TY  - JOUR
T1  - Deprem Sonrası Psikiyatrik Destek
TT  - Psychiatric Support After Earthquake
AU  - Yıldız, Büşra
AU  - Akkoyun, Ayşe Zeynep
PY  - 2023
DA  - June
JF  - İzmir Katip Çelebi Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi
JO  - İKÇÜSBFD
PB  - İzmir Katip Çelebi Üniversitesi
WT  - DergiPark
SN  - 2458-9799
SP  - 817
EP  - 820
VL  - 8
IS  - 2
LA  - tr
AB  - Deprem, gerçekleştiği bölgede çevresel hasarların yanında fiziksel, ekonomik ve sosyal kayıplar da meydana getirerek toplumsal sonuçlar doğuran bir doğa olayıdır. Deprem sonrası etkilenen kişilere erken dönemde ve yeterli düzeyde sağlanacak olan psikososyal müdahaleler, yaşanan sıkıntının ciddi ruh sağlığı sorunlarına dönüşmesini önlemede etkilidir. Psikososyal müdahalelerin en erken aşamasında psikolojik ilk yardım yer alır. Psikolojik ilk yardım, olağan dışı durumlar sonrasında ortaya çıkan ilk duygusal tepkilerin ağırlığını azaltmak amacı ile kişiye sunulan insani ve destekleyici bir müdahaledir. Deprem gibi olağan dışı durumların bireysel etkileri akut stres tepkileri ile başlayan geçici bir süreç olabileceği gibi travma sonrası stres bozukluğu, depresyon, anksiyete bozuklukları, psikotik bozukluklar ve alkol madde kullanım bozuklukları gibi çok sayıda ruhsal bozukluğun tetiklenmesi ya da alevlenmesi şeklinde de olabilir. İlgili literatüre derlenerek hazırlanan bu makalede depremzedelere yönelik erken psikososyal müdahalenin önemi, depremin ruhsal etkileri ile bu etkilere nasıl ve ne zaman müdahale edilmesi gerektiği üzerinde durularak konuyla ilgili toplumsal farkındalık oluşturmak hedeflenmiştir.
KW  - Deprem
KW  - psikolojik ilk yardım
KW  - akut stres tepkileri
KW  - travma sonrası stres bozukluğu.
N2  - An earthquake is a natural disaster that has social consequences that cause physical, economic and social losses as well as environmental damage in the region where it occurs. Psychosocial interventions, which will be provided to the affected people at an early stage and at an adequate level after the earthquake, are effective in preventing the distress experienced from turning into serious mental health problems. Psychological first aid is included in the earliest stage of psychosocial interventions. Psychological first aid is a human and supportive intervention offered to a person in order to reduce the severity of the first emotional reactions that occur after unusual situations. The effects of unusual situations such as earthquakes that happen to people can start with acute stress reactions and be temporary, as well as the initiator or perpetuator of numerous mental disorders such as post-traumatic stress disorder, depression, anxiety disorders, psychotic disorders, alcohol substance use disorders. In this review, the importance of early intervention after an earthquake and how and when to intervene in the mental symptoms that occur after an earthquake will be emphasized.
CR  - Özkan B, Çetinkaya Kutun F. Afet psikolojisi. Sağlık Akademisyenleri Dergisi. 2021;8(3):249-56.
CR  - Milli Eğitim Bakanlığı. Afetlerde ve Travmatik Olaylarda Psikolojik Destek. Ankara; 2011. Available from: http://www.megep.meb.gov.tr/ mte_program_modul/moduller_pdf/Afet%20Ve%20Travmalarda%20 Psikolojik%20Destek.pdf
CR  - Demircioğlu M, Şeker Z, Aker AT. Psikolojik İlk Yardım: Amaçları, Uygulanışı, Hassas Gruplar ve Uyulması Gereken Etik Kurallar. Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar. 2019;11(3):351-62.
CR  - Milli Eğitim Bakanlığı. Okul Temelli Psikolojik İlk Yardım Psikolojik Danışman/Rehber Öğretmen Uygulama Kitabı. Ankara; 2021. Available from: https://orgm.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2023_02/09151005_ Psikolojik_Ylk_YardYm_Psikolojik_DanYYman_KitabY.pdf
CR  - Movahed M, Khaleghi-Nekou M, Alvani E, Sharif-Alhoseini M. The Impact of Psychological First aid Training on the Providers: A Systematic Review. Disaster Med Public Health Prep. 2022 Mar 25;17:e120.
CR  - Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Derneği. Psikolojik İlk Yardım: Saha Çalışanları İçin Rehber. Ankara; 2014. Available from: https://acikders.ankara.edu.tr/pluginfile.php/20280/mod_resource/ content/1/5.%20Psikolojik%20%C4%B0lk%20Yard%C4%B1m%20 K%C4%B1lavuz.pdf
CR  - ocw.metu.edu.tr [Internet]. Ankara: Afetlerde Psikolojik Destek Çevrim İçi Eğitim Sistemi; 2023 [cited 2023 Apr 4]. Available from: https://ocw. metu.edu.tr/course/view.php?id=284.
CR  - Türkiye Psikiyatri Derneği. Psikolojik İlk Yardım: Afet mağdurlarının iyi olmalarını nasıl destekleyebiliriz? 2023. Available from: https://psikiyatri. org.tr/uploadFiles/30102020185430-TPD-Afet-Sonrasi-Bilgilendirme- Brosuru.pdf
CR  - Uğurlu M, Bakım B, Güveli M, Karamustafalıoğlu KO, Soydal T, Ergüder T. Afet Yaşantıları, Afet Psikiyatrisi ve Bingöl Depremi Sonrası Ruhsal Müdahale Programı. Düşünen Adam. 2003;16(4):203-10.
CR  - Öztürk MO, Uluşahin NA. Ruh Sağlığı ve Bozuklukları. 16. Baskı. Ankara: Nobel Tıp Kitabevleri; 2020. 788p.
CR  - Amerikan Psikiyatri Birliği. DSM-5 Tanı Ölçütleri Başvuru Kitabı (Çev. Köroğlu E). Ankara: HYB Yayıncılık; 2013. 396p
CR  - Sadock B.J., Sadock V. A., Ruiz P. Kaplan and Sadock's synopsis of psychiatry: Behavioral sciences/clinical psychiatry. 11th ed. Wolters Kluwer Health ; 2015
UR  - https://dergipark.org.tr/tr/pub/ikcusbfd/issue//1267011
L1  - https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/3018451
ER  -