TY  - JOUR
T1  - Gebelik Başına Tohumlama Sayısının Süt Sığırlarının Islahında Önemi ve Ekonomik Kayıplar: Siyah Alaca Süt Sığırı Örneği
TT  - Importance of Insemination Number per Pregnancy in Breeding Dairy Cattle and Economic Losses: The Case of Holstein Dairy Cattle
AU  - Önal, Ahmet Refik
AU  - Töre, Eyüp
AU  - Tuna, Yahya Tuncay
PY  - 2024
DA  - December
Y2  - 2024
DO  - 10.33462/jotaf.1310772
JF  - Tekirdağ Ziraat Fakültesi Dergisi
JO  - JOTAF
PB  - Tekirdağ Namık Kemal Üniversitesi
WT  - DergiPark
SN  - 1302-7050
SP  - 1091
EP  - 1098
VL  - 21
IS  - 5
LA  - tr
AB  - Süt sığırcılığında, süt ve döl verimi işletmelerin karlılığı üzerinde doğrudan etkili iki ölçüttür. Farklı ölçütler kullanılarak ölçülmeye çalışılan döl verimi dişi sığırlar için kısaca zamanında gebe kalma ve sağlıklı yavruları ileriki yaşlarına kadar doğurma yeteneği olarak tanımlanabilir. Dişi sığırdan beklenen, zamanında gebe kalması ve sürüde kaldığı sürece sağlıklı buzağı doğurma yeteneğini korumasıdır. Gebelik Başına Tohumlama Sayısı, dişilere ait döl verim ölçütlerinden ilkine damızlıkta kullanma yaşı ile dolaylı olarak ilişkili iken servis periyodu, Buzağılama aralığı ve Buzağılama Yılı üzerinde doğrudan etkili olan bir ölçüttür. Bu araştırma ile gebelik başına tohumlama sayısının (GBTS) süt sığırlarının ıslahında önemi ve ekonomik kayıplar ortaya konmaya çalışılmıştır. Tekirdağ İli Damızlık Sığır Yetiştiricileri Birliğine (DSYB) kayıtlı ve halen üretime devam eden süt sığırcılık işletmelerinin 2013-2019 yılları arasındaki 20662 siyah alaca süt sığırına ait (39938 adet) döl verim kayıtları (GBTS) araştırmanın materyalini oluşturmuştur. Buzağılama Yıllarının etkisini ele aldığımızda; farklılığı yaratan yılların en düşük 2014 yılı (1.76 ± 0.022) ortalamasının olduğu, en yüksek ortalama (1.95± 0.020) olarak da 2015 yılı verilerinden kaynaklandığı görülmektedir. (p
KW  - Süt sığırı
KW  - Gebelik başına tohumlama sayısı
KW  - Ekonomik kayıplar
KW  - Hayvan ıslahı
N2  - Milk and fertility are two criteria that directly affect the profitability of enterprises in dairy farming. Fertility, which is tried to be measured using different criteria, can be defined as the ability of female cattle to get pregnant on time and give birth to healthy calves until later ages. The expected from female cattle is to become pregnant on time and to maintain the ability to give birth to healthy calves as long as they remain in the herd. the number of inseminations per pregnancy is indirectly related to the first of the fertility criteria of females, the age of use in breeding, while the service period is a criterion that directly affects the calving interval and calving year. The aim of the study was to determine the information and economic losses caused by the deviations from the standard values in the Number of Inseminations Per Conception (NIPC) in our country's dairy cattle. The fertility records (NIPC) of 20662 Holstein Dairy cattle (39938) between 2013-2019 belonging to Tekirdag Province CBA constituted the material of the research. When we consider the effect of calving years; It is seen that the years that created the difference have the lowest average of 2014 (1.76±0.022), and the highest average (1.95±0.020) stems from the 2015 data. (p
CR  - Aslan, A. ve Altınel, A. (1992). Karacabey Tarım İşletmesi ineklerinde Amerikan orijinli sperma kullanımı ile elde edilen esmer ve Siyah-Alaca danaların verim özellikleri üzerinde araştırmalar. İstanbul Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi, 18(2): 74-89.
CR  - Bakır, G. ve Çetin, M. (2003). Reyhanlı Tarım İşlemesinde yetiştirilen Siyah-Alaca sığırlarda süt ve döl verim özellikleri. The Turkish Journal of Veterinary and Animal Sciences, 27: 173-180.
CR  - Bilgiç, N. ve Yener, S. M. (1999). Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Zootekni Bölümü sığırcılık işletmesinde yetiştirilen Siyah Alaca ineklerde bazı süt ve döl verim özellikleri. Tarım Bilimleri Dergisi, 5(2): 81-84.
CR  - Duru, S. ve Tuncel, E. (2002). Koçaş Tarım İşletmesinde yetiştirilen Siyah-Alaca sığırların süt ve döl verimleri üzerine bir araştırma: 2. Döl Verim Özellikleri. The Turkish Journal of Veterinary and Animal Sciences, 26: 103-107.
CR  - Erdem, H. (1997). Gökhöyük Tarım İşletmesi’nde yetiştirilen Siyah-Alaca sığırların süt ve döl verim özellikleri ve bu özelliklere ait bazı parametrelerin tahmini üzerine bir araştırma. (Doktora Tezi) Ondokuzmayıs Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Samsun, Türkiye.
CR  - Erdem, H., Atasever, S. ve Kul, E. (2007). Gökhöyük Tarım İşletmesinde yetiştirilen siyah alaca sığırların süt ve döl verim özellikleri 2. döl verim özellikleri. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 22(1): 47-54.
CR  - Gündal Çörekçi, Ş., Güneş, H., Kırmızıbayrak, T. ve Eroğlu, Y. (1996). Kumkale Tarım İşletmesi’nde 10 yıllık Siyah-Alaca sığır yetiştiriciliği üzerine araştırmalar: 1. döl verimi özellikleri. İstanbul Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi, 22(1): 187-201.
CR  - İpek, A. (1993). Tahirova Tarım İşletmesinde yetiştirilen sığırların süt ve döl verimleri üzerine bir araştırma. (Yüksek Lisans Tezi) Uludağ Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Bursa, Türkiye.
CR  - Kaygısız, A. (1997). Siyah Alaca sığırların Kahramanmaraş Tarım İşletmesi şartlarındaki verim özellikleri. Tarım Bilimleri Dergisi, 3(2): 9-22.
CR  - Kumlu, S. (2000). Damızlık ve Kasaplık Sığır Yetiştirme. Türkiye Damızlık Sığır Yetiştiricileri Merkez Birliği Yayınları, No: 3, Ankara, Türkiye.
CR  - Kumlu, S., Pekel, E. ve Özkütük, K. (1991). Siyah-Alaca, İsrail Frizyeni, Kilis ve melezleri üzerine araştırmalar: II. İneklerde döl verimi. Çukurova Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 6(1): 155-168.
CR  - Kumlu S. ve Akman N. (1999). Türkiye damızlık Siyah Alaca sürülerinde süt ve döl verimi. Lalahan Hayvancılık Araştırma Enstitüsü Dergisi, 39(1): 1-16.
CR  - Kumuk, T., Akbal, Y. ve Türkmut, L. (1999). Süt Sığırcılığında Döl Verimine İlişkin Ekonomik Kayıplar ve Yetiştiricilerin Bilgi ve Teknoloji İhtiyacı. Uluslararası Hayvancılık Kongresi, S.59-64, 21-24 Eylül, İzmir, Türkiye.
CR  - Önal, A. R. ve Özder, M. (2007). Trakya’da özel bir süt işleme tesisi tarafından değerlendirilen çiğ sütlerin somatik hücre sayısı ve bazı bileşenlerinin tespiti. Tekirdağ Ziraat Fakültesi Dergisi, 4(2): 195-199.
CR  - Özcan, M. ve Altınel, A. (1995). Siyah-Alaca sığırların yaşama gücü, döl verimi ve süt verimi özelliklerini etkileyen bazı çevresel faktörler üzerinde araştırmalar: 1. yaşama gücü ve döl verim özellikleri. İstanbul Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi, 21(1): 19-35.
CR  - Özçelik, M. ve Arpacık, R. (2000). Siyah Alaca sığırlarda laktasyon sayısının süt ve döl verimine etkisi. The Turkish Journal of Veterinary and Animal Sciences, 24:39-44.
CR  - Özhan, M., Tüzemen, N. ve Yanar, M. (2011). Büyükbaş Hayvan Yetiştirme. Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları Ders Notu. Yayın No: 134, Erzurum, Türkiye.
CR  - Ray, D. E., Halbach, T. J. and Armstrong, D. V. (1992). Season and lactation number effects on milk-production and reproduction of dairy-cattle in Arizona. Journal of Dairy Science, 75(11): 2976-2983.
CR  - Sağlam, M. ve Uğur, F. (2007). Siyah Alaca sığırlarda gebelik başına tohumlama sayısı üzerine etkili faktörlerin analizi. Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 38: 37-39.
CR  - Sarıözkan, S., Aral, Y., Murat, H., Erol, A. ve Sarıözkan, S. (2012). Süt sığırcılığı işletmelerinde fertilite bozukluklarından kaynaklanan finansal kayıpların hesaplanması. Ankara Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi, 59(1): 55-60.
CR  - Sehar, Ö. ve Özbeyaz, C. (2005). Orta Anadolu’ daki bir işletmede Holstayn ırkı sığırlarda bazı verim özellikleri. Lalahan Hayvancılık. Araştırma Enstitüsü Dergisi, 45(1): 9-19.
CR  - Soysal, M. İ. ve Özder, M. (1989). Lüleburgaz’da bir kamu tarım işletmesinde yetiştirilen süt sığırlarının bazı süt ve döl verim özellikleri üzerine araştırmalar. Trakya Üniversitesi Tekirdağ Ziraat Fakültesi Yayınları No:87, Araştırma No:24, Tekirdağ, Türkiye.
CR  - Şekerden, Ö. (1988). A.B.D. orijinli Siyah-Alaca sığırların Türkiye özel işletme şartlarına adaptasyon düzeyi. Ondokuzmayıs Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 3(2): 195-206.
CR  - Tuna, Y. T., Gürcan, E. K. ve Savaş, T. (2007). Sarımsaklı Tarım İşletmesinde yetiştirilen Siyah-Alaca ırkı süt sığırlarının döl verim özellikleri. Tekirdağ Ziraat Fakültesi Dergisi, 4(3): 347-357.
CR  - Tuncel, E. (1998). Büyükbaş Hayvan Yetiştirme. Uludağ Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Zootekni Bölümü (Ders Notları), Bursa, Türkiye.
CR  - Türkyılmaz, M. K. (2005). Reproductive characteristics of Holstein cattle reared in a private dairy cattle enterprise in Aydın. The Turkish Journal of Veterinary and Animal Sciences, 29: 1049-1052.
CR  - Yalçın, C. (2000). Süt sığırcılığında infertiliteden kaynaklanan mali kayıplar. Lalahan Hayvancılık. Araştırma Enstitüsü Dergisi, 40(I): 39-47.
UR  - https://doi.org/10.33462/jotaf.1310772
L1  - https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/3193231
ER  -