TY  - JOUR
T1  - Kitabê Mehmed Arîfî yê Binbir Hadisî De Derheqê Dersim û Dersimijan de Vîrardişê Ey
TT  - Mehmet Arif'in Binbir Hadis Kitabında Dersim ve Dersimliler Hakkındaki Hatıraları
AU  - Yıldızhan, Veysel
PY  - 2023
DA  - June
DO  - 10.55253/2023.nubihar.1296176
JF  - Nubihar Akademi
JO  - na
PB  - PAK AJANS Yayıncılık
WT  - DergiPark
SN  - 2147-883X
SP  - 141
EP  - 150
VL  - 5
IS  - 19
LA  - ku
AB  - Mehmed Arif yan zî Mehmet Arif Bey yew erzrumij o. Ey medrese wenda. Bi nê tehsîlê xo bîyo memurê osmanîyan. Zaf cayan de memurîyetîye kerda. Kîtabê ey zafane mewzuyanê dîn û tarîxî ser o yê, la reyna kîtabanê xo de tayî vîrardişanê xo zî nuseno. “Binbir Hadis” yew kîtabê ey o ke tede hezar û yew hedîsanê Hz. Muhammedî şerh keno. Nê kîtabê xo de tayî vîrardişê xo zî nuştê. Mavajê, wexto ke seba memurîyetîye Erzîngan de mendo mintiqayê Dêrsîmî de zî gêrayo. Derheqê mintiqa, kurdanê zazayan, bawerîyê alewîyan goreyê vînayişê xo neql kerdo. O yew sunnîyo wişk o û xora nuşteyanê ey ra zî no zaf eşkera yo. Hetêkê bînî ra ma nê açarnayîşî ra ewnîyayîşê yew memurê tirk û osmanî zî wanenê. Tîya de tena qismo ke derheqê Dersîm û dersîmijan de yo, açarnîyayo.
KW  - Dêrsim
KW  - Kirmanckî
KW  - Zaza
KW  - Zazakî
KW  - Kurd
KW  - Alevi
N2  - Mehmet Arif ya da Mehmet Arif Bey medrese okumuş ve bu tahsili ile osmanlı memuru olmuş bir Erzurumludur. Bir çok yerde memurluk yapmış. Kitapları daha çok dini ve tarihi konular üzerine olmasına rağmen kitaplarında anılarını da aktarmaktadır. Binbir Hadis Hz. Muhammed'in Binbir adet hadisini şerh ettiği kitabıdır. Bu kitabında bazı hatıralarını yazmıştır. Örneğin, memuriyet için Erzincan'da bulunduğu sırada Dersim'i de geşmiş, bölge, Zaza Kürtleri ve Alevi inancı hakkında kendi görüşleri doğrultusunda hatıralarını nakletmiştir. Kendisi tahammülsüz bir suni olup zaten yazılarında da bu görülmektedir. Öte yandan biz bu yazıdan türk ve osmanlı bir memurun bakış açısını da okuruz. Burada sadece Dersim ve Dersimliler hakkında olan kısım çevrilmiştir.
UR  - https://doi.org/10.55253/2023.nubihar.1296176
L1  - https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/3138715
ER  -