен көшпелі халқымыздың сан ғасырлық тарихынан бастау алған музыкалық аспаптар жаратылыс құбылыстарымен үндестікте дамыды. Музыкалық аспаптар – халық тұрмыс-тіршілігінің, әдет-ғұрпы мен салт-дәстүрінің, дүниетанымының тарихы, өнердегі басты мұрасы, рухани-мәдени байлығы. Бүгінгі күнде түркі халықтарының музыкалық аспаптары халық мәдениетінің тарихынан сыр шертетін жәдігерлер қатарынан табылады. Түркітілдес халықтардың музыкасын, соның ішінде дәстүрлі музыкалық аспаптарын зерттеу – музыкалық түркітанудың маңызды міндеттерінің бірі.  Түркі халықтарына ортақ музыкалық аспаптардың түрлерін, құрылымын, топтарын (үрмелі, ұрмалы, ыспалы, шертпелі) анықтап ған қоймай, киелі аспаптардың аңыздық, символдық жағын,  айырмашылығы мен ұқсастықтарын  салыстыра зерттеу де өзекті.   Мақалада бақсылаpдың діни жоралғы, наным-сенімдерінде қолданылатын даңғыра, дабыл, асатаяқ, қобыз, сыбызғы сынды өзге де аспаптардың фунциясы сөз етіледі.
KW  - Музыкалық түркітану
KW  - Түркі музыкасы
KW  - Музыкалық аспаптар
KW  - Тілдік бейне
N2  - Каждая нация, каждая страна имеет свою собственную музыку, музыкальную школу, свой собственный путь развития. История, культура и духовные ценности тюркоязычных народов происходят из одного корня, создавая, таким образом, общее тюркское мировоззрение и национальную идеологию. Музыкальные инструменты, начиная с многовековой истории наших кочевых народов, живущих в Великой степи, развивались в гармонии с явлениями природы. Музыкальные инструменты - история жизни людей, обычаи и традиции, мировоззрение, главное наследие искусства, духовное и культурное богатство. На сегодняшний день, музыкальные инструменты тюркских народов входят в число экспонатов истории народной культуры.Изучение тюркской народной музыки, в том числе традиционных музыкальных инструментов, является одной из важнейших задач музыкальной тюркологии. Важно не только идентифицировать типы, структуры и группы музыкальных инструментов тюркского мира, но и сравнить легендарный, символический тон, различие и сходство священных инструментов.В статье также рассматриваются функции инструментов, используемые в религиозных ритуалах, убеждениях шаманами.
CR  - Әлжанов, О. (1994). Бақсылар, дуаналар.  ДУГ. 1894. №36 // Дала уалаятының газеті. Алматы.
CR  - Жәкішева, З. Қазақтың ішекті-шертпелі және көп ішекті аспаптары (тарихи-этнографиялық зерттеу). //http://e-history.kz/kz/contents/view/2323/14.08.2018.
CR  - Жәкішева, З.С. (2008). Қазақтың дәстүрлі музыкалық аспаптары, Алматы.
CR  - Кулаковский, А.Е. (1979). Материалы для изучения верований якутов, А.Е. Кулаковский. Научные труды, Якутск, С.7-10.
CR  - Кыргызские национальные инструменты: неповторимый колорит древности.  https://www.neweurasia.net/12.08.2018.
CR  - Сарыбаев, Б. (1980). Қазақтың музыкалық аспаптары, Алматы.
CR  - Түркі өнері антологиясы. (2014). Т 89. Түркі академиясы. – Астана,
CR  - Утегалиева, С. (2005). Развитие музыкальной тюркологии на современном этапе. Вестник АГУ, Выпуск №2 (153), Алматы.
UR  - https://dergipark.org.tr/tr/pub/ayt/issue//1108475
L1  - https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/2394695
ER  -