TY - JOUR T1 - RESVERATROLÜN SAĞLIK ÜZERİNE ETKİLERİ VE YAŞLI SAĞLIĞI ÜZERİNE KORUYUCU ÖZELLİKLERİNİN İNCELENMESİ AU - Keskin, Oğuzhan AU - Güldamla, Alparslan AU - Mercan, Yeliz PY - 2023 DA - October JF - Anadolu Tıbbı Dergisi JO - ANADOLU TIBBI DERGİSİ PB - Sağlık Bakanlığı Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü WT - DergiPark SN - 2822-3373 SP - 18 EP - 24 VL - 2 IS - 2 LA - tr AB - Yaşlanma zaman içinde çok çeşitli moleküler ve hücreselhasarın birikiminin etkisinden kaynaklanarak fiziksel ve zihinselkapasitede kademeli bir azalmaya, artan hastalık riskine venihayetinde ölüme yol açan geri dönüşsüz yapısal ve işlevseldeğişimlerin tümü olarak tanımlanmaktadır. Dünya nüfusununbir artış çizgisinde olduğu bilinmektedir. Nüfusun yaşlanmasıylabirlikte sağlığın korunması politikaları ön plana çıkmaktadır.Yaşlanma sürecinde sağlığın korunmasında ve erkenyaşlanmanın önlenmesinde genetik ve çevresel faktörleretkilidir. Halk sağlığı bakış açısıyla birincil korunma metoduolarak hastalıkların oluşmadan engellenmesi amaçlanmaktadır.Yaşlanma süreciyle birlikte yeterli ve dengeli beslenmenin,yaşlılık sebebiyle oluşan olumsuzlukların azaltılması için önemarz ettiği bilinmektedir. Yaşlanma süreciyle oluşanolumsuzlukların azaltılması ve sağlıklı yaşam süresininuzatılması için yaşlanma karşıtı bileşiklere ayrıca ihtiyaçbulunmaktadır. Bu bileşikler içerisinde en önemlilerinden biriside resveratroldür. Resveratrol (3,5,4 trihidroksistilben) insandiyetindeki üzüm (Vitaceae Vitis vinifera), dut (MoraceaeMorus rubra), fıstık (Fabaceae Arachis hypogaea), çilek(Rosaceae fragaria vesca) gibi birçok kaynakta bulunanflavonoit olmayan polifenolik bir bileşiktir. Resveratrol Avrupave Asya ülkelerinde on yıllardır kardiyolojik risklerinazaltılmasında, antikanserojen bir bileşik olarak, alerji ve cilthastalıklarının tedavisinde kullanılmaktadır. Resveratrolün antiinflamatuar,antioksidan, antitümör, otofajiyi arttırıcıözellikleri, anti-proliferatif, kardiyoprotektif etkileri sebebiyleyaşlanma sonucu oluşan fiziksel, biyolojik ve yaşam biçimindeki olumsuz değişikliklerin azaltılmasında da yaygın olarakkullanılmaktadır. Ayrıca dünya nüfusunun yaşlanmasıylabirlikte yaşlı sağlığının korunması ve geliştirilmesi içinfitokimyasalların diyetle alımı ve besin takviyesi olarakkullanımının etkilerinin klinik olarak daha fazla araştırılmasıgerekmektedir. Bu çalışma ile yaşlanma süreci ile birlikteoluşacak olan olumsuzlukları geciktirmek veya engellemek içinresveratrol mucizesinin incelenmesi amaçlanmaktadır. KW - Resveratrol KW - Fitokimyasallar KW - Yaşlanma KW - Yaşlılara Yönelik Sağlık Hizmetleri CR - https://platform.who.int/data/maternal-newborn-child-adolescent-ageing/ageing-data/ageing---mortality-causes-ofdeath (Erişim tarihi: 1 Temmuz 2023) CR - Rakıcıoğlu N, Samur G, Başoğlu S. Diyetisyenler için hasta izlem rehberi. CNR Sistem Bilişim Teknolojileri Ltd. Şti. Ankara 2017. CR - https://www.who.int/health-topics/ageing#tab=tab_1 . (Erişim tarihi: 1 Temmuz 2023) CR - https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Dunya-Nufus-Gunu-2022-45552 (Erişim tarihi: 15 Temmuz 2023) CR - Çiftçi S, Rakıcıoğlu N. Yaşlılarda kardiyovasküler hastalıklar ve beslenme etmenleri. Bes Diy Derg 2019;47(1):82-90 CR - Yılmazer G, Duman NB. Yaşlı kadınlarda polifarmasi ve komorbiditeler. STED 2018;27(2):80-85. CR - Solmaz T, Altay B. Yaşlı bireylerde ilaç kullanımı ve düşmeye neden olan faktörlerin belirlenmesi. Balıkesir Sağlık Bilimleri Dergisi 2019;8(3):129-134. CR - Irmak H, Yardım N, Keklik K, Temel F. Türkiye bulaşıcı olmayan hastalıklar ve risk faktörleri kohort çalışması. Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü Matbaası, Ankara 2021. CR - Ekici E, Çolak MY, Kozan EH. Huzurevinde yaşayan yaşlıların beslenme durumları ve günlük yaşam aktivitelerinin belirlenmesi. Online Türk Sağlık Bilimleri Dergisi 2019;4(4):505-518. CR - Bulduk EÖ. Yaşlılık ve toplumsal değişim. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi 2014;182:53-60. CR - Yeşildemir Ö. Tek NA. Enteral beslenme desteği: farklı geriatrik hastalıklarda endikasyonlar, uygulama yolu ve ürün tercihi. Turkiye Klinikleri J Health Sci 2018;3(1):71-9. CR - Soyuer F, Soyuer A. Yaşlılık ve fiziksel aktivite. İnönü Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi 2018;15(3);219-224. CR - Bölüktaş RP. Yaşlanma teorileri ve geriatrik değerlendirme. İstanbul Üniversitesi Açık ve Uzaktan Eğitim Fakültesi. İstanbul 2019. CR - Can Mİ, Aslan A. Yaşlanmanın moleküler temelleri. Erciyes Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 2014;30(2):107-112. CR - Özcan O, Erdal H, Çakırca H, Yönden Z. Oksidatif stres ve hücre içi lipit, protein ve DNA yapıları üzerine etkileri. Journal of Clinical and Experimental Investigations 2015;6(3):331-336. CR - Cankurtaran M. Yaşlılık, yaşlanma mekanizmaları, antiaging ve yaşam tarzı değişiklikleri. 7. Ulusal İç Hastalıkları Kongresi Bildiri Kitabı, Bursa 10-13 Mart 2011. CR - Aksoydan E. Yaşlılık ve beslenme (2. baskı). Sağlık Bakanlığı Yayın No: 726. Reklam Kurdu Ajansı Ankara 2012. CR - Öğüt S, Atay E. Yaşlılık ve oksidatif stres. SDÜ Tıp Fak Derg 2012;19(2):68-74. CR - https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/ageing-and-health (Erişim tarihi: 1 Temmuz 2023). CR - Irmak H, Yardım N, Temel F, Keklik K. Türkiye sağlıklı yaşlanma eylem planı ve uygulama programı 2021-2026. Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü Matbaası, Ankara 2021. CR - Tonbalak K, Ongan D. Yaşlılıkta beslenme durumunu etkileyen engellilik sorunlarına karşı uygulanan beslenme çözümleri. İzmir Kâtip Çelebi Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi 2022;7(2):435-440. CR - https://turkiye.un.org/tr/sdgs (Erişim tarihi: 1 Temmuz 2023). CR - Bilir N. Yaşlılıkta sağlığın korunması ve koruyucu hekimlik. Kutsal YG (Editör). Geriatri: Yaşlı Sağlığına Multidisipliner Yaklaşım. TEB Eczacılık Akademisi Yayın No:4. Yorum Basın Yayın Sanayi, Ankara 2009, s.17-20 CR - Şenol Y, Akdeniz M. Yaşlılık ve koruyucu tıp. GeroFam 2010;1:49-68. CR - Giacomello E. Toniolo L. Nutrition, diet and healthy aging. Nutrients 2021;14(1):190. https://doi.org/10.3390/nu14010190 UR - https://dergipark.org.tr/tr/pub/anadolutibbi/issue//1376880 L1 - https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/3478630 ER -