TY - JOUR T1 - “1984” VE “CESUR YENİ DÜNYA” ESERLERİNİN SANAT-MİMARLIK İLİŞKİSİ ÜZERİNDEN OKUNMASI TT - READING THE NOVELS OF “1984” AND “BRAVE NEW WORLD” ON THE RELATIONSHIP OF ART AND ARCHITECTURE AU - Aydıntan, Erkan AU - Fettahoğlu, Edanur PY - 2022 DA - June DO - 10.20488/sanattasarim.1133899 JF - Sanat ve Tasarım Dergisi PB - Anadolu Üniversitesi WT - DergiPark SN - 2146-9059 SP - 267 EP - 282 VL - 12 IS - 1 LA - tr AB - Sanat ve mimarlık disiplinleri sürekli olarak gelişen kapsamları ile birlikte daima birbirlerinietkilemişlerdir. Birçok açıdan ele alınarak yorumlanabilecek olan sanat-mimarlık ilişkisinin, araştırmaçerçevesinde edebi eserler üzerinden okunması gündeme getirilmiştir. Bu doğrultuda “1984” ve “CesurYeni Dünya” adlı iki distopik eser, taşıdıkları edebi değer ve konuya ilişkin nitelikli veri kaynağı olmaözellikleri ile araştırmanın materyali olarak belirlenmiştir. Söz konusu eserlerin araştırma materyali olarakbelirlenmesinde geleceğe yönelik öngörüler barındırmaları ve bu öngörüleri “gerçek-sanal”, “doğal-yapay”gibi birtakım zıtlıklar üzerinden aktarmaları da birer etken olmuştur. Eserler içerik analizi yöntemiyleanaliz edilerek, zihnimizde imgesini oluşturdukları sanat dalları ile mimarlık disiplininin benzerlikleri vefarklılıkları üzerinden yorumlanmıştır.Araştırmada temel amaç, sanat-mimarlık ilişkisinin irdelenmesi ve seçilen iki bilim kurgu edebiyatı eserindebu ilişkinin aranmasıdır. İçerik analizi yöntemi ile her iki eserde, sanatı ve mimarlığı nitelemek amacıylakullanılan kavramlar üzerinden çıkarımlarda bulunulmuştur. Yapılan analiz sonucunda sanat ve mimarlıkdisiplinlerinin uyandırdıkları his ve temsil ettikleri kavramlar gibi çeşitli açılardan ilişkili olduğu tespitedilmiştir. Bunun yanı sıra, mimarlığın bilim kurgu edebiyatında gelecek öngörülerini aktarma, vurgulanmakistenen kavramları ve mesajları okuyucuya iletme gibi rollerinin olduğu sonucuna ulaşılmıştır. KW - Sanat-Mimarlık İlişkisi KW - Bilim Kurgu Edebiyatı KW - Mimari KW - 1984 KW - Cesur Yeni Dünya N2 - Art and architecture have always influenced each other, with their ever-evolving scopes. Therelationship between art and architecture, which can be interpreted in many ways, has been read throughliterary works within the scope of the research. In this direction, two dystopian works named “1984” and “BraveNew World” were determined as the material of the research with their literary value and their characteristicsof being a qualified data source on the subject. The fact that these works contain predictions for the futureand that they convey these predictions through contrasts such as “real-virtual” and “natural-artificial” have alsobeen a factor in determining the works in question as research material. The works were analyzed with themethod of content analysis and interpreted through the similarities and differences between the branches ofart that they created in our minds and the discipline of architecture.The main purpose of the research is to examine the relationship between art and architecture and to search forthis relationship in two selected works of science fiction literature. With the content analysis method, inferenceswere made on the concepts used to describe art and architecture in both works. As a result of the analysis, it hasbeen determined that the disciplines of art and architecture are related in various aspects such as the feelingsthey evoke and the concepts they represent. In addition, it has been concluded that architecture has roles inscience fiction literature such as conveying future predictions, conveying the concepts and messages to beemphasized to the reader. CR - • Abohela, I., Al-Gohary, A. and Dewidar, K. (2007). Significance of Future Architecture In Science Fiction Films. Ain Shams University International Conference, Cairo: ARUP. CR - • Akkoyun, T. (2015). Distopya yazını ve aydın çığlığı: George Orwell’in Bin Dokuz Yüz Seksen Dört Romanı Üzerine Bir Inceleme. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 8 (41), 25-30. CR - • Ay Birsöz, Ş. B. (2015). Mimari Tasarımda Bedensel Farkındalık: Bir Arayüz Olarak Dans. Yüksek Lisans Tezi. İstanbul: İstanbul Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü. CR - • Beken, N. E. (2007). Mimarlık ve sanat: Çakışım Boyutlarının İrdelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Ankara: Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü. CR - • Bulu, A. (2018). Müzik ile Mekan Arasındaki Ilişkiye Yönelik Deneysel Yaklaşımların İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Ankara: Hacettepe Üniversitesi, Güzel Sanatlar Enstitüsü. CR - • Colson, R. (2007). The Fundamentals Of Digital Art (1. Edition). Lausanne: Ava Publishing. CR - • Erdinç, Z. C. (2011). Moda ve Mimarlığın Ortak Kavramlar Üzerinden Okunması. Yüksek Lisans Tezi. İstanbul: İstanbul Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü. CR - • Ertem, Ü. (2010). Sinema ve Mimarlık Etkileşiminin Örnek Kara Filmler Üzerinden İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi. İstanbul: İstanbul Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü. CR - • Ertuğrul, H. (2003). Bilimsel Çalışmalarda Yeni Teknikler (1. Baskı). İstanbul: Nesil Yayınları. CR - • Ertürk, N. (2011). Moda Kavramı, Moda Kuramları Ve Güncel Moda Eğilimi Çalışmaları. Art-e Sanat Dergisi, 4 (7), 1-32. CR - • Hossain, M. (2017). Language as The Device For Psychological Manipulation in George Orwell’s Nineteen Eighty-Four: A Psycholinguistic Analysis. European Journal of English Language and Linguistics Research, 5 (8), 25-31. CR - • Huxley A. (2017). Cesur yeni dünya (Çev: Ü. Tosun). İstanbul: İthaki Yayınları. CR - • Kara, F. (2019). Analyzing the Postmodern Dystopia In Literature: Aldous Huxley Brave New World and George Orwell 1984. Master Thesis. Algeria: People Democratic Republic Of Algeria Ministry of Higher Education And Scientific Research Faculty of Foreign Languages, Department of English. CR - • Karataş, Z. (2015). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Manevi Temelli Sosyal Hizmet Araştırmaları Dergisi, 1 (1), 62-80. CR - • Keisman, M. (2016). Power and Control In Brave New World And 1984. Prologue: A First-Year Writing Journal, 8 (4), 19-32. CR - • Köse Doğan, R. (2016). Resim ve Mekan Arasındaki Ilişki: Ilham Veren Projeler. Online Journal of Art and Design, 4 (2), 48-65. CR - • Orwell, G. (2015). 1984 (Çev: C. Üster). İstanbul: Can Yayınları. CR - • Özertural, R. (2007). Çağdaş Sanat Ortamında Birbirine Yaklaşan İki Disiplin: Mimari ve Heykel. Yüksek Lisans Tezi. Ankara: Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü. CR - • Serin Güner, A. P. ve Gökmen, H. (2020). Mimarlık ve Edebiyat Ilişkisine Dair Yapılmış Akademik Çalışmaların Bir Sınıflandırması. İdealkent Dergisi, 31 (11), 1722-1763. CR - • Somer, P. M. (2006). Mimarlık ve Bilimkurgu Edebiyatında Mekan Okumaları. Yüksek Lisans Tezi. İstanbul: İstanbul Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü. CR - • Spurr, D. (2012). Architecture and Modern Literature (1. Edition). Ann Arbor: The University of Michigan Press. CR - • Üner, G. ve Erdoğan, E. (2020). Mimarlığın Diğer Sanat Dalları Ile Ilişkisi. Online Journal of Art and Design, 8 (2), 167-179. CR - • Yalım, E. (2002). Bilim-Kurgu Edebiyatında Ütopya Ve Mimarlık Ilişkisi, Yüksek Lisans Tezi. İstanbul: İstanbul Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü. UR - https://doi.org/10.20488/sanattasarim.1133899 L1 - https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/2499511 ER -