TY  - JOUR
T1  - Geleneksel Kırgız Nakışları
TT  - Tradıtıonal Kyrgyz Embroıdery
AU  - Bayrak İşcanoğlu, İlknur
PY  - 2023
DA  - September
DO  - 10.51531/korkutataturkiyat.1332866
JF  - Korkut Ata Türkiyat Araştırmaları Dergisi
JO  - KATAD
PB  - Yunus KAPLAN
WT  - DergiPark
SN  - 2687-5675
SP  - 1562
EP  - 1568
IS  - 12
LA  - tr
AB  - Yaşanılan coğrafya insana zengin bir hayal gücü kazandırır. Tanrı Dağları’nın eteğinde yaşayan Kırgız halkı da bu zengin Kırgızistan coğrafyasından nasibini almıştır. Zengin bitki örtüsü ve çeşitli canlılarıyla Kırgız coğrafyası insana uçsuz bucaksız bir hayal gücü bahşetmiştir. Eşsiz güzellikteki tabiat karşısında insanoğlu da gündelik ve özel günlerde kullandığı pek çok eşyasının üzerine nakışlarla tabiatın güzelliklerini nakşetmiştir. Ayrıca Kırgız halkının zengin sözlü kültürünün etkisinin de coğrafya ile birlikte nakışların oluşumunda ve nakışların taşıdıkları anlamları açısından var olduğu görülür. Kırgız kültüründe kullanılan el yapımı çeşitli eşyaların üzerinde farklı renklerde ve farklı anlamlarda pek çok nakışı görmek mümkündür. Keçeden, ağaçtan, deriden, bakırdan, gümüşten ve farklı maddelerden yapılmış eşyalarda geleneksel Kırgız nakışları ile karşılaşılır. Kırmızı, mavi, siyah, yeşil rengiyle ve şekliyle farklı anlamlar taşıyan nakışlar bazen bir yastıkta veya bir kilimde, bazen bir sandıkta bazen de boz üyün  üzerinde ortaya çıkmaktadır. Günümüzde özellikle modada kadın giyim kuşamında nakışlar modernize edilerek tüm dünyaya sunulmakta ve böylelikle geleneksel Kırgız nakışları tüm dünyanın dikkatini çekmektedir. Bu çalışmada geleneksel Kırgız nakışları hem estetik oluşumları hem kullanım alanları hem de toplum hayatı içerisinde taşıdıkları anlamları ve ilettikleri mesajları açısından açıklanmaya çalışılmıştır.
KW  - Nakış
KW  - tabiat
KW  - el sanatları
KW  - Kırgızlar
KW  - Kırgız kültürü.
N2  - The geography in which one lives gives a rich imagination. The Kyrgyz people, who live in geography at the foot of the Tian Shan Mountains, also got their share from this rich geography of Kyrgyzstan. The Kyrgyz geography, with its rich vegetation and various living creatures, has bestowed a vast imagination to people. In the face of the uniquely beautiful nature, human beings have embroidered the beauties of nature on many of their belongings that they use daily and on special occasions. In addition, it is seen that the influence of the rich oral culture of the Kyrgyz people exists in the formation of the embroidery together with the geography and in terms of the meanings of the embroidery. It is possible to see many embroideries in different colors and with different meanings on many handmade items used in Kyrgyz culture. Traditional Kyrgyz embroidery is encountered on items made of felt, wood, leather, copper, silver and other materials. Embroidery, which has different meanings with its red, blue, black, green color and shape, sometimes appears on a pillow or a rug, sometimes on a chest, and sometimes on gray wool. Today, especially in fashion women's clothing, embroideries are modernized and presented to the whole world, and thus traditional Kyrgyz embroidery attracts the attention of the whole world. In this study, traditional Kyrgyz embroidery has been tried to be explained in terms of both their aesthetic formations, their usage areas, the meanings they carry in social life and the messages they convey.
CR  - Arıkan, M. ve Kallimci İ. T. (2008). Kutsal Kırgız Kalpağı. Turkish Studies, 3(2), 33-42.
CR  - Arıkoğlu, E., Alimova C., Askarova, R., Selçuk, B. K. (2017). Kırgızca-Türkçe Sözlük I-II.    Bişkek: Kırgızistan Türkiye Manas Üniversitesi Yayınları.
CR  - Çınıyeva, E. (2011). Kırgız Uluttuk Ornamentinin Kommunikatsiya Sistemasındagı Rolu. Magistrdik Dissertatsiya. Kırgız-Türk Manas Üniversitesi: Bişkek.
CR  - Dautova, Ş., —vd. (2014). Kiyimdegi Kırgız Oymoloru. İzvestiya KGTU İm. İ. Razzakova Jurnalı. 31, 301-305.
CR  - Dıykanbayeva, M. (2017). Kırgız Kültüründe Boz Üy. Atatürk Üniversitesi Güzel Sanatlar Enstitüsü Dergisi, 38, 217-226.
CR  - Klavdia, A. ve Aydarbek, K. (2004). Kırgızların Millî Giysileri. Ankara: Türk Tarih Kurumu Basımevi.
CR  - Orozobayev, A. K. (2014). Oymolordun Maksatı Cana Maanisi (Kırgız Oymolorunun Misalında). Vestnik Issık Külskogo Üniversiteta. 37, 1-11.
CR  - Tilekeyeva, C. (2015). Köçmön Aşkana. Bişkek: Rural Development Fond
UR  - https://doi.org/10.51531/korkutataturkiyat.1332866
L1  - https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/3287568
ER  -