TY - JOUR T1 - 1929 Ekonomik Buhranının Türk Siyasal Hayatına Etkileri; Serbest Cumhuriyet Fırkası Ve Menemen Olayı TT - Влияние экономической депрессии 1929 г. на политическую жизнь Турции; Свободная республиканская партия и инцидент с Менеменом AU - Uzun, Nazlı Elif PY - 2023 DA - December JF - The International New Issues in Social Sciences JO - TiniSoS PB - Orhan ÇAĞLAYAN WT - DergiPark SN - 2149-4266 SP - 217 EP - 238 VL - 11 IS - 2 LA - tr AB - ÖZ1929 Ekonomik Buhranı tüm dünyayı etkilediği gibi Türkiye’de de ciddi ekonomik sorunların yaşanmasına sebebiyet vermiştir. Halkın memnuniyetsizliğini kontrol altına almak adına ise yapay bir muhalefet oluşturulmuştur. Lakin kurulan Serbest Cumhuriyet Fırkası umulduğu gibi sakin bir çizgi yerine iktidara oynayan bir parti konumuna gelmiştir. Halkın desteğini kısa sürede alan partinin bu hızlı yükselişi iktidar için bir tehdit hâlini alınca partinin kapatılması istenmiştir. Partinin kapatılması halkı tek partili sisteme hapsederken çözüm umutlarını da yok etmiştir. Halkın bu umutsuzluğunu kullanan radikal kesimlerse Menemen Olayı’nın yaşanmasına neden olmuştur.Çalışmanın Amacı ve Beklenen YararlarBu çalışmayla tüm dünyayı derinden etkileyen 1929 Ekonomik Buhranından Türkiye’nin nasıl etkilendiği araştırılmaktadır. Bu araştırma yapılırken salt ekonomik göstergelerden ziyade literatürde daha az çalışılan siyasal ve sosyal etkileri üzerinde durulmaktadır. Özellikle 1929 Buhranı sonrası Türkiye’de çözüm arayışı olarak kurulan Serbest Cumhuriyet Fırkası ve bir buhranın yansıması olarak Menemen Olayı şeklinde Türkiye siyasetinin iki farklı ve önemli gelişmesi ele alınmaktadır. Bu iki olayla 1929 Ekonomik Buhranının Türkiye’ye etkilerine farklı bir bakış açısı sunulması hedeflenmektedir. KW - 1929 ekonomik buhranı KW - serbest cumhuriyet fırkası KW - menemen olayı KW - devletçilik KW - liberalizm N2 - СЕБЯЭкономическая депрессия 1929 года вызвала серьезные экономические проблемы в Турции, а также затронула весь мир. Искусственная оппозиция была создана для того, чтобы контролировать недовольство народа. Однако созданная Свободная республиканская партия стала партией, играющей за власть, а не за спокойную линию, как ожидалось. Когда этот стремительный подъем партии, за короткое время получившей поддержку народа, стал представлять угрозу правительству, партию попросили закрыть. Хотя закрытие партии заточило людей в однопартийную систему, оно также разрушило надежды на решение. Радикальные сегменты, которые использовали это отчаяние людей, вызвали Инцидент Менемена.Цель исследования и ожидаемые выгодыВ этом исследовании исследуется, как на Турцию повлияла Экономическая депрессия 1929 года, которая глубоко затронула весь мир. При проведении данного исследования основное внимание уделяется малоизученным в литературе политическим и социальным эффектам, а не чисто экономическим показателям. В частности, обсуждаются два разных и важных события в турецкой политике, а именно Свободная республиканская партия, которая была создана после Великой депрессии 1929 года в качестве поиска решения в Турции, и инцидент Менемена как отражение кризиса. Эти два события призваны представить другую точку зрения на последствия экономической депрессии 1929 года для Турции. CR - Atay, Falih Rıfkı (1969). Çankaya, Doğan Kardeş Matbaası, İstanbul. CR - Aydemir, Şevket Süreyya (1966). İkinci Adam C.1, Remzi Kitabevi, İstanbul. CR - Boratav, Korkut (2006). Türkiye’de Devletçilik, İmge Kitabevi, Ankara, 2. Baskı. CR - Boratav, Korkut (2005). Türkiye İktisat Tarihi 1908-2002, İmge Kitabevi, Ankara, 9. Baskı. CR - Çavdar, Tevfik (1995). Türkiye’nin Demokrasi Tarihi, İmge Kitabevi, Ankara. CR - Eldem, Vedat (1994). Harp ve Mütareke Yıllarında Osmanlı İmparatorluğu’nun Ekonomisi, Türk Tarih Kurumu Yayınları, Ankara. CR - Heywood, Andrew (2017). Siyaset, Adres Yayınları, Ankara. CR - Karpat, Kemal H. (2016). Kısa Türkiye Tarihi 1800-2012, Timaş yayınları, İstanbul, 6. Baskı. CR - Keyder, Çağlar (2010). Türkiye’de Devlet ve Sınıflar, İletişim Yayınları, İstanbul, , 15. Baskı. UR - https://dergipark.org.tr/tr/pub/tinisos/issue//1320105 L1 - https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/3233486 ER -