TY  - JOUR
T1  - Erwin Panofsky’nin İkonografik ve İkonolojik Eleştiri Yöntemine Göre Diego Velazquez’in “Aynadaki Venüs” İsimli Eserinin Analizi
TT  - Analysis of Diego Velazquez’s “Rokeby Venus” According to the Method of Ichonographic and Iconological Art Critisizm
AU  - Özkeş, Şevval Nur
AU  - Şahin, Derya
PY  - 2022
DA  - October
DO  - 10.5152/AI.2022.1003510
JF  - Sanat ve Yorum
PB  - Atatürk Üniversitesi
WT  - DergiPark
SN  - 2822-2865
SP  - 42
EP  - 48
IS  - 40
LA  - tr
AB  - Barok döneminin önemli ressamlarından biri olan Dieogo Velazquez, eserlerindeki gerçekçive doğal anlatımı, farklı ışık ve perspektif kullanımı ile dikkatleri üzerine çeken bir sanatçıdır.Eserlerinde düşünsel ve mitolojik konuları bir araya getiren sanatçı, özellikle portreleriyle ünkazanmıştır. Sanatçının eserleri arasında yer alan ve hala gizemini koruyan “Aynadaki Venüs” isimlieseri gerek İspanya gerekse dünya resim sanatı içinde önemli bir yere sahiptir. Eserde Venüs'ün ogüne kadar ilk defa izleyiciye arkasını dönmüş olarak çizilmesi gibi farklılıklar, kullanılan tekniktekiustalık ve barındırdığı mitolojik anlamlar esere çok katmanlı bir nitelik kazandırmıştır. Bu araştırmadaAlman Sanat Tarihçi Erwin Panofsky tarafından geliştirilmiş olan “İkonografik ve İkonolojikSanat Eleştirisi Yöntemi” esas alınarak, Velazquez’in “Aynadaki Venüs” isimli eseri analiz edilmiştir.Panofsky’nin yöntemi, sanat ve sanat eğitimi alanlarında geçerliliği kabul görmüş ve günümüzdede kullanılmaya devam eden bir metottur. Eser analiz edilirken Panofsky’nin belirlemiş olduğu,ön ikonografik inceleme, ikonografik çözümleme ve ikonolojik yorum başlıkları dikkate alınmıştır.Bu yöntemle sanat eserlerinin daha doğru bir biçimde değerlendirilebileceği görülmüştür. Yapılanaraştırma ile birlikte “Aynadaki Venüs” isimli eserin çeşitli anlamlarıyla karşılaşılmış ve günümüzdehala gizemi korumakta olan bir başyapıt olduğu sonucuna ulaşılmıştır.
KW  - Sanat eleştirisi
KW  - Dieogo Velazquez
KW  - Erwin Panofsky
KW  - ikonoloji
KW  - ikonografi
N2  - Diego Velazquez, one of the important painters of the Baroque period, is an artist who drawsattention with his realistic and natural expression, use of different light and perspectives in hisworks. The artist, who brings together intellectual and mythological subjects in his works, hasgained fame especially with his portraits. The work named “Rokeby Venus,” which is among theworks of the artist and still preserves its mystery, has an important place in the art of paintingboth in Spain and in the world. Differences such as the fact that Venus was drawn with her backto the audience for the first time until that day, mastery in the technique used, and the mythologicalmeanings it contains gave the work a multi-layered quality. In this study, based on ErwinPanofsky’s “Iconographic and Iconological Art Criticism” method, the work of “Rokeby Venus” byVelazquez was analyzed. Panofsky’s method is a method that has been accepted in the fields ofart and art education and continues to be used today. While analyzing the work, preiconographicdescription, iconographical analysis, and iconological interpretation were used. It has been seenthat with this method, works of art can be evaluated more accurately. With the research done,various meanings of the work named “Rokeby Venus” were encountered and it was concludedthat it is a masterpiece that still preserves its mystery.
CR  - Akpang, C. E. (2020). Writing about art: Addressing the problem of art
appreciation and criticism. Nigeria Universities/Colleges International
Journal of Education and Research. 8(2).
CR  - Barrett, T. (2012). Sanatı eleştirmek, günceli anlamak. Hayalperest Yayınevi.
CR  - Beksaç, E. (1986). Velazquez’in sanatında sembolik ve didaktik anlamlar
[Yayınlanmış Doktora Tezi, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler
Enstitüsü].
CR  - Cömert, B. (2019). Mitoloji ve ikonografi. De ki Basım Yayın.
CR  - Honour, H., & Fleming, J. (2020). Dünya sanatı tarihi. Alfa Yayıncılık.
Hristova, S. (2017). Notes on the iconography of mediated gestures. HAU,
7(1), 415–422. [CrossRef]
CR  - Kara, E. (2018). İspanya’nın altın çağında Sevilya kentinin İspanyol
sanatındaki yeri. Journal of Awareness, 71–88.
CR  - Micheletti, E. (1968). Velazquez. Grosset & Dunlap, Inc.
CR  - Mitolojik Tanrılar. (2019). Eros (Cupid)/Yunan Mitolojisinde Aşk Tanrısı
https://www.mitolojiktanrilar.com/eros-ask-tanrisi/
CR  - Muller, M. G. (2011). Iconography and iconology as a visual method and
approach. E. Margolis, & L. Pauwels (Eds.), The sage handbook of
visual research methods (s. 283–297) içinde.
CR  - Muller, M. G. (2015). The international encyclopedia of communication.
[CrossRef]
CR  - Panofsky, E. (2012). İkonoloji araştırmaları Rönesans sanatında insancıl
temalar. Pinhan Yayıncılık.
CR  - Prater, A. (2007). Venus Ante el Espejo. CEEH.
CR  - Shatford, S. (1986). Analyzing the subject of a picture: A theoretical
approach, cataloging & classification quarterly, 6(3), 39–62.
CR  - Tükel, U., & Yüzgüller, S. (2018). Sözden imgeye Batı sanatında ikonografi.
Hayalperest Yayınevi.
CR  - Velazquez, D. (1647). Aynadaki Venüs [Resim]. https://tr.wikipedia.org/
RokebyVenus
CR  - Vidaurre, C. (1999). Diego Velázquez: La venus d. espejo.
CR  - Wikipedia. (2022, 18 Mart). Cupid. https://tr.wikipedia.org/wiki/Cupid
UR  - https://doi.org/10.5152/AI.2022.1003510
L1  - https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/2741482
ER  -