@article{article_1305329, title={OSMANLI DEVLETİNİN SON DÖNEMİNDE ARAPLAR ARASINDA HİLÂFET KARŞITI FAALİYETLER 1877-1909}, journal={Türk Kültürü İncelemeleri Dergisi}, pages={77–100}, year={2005}, author={Özcan, Azmi}, keywords={Hilâfet, Araplar, Osmanlılar, Abdülhamid II, Genç Türkler, Şerif Hüseyin, İngilizler, Hidiv Abbas}, abstract={Hilâfetin İslâm dünyasında önemli bir siyasî birlik ve güç merkezi olarak tebarüz ettiği 19. yüzyılın ikinci yarısında bu kurumun Müslümanlar arasındaki nüfuzunu kırmaya yönelik Avrupa teşebbüslerinin faaliyet alanlarından birisi de ’hilâfetin Araplara intikali’ projeleridir. Osmanlıların hilâfeti üstlenmelerinin şer’î dayanağının bulunmadığı tezi üzerine yoğunlaşan bu projelere Araplar genel olarak ilgi göstermemişlerdir. Bununla birlikte şahsî siyasî nedenler veya ihtiraslardan hareketle zaman zaman, özellikle de İngilizler ile bağlantılı olarak mevzî birtakım talepler gündeme gelmiş, ancak bunlar hiç bir zaman Hilâfet kurumunu tedirgin edecek boyutlarda olmamıştır. Şüphesiz bunda Sultan II. Abdülhamid dönemi Osmanlı Devletinin Arap siyasetinin ciddî bir yeri vardı. 1908’den sonraki Genç Türk uygulamaları Arapların Osmanlı Devletine bakışlarında değişikliklere sebep olmuştur. Araplar arasında gündeme gelen Osmanlı hilâfeti karşıtı faaliyetleri ve bunların çıkış nedenlerini inceleme hedefine matuf olan bu çalışma 1908 den sonraki Arap Türk ilişkilerinin hilâfet nokta-i nazarından, temeli 1870’lerde atılan İngiliz projeleri çizgisinde geliştiği tesbitinde de bulunmaktadır.}, number={12}, publisher={Kültür Ocağı Vakfı}