TY  - JOUR
T1  - Aile Sosyolojisinde Paradigmatik Değişmeler ve Türkiye’de Aileye Dair Bilgi Üretimi
TT  - Paradigmatic Shifts in the Sociology of Family and Knowledge Production on Family in Türkiye
AU  - Sadıkoğlu, Z. Zeynep
PY  - 2023
DA  - June
JF  - İstanbul University Journal of Sociology
PB  - İstanbul Üniversitesi
WT  - DergiPark
SN  - 2667-6931
SP  - 1
EP  - 9
VL  - 43
IS  - 1
LA  - tr
AB  - Batılı bağlamda aile sosyolojisi tarihsel olarak örtüşen beş aşamadan geçmiştir: ön araştırma (19. yüzyılın ilk yarısı), sosyal Darwinizm (19. yüzyılın son yarısı), gelişmekte olan bilim (20. yüzyılın ilk yarısı), sistematik teori oluşturma (1950li yılların ortası-1970li yılları kapsayan dönem) ve çeşitlenme (1980’lerden günümüze) dönemi. Ön araştırma dönemi, bilimsel metodolojinin uygulanmasına dayanan çıkarım ve genellemeler ortaya koyan çalışmaların az olduğu, ancak birçok filozof, siyaset bilimci, tarihçi ve ilk dalga feministlerin aile üzerine önemli yazılar kaleme aldığı dönemdir (Christensen, 1964, s. 8). Takip eden sosyal Darwinci dönemde ise aileye geniş tarihsel, kurumsal ve karşılaştırmalı perspektiflerden bakan ampirik bir literatür (çoğunlukla antropolojik) gelişmiştir. Aile biçimlerinin evrimsel gelişim aşamalarına odaklanan bu literatür, daha çok şüpheli tarihsel ve anekdot niteliğindeki kayıtlara dayanan, betimleyici ve izlenimci analizler içeren, dolayısıyla geçerliliği zayıf çalışmalar ile ayırt edilmektedir (Hill, 1962, s. 425).
KW  - Aile Sosyolojisinde Paradigmatik Değişmeler ve Türkiye’de Aileye Dair Bilgi Üretimi
KW  - Paradigmatic Shifts in the Sociology of Family and Knowledge Production on Family in Türkiye
KW  - İstanbul Üniversitesi Sosyoloji Dergisi
N2  - The sociology of family in the Western context have passed through five historically overlapping stages: preliminary research (first half of the 19𝑡 ℎ century), social Darwinism (last half of the 19𝑡 ℎ century), emerging science (first half of the 20𝑡 ℎ century), systematic theorization (1955-1970s), and diversification (1980s-present). The preliminary research period was the first period in which a dearth of studies has occurred drawing generalizations and conclusions based on the application of scientific methodology; however, many philosophers, political scientists, historians, and the first wave of feminists wrote important articles about family (Christensen, 1964, p. 8). In the subsequent social Darwinian period, an empirical literature (mostly anthropological) developed that looked at the family from broad historical, institutional, and comparative perspectives. Nevertheless, this literature focused on the evolutionary developmental stages of family forms and is characterized by descriptive and impressionistic analyses based on dubious historical and anecdotal records, and thus poorly validated studies (Hill, 1962, p. 425).
CR  - Abadan Unat, N. (1979) Toplumsal değişme ve Türk kadını. Türk Sosyal Bilimler Derneği. google scholar
CR  - Aile Araştırma Kurumu. (Ed.). (1991). Türkiye aile bibliyografyası. T.C. Başbakanlık Aile ve Araştırma Kurumu. google scholar
CR  - Beck, U., & Beck-Gernsheim, E. (2002). Individualization. Sage. google scholar
CR  - Burgess, E. W. (1926). The family as a unity of interacting personalities, The Family, VII(1), 3- 10. google scholar
CR  - Cherlin, A. J. (2009). The marriage-go-round: the state of marriage and the family in America today. Alfred A Knopf. google scholar
CR  - Christensen, H. T. (1964). Handbook of marriage and the family. McNally. google scholar
CR  - Cooley, C. H. (1922). The social self. the meaning of I. In Human nature and the social order. Charles Scribner’s Sons. google scholar
CR  - Devlet Planlama Teşkilatı. (1970). Türk köyünde modernleşme eğilimleri araştırması. Başbakanlık Devlet Planlama Teşkilatı Yayını. google scholar
CR  - Ecevit, Y. (1985). Üretim ve yeniden üretim sürecinde ücretli kadın emeği. Yapıt/Toplumsal Araştırmalar Dergisi, 9, 72-93. google scholar
CR  - Farber, B. (1964). Family: organization and interaction. Chandler. google scholar
CR  - Fındıkoğlu, Z. F. (1936). Türklerde aile içtimaiyatı. B. Dikeçligil & A. Çiğdem (Ed.), Aile yazıları I içinde (s. 13-36). T.C. Başbakanlık Aile Araştırma Kurumu. google scholar
CR  - Giddens, A. (2014). Modernite ve bireysel kimlik: geç modern çağda benlik ve toplum. Say Yayınları. google scholar
CR  - Goode, W. J. (2005). The theoretical importance of the family. In A. Skolnick & J. H. Skolnick (Eds.), Families in transition (13th ed., pp. 14-25). Pearson Education. google scholar
CR  - Gökalp, Z. (1940). Türkçülüğün esasları. Kitap Sevenler Kurumu İlmî Türkçülük Yay. google scholar
CR  - Gökalp, Z. (1976). Türk medeniyeti tarihi. Kültür Bakanlığı Yayınları. google scholar
CR  - Hacettepe Üniversitesi Nüfus Etütleri Enstitüsü. (1968). Türkiye aile yapısı ve nüfus sorunları araştırması. Hacettepe Üniversitesi Yayınları. google scholar
CR  - Hacettepe Üniversitesi Nüfus Etütleri Enstitüsü. (1973). Türkiye nüfus yapısı ve nüfus sorunları araştırması. Hacettepe Üniversitesi Yayınları. google scholar
CR  - Hacettepe Üniversitesi Nüfus Etütleri Enstitüsü. (1978, 1983, 1988). Türkiye doğurganlık ve aile yapısı araştırması. Hacettepe Üniversitesi Yayınları. google scholar
CR  - Hill, R. (1962). Cross-national family research-attempts and prospects. International Social Science Journal, 14(3), 425-451. google scholar
CR  - Kağıtçıbaşı, Ç. (1984). Aile ve kültürel psikoloji. Ulusal Psikoloji Kongresi III’te sunulan bildiri. google scholar
CR  - Kandiyoti, D. (1980). Rural transformations in Turkey and its implications for women’s status. UNESCO. google scholar
CR  - Karpat, K. (l945). Ailede devletçi ve ferdiyetçi görüş. İstanbul Kültür Dergisi, 47, 14-17. google scholar
CR  - Kiray, M. B. (1964). Ereğli-ağır sanayiden önce bir sahil kasabası. T.C. Başbakanlık Devlet Planlama Teşkilatı Yayınları. google scholar
CR  - Kongar, E. (1972). İzmir’de kentsel aile. Türk Sosyal Bilimler Derneği Yayınları. google scholar
CR  - Mann, S. A., Grimes, M. D., Kemp, A. A., & Jenkins, P. J. (1997). Paradigm shifts in family sociology? Evidence from three decades of family textbooks. Journal of Family Issues, 18(3), 315-349. google scholar
CR  - Mead, G. H. (1934). Mind, self and society. University of Chicago Press. google scholar
CR  - Parsons, T. (1943). The kinship system of the contemporary United States. American Anthropologist, 45(1), 22-38. google scholar
CR  - Parsons, T. (1954). The incest taboo in relation to social structure and the socialization of the child. The British Journal of Sociology, 5(2), 101-117. google scholar
CR  - Parsons, T., & Bales, R. F. (1955). Family, socialization and interaction process. The Free Press. google scholar
CR  - Prens Sabahattin. (1999). Türkiye nasıl kurtarılabilir? ve izahlar. Ayraç Yayınları. google scholar
CR  - Roth, S., & Dashper, K. (2016). Sociology in the 1980s: the rise of gender (and ıntersectionality). Sociology, 50(6), NP1-12. google scholar
CR  - Sirman, N. (2010). Köy kadının aile ve evlilikte güçlenme mücadelesi. Ş. Tekeli (Ed.), 1980’ler Türkiye’sinde kadın bakış açısından kadınlar içinde (s. 221-246). İletişim. google scholar
CR  - Şatıroğlu, A. (2011). Ziya Gökalp’in aile konusundaki görüşleri. K. Tuna & İ. Coşkun (Ed.), Ziya Gökalp içinde (s. 269-282). Turizm ve Kültür Bakanlığı Yayınları. google scholar
CR  - T.C. Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı, Aile ve Toplum Hizmetleri Genel Müdürlüğü. (2018). Türkiye Aile Yapısı İleri İstatistik Analizi. Yazar. google scholar
CR  - T.C. ASPB, Aile ve Toplum Hizmetleri Genel Müdürlüğü. (2015). Aile Yazıları/7-10. Yazar. google scholar
CR  - T.C. Başbakanlık Aile Araştırma Kurumu. (1991). Türk Aile Ansiklopedisi. Yazar. google scholar
CR  - Thomas, W. I., & Znaniecki, F. (1918-1920) The Polish peasant in Europe and America (5 Vols). Richard G. Badger. google scholar
CR  - Thorne, B., & Yalom, M. (Eds). (1982). Rethinking the family: some feminist questions. Longman. google scholar
CR  - Timur, S. (1972). Türkiye’de aile yapısı. Hacettepe Üniversitesi Yayınları. google scholar
CR  - Tokuroğlu, B. (1991). Türkiye’de aile araştırmaları. Türk Aile Ansiklopedisi 1 içinde (s. 37- 41). T.C. Başbakanlık Aile Araştırma Kurumu. google scholar
CR  - Tolan, B. (1991). Geleneksel aileden çağdaş aile yapısına doğru. B. Dikeçligil & A. Çiğdem (Ed.), Aile yazıları II içinde (s. 483-495). T.C. Başbakanlık Aile Araştırma Kurumu. google scholar
Turan, F. (2016). Türk sosyolojisinde teori ve yöntem: aile sosyolojisi örneğinde. Journal of Sociological Studies/Sosyoloji Konferanslari, 53, 83-100. google scholar
CR  - Türkiye Aile Yapısı Araştırması. (2006, 2011, 2013, 2021). Türkiye aile yapısı araştırması (TAYA), tespitler, öneriler. T.C. Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı, Aile ve Toplum Hizmetleri Genel Müdürlüğü Yayınları. google scholar
CR  - Türkiye Nüfus ve Sağlık Araştırması. (1993, 1998, 2003, 2008, 2013, 2018). Türkiye nüfus ve sağlık araştırması. Hacettepe Üniversitesi Nüfus Etütleri Enstitüsü Yayınları. google scholar
CR  - Ülken, H. Z. (1943). Aile. B. Dikeçligil & A. Çiğdem (Ed.), Aile yazıları I içinde (s. 37-42). T.C. Başbakanlık Aile Araştırma Kurumu. google scholar
CR  - Vergin, N. (1987). Toplumsal değişme ve Türkiye’de aile. İlim ve Sanat, 14, 17-25. google scholar
CR  - Waller, W., & Hill, R. (1951). The family: a dynamic interpretation. Holt, Rinehart and Winston. google scholar
CR  - Yasa, İ. (1966). Ankara’da gecekondu aileleri. Sağlık ve Sosyal Yardım Bakanlığı Yayınevi. google scholar
UR  - https://dergipark.org.tr/tr/pub/iusosyoloji/issue//1345538
L1  - https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/3343095
ER  -