TY - JOUR T1 - Tanzimat Dönemi Aydınlarından Ali Suavî ve Eğitim Görüşleri AU - Baltacı, Ali AU - Özkan, Fatih PY - 2020 DA - December JF - Cihanşümul Akademi Sosyal Bilimler Dergisi JO - CASBİD PB - Güneydoğu Araştırmaları Derneği WT - DergiPark SN - 2791-6146 SP - 69 EP - 79 VL - 1 IS - 1 LA - tr AB - Ali Suavî, Osmanlı’nın son yüzyılında yaşamış ve o günlerin dış siyasetinin önemli olaylarından eğitim sisteminebirçok konuda kayda değer eleştiri yazıları yazmış önemli bir İslam eğitimcisidir. Suavî, gazetede devletin dışsiyasetteki hamlelerini eleştiren yazılarından sonra hapsedilmiş, ardından Avrupa’ya kaçmış ve Yeni Osmanlılarhareketine katılmıştır. Yaklaşık on sene yurt dışında kalan Suavî, II. Abdülhamid’in affıyla yurda geri dönmüş vedönemin önemli okullarından Galatasaray Lisesi’ne müdür olarak görevlendirilmiştir. Bir süre sonra bu görevdenalınan Suavî, bunu hazmedemeyip Sultan Murad’ı tekrar tahta çıkarmak amacıyla cami vaazlarıyla etrafınatopladığı bir grup vatandaşla Çırağan Sarayı’na yürümüş ve bu teşebbüsü esnasında öldürülmüştür.Bu çalışmada,ardında birçok eser bırakmış olan Suavî’nin eğitime dair yazıları üzerinden eğitimle ilgili görüşlerideğerlendirilecektir. Bu çerçevede Suavî’ye göre yaşadığı dönemde eğitimin genel durumu, eğitim-öğretimdekarşılaşılan sorunlar ve bu sorunları aşmak için Suavî’nin önerilerinin tespit edilmesi amaçlanmaktadır.Sonuçolarak yapılan araştırmada elde edilen çalışmada Suavî’nin genel anlamdaki tespitleri arasında ülkedeki eğitimkurumlarının yeterli sayıda olmadığı, medrese eğitiminin süresinin çok uzun olduğu, din ilimleriyle fen ilimlerininbirbirlerinden ayrı görüldüğü ve medreselerin eğitim programında matematik, coğrafya, kompozisyon, özelliklefelsefe, düşünce tarihi ve matematik gibi alanlara yeterince yer verilmediği yer almaktadır. Ayrıca öğretmenyeterlikleri ve öğretim usullerinin denetlenmediğini düşünen Suavî, azınlıkların eğitim ve öğretimlerinin dedenetlenmediğinden muztariptir. Bunlar gibi tespitleri olan Suavî’nin bu durumdan kurtulmak için alınmasıgereken önlemler hususunda ise; din ilimleriyle fen ilimlerinin birlikte tahsil edilmesi, öğretim usulünün birstandarda kavuşturulması, bütün okulların birbirine kaynak olacak şekilde sınıflandırılması, temel eğitimin zorunlututulması, eğitimin ilçelerde de yaygınlaştırılması, genel eğitim için halktan ve öğrencilerden vergi ve düzenliyardım alınması gibi fikirler ileri sürmüştür. KW - Ali Suavî KW - Tanzimat KW - eğitim KW - medrese KW - ıslahat KW - Galatasaray Lisesi CR - Abbaslı, N. (2002). Ali Suavî’nin Düşünce Yapısı. İstanbul: Bilge Karınca Yayınları. CR - Akyüz, Y. (1978). Okula Gazete Sokan Öğretmen Ali Suavî ve Günümüz Eğitiminde Benzer Girişimler. TTK Belleten, 42(167), s. 437-444. CR - Akyüz, Y. (1982). Galatasaray Lisesinin Islahına İlişkin Ali Suavî’nin Girişimlerini Gösteren Bir Belge, TTK Belleten, 181, s. 121-128. CR - Akyüz, Y. (2012). Türk Eğitim Tarihi (M.Ö. 1000-M.S. 2012). Ankara: Pegem A Yayınları. Atay, F. R. (1997). Başveren inkilapçı: Ali Süavi. Cumhuriyet Gazetesi Yayınları. CR - Biçer, Z. (2011). Yeni Osmanlıların Eğitim Öğretim Görüşleri, Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Ankara Üniversitesi, Ankara. CR - Çelik, H. (1993). Ali Suavî ve Dönemi. Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları. DİA, c.2, Ali Suavî maddesi, s. 445-448. CR - Doğan, İ. (1991). Tanzimatın İki Ucu: Münif Paşa ve Ali Suavî (Sosyo-Pedagojik Bir Karşılaştırma). İstanbul: İz Yayıncılık. CR - Doğan, İ. (2012). Türk Eğitim Tarihinin Ana Evreleri. Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık. Ertuğrul, E., & Çağhan, U. (2019). Sıradışı Bir Yeni Osmanlı Aydını: Ali SUAVİ. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Türk Dünyası Uygulama ve Araştırma Merkezi Çağdaş Düşünce Hayatı Dergisi, 2(2), s. 44-68. CR - Güçlü, M. (2013). Cumhuriyet Dönemi Süreli Yayınlarda Ali Suavi İle İlgili Yayımlanan Makalelerin Değerlendirilmesi. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 11(2), 169-184. CR - Kuntay, M. C. (1946). Sarıklı İhtilalci Ali Suavî. İstanbul: Ahmet Halit Kitabevi. Küçük, C. (1993). Çırağan Vak’ası. Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi. c. 8. s. 306- 309. CR - Sarı, M. F. (2018). Ali Suavi Ve Siyaset Felsefesi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Akdeniz Üniversitesi, Antalya. CR - Tekin, Y. (2000). Osmanlı’da Demokrasi Tartışmalarının Miladı Olarak I. Meşrutiyet Öncesi Tartışma Platformu. Ankara Üniversitesi Siyasal Bilimler Fakültesi Dergisi, 55(3), S. 145-173. CR - http://erdincyakasiz.blogspot.com/2012/01/tanzimatn-devrimci-yuzu-ali-Suavî.html 28.12.2012 CR - http://www.nedirnedemek.com/ilmi-heyet-nedir-ilmi-heyet-ne-demek 28.12.2012 CR - http://www.nedirnedemek.com/nebatat-ilmi-nedir-nebatat-ilmi-ne-demek 28.12.2012 CR - http://www.cerezforum.com/osmanli-tarihi/28250-takvim-i-vekayi-ilk-osmanli-turkgazetesi.html 28.12.2012 CR - http://www.egze.com/edeb/gosteryazar.php?kac=76 28.12.2012 CR - http://www.webilgi.com/kim-kimdir/25168-ali-Suavî-hayati-ve-eserleri-ali-Suavî-kimdir.html 28.12.2012 CR - https://İslâmansiklopedisi.org.tr/ali-Suavî 05.01.2019 tarihinde erişildi). CR - https://edebiyatvesanatakademisi.com/tanzimat-donem-edeb/sarikli-tanzimatci-ihtilalcigazeteci-ali-Suavî/598 05.01.2019 tarihinde erişildi). CR - https://www.luggat.com/H%C4%B1div/1/1 05.01.2019 tarihinde erişildi). UR - https://dergipark.org.tr/tr/pub/cihansumul/issue//1207135 L1 - https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/2782365 ER -