TY  - JOUR
T1  - Tefsîrü’l-Menâr’da Hikmet Kavramının Değerlendirilmesi
TT  - Evaluation of the Concept of Wisdom in Tafsir’u-l-Menar
AU  - Şimşek, İbrahim
PY  - 2024
DA  - June
Y2  - 2024
DO  - 10.53442/bider.vi.1392660
JF  - Bitlis İslamiyat Dergisi
JO  - BİDER
PB  - Bitlis Eren Üniversitesi
WT  - DergiPark
SN  - 2687-2102
SP  - 17
EP  - 39
VL  - 6
IS  - 1
LA  - tr
AB  - İslam düşünce ve fikir âleminde önemli kavramlardan birisi de hikmet kavramıdır. Hikmet kavramı, Kur’ân’da geçmesi ve farklı varlıkları mânâlandırmada kullanılmasından dolayı birçok ilimle ilişkili kavram olmuştur. Hikmet kavramının ilişkili olduğu önemli ilimlerden birisi de tefsir ilmidir. Bu tefsirlerden birisi çağdaş dönemin önemli tefsirlerinden birisi olan Tefsîrü’l-Menâr’dır.  Tefsîrü’l-Menâr’da konulu tefsir örnekleri geniş yer tutmakta olup bu konulardan birisi de hikmet kavramıdır. Bu çalışmada Tefsîrü’l-Menâr’daki hikmet kavramına yaklaşım ele alınmıştır. Hikmet kavramı anlam olarak alıkoymak, tutmak, anlamak, bilgi, Kur’ân, yapılan ameli tutturmak, Allah’a itaat, takva gibi anlamlara gelmektedir. Istılahta ise genel olarak: Eşyanın/varlığın hakikatini bilmek ve gereği ile amel etmek, ilmî, aklî kuvvelerin bütünü, ilim ve amelde hak üzere isâbet etmek, Kur’ân, İncil ve Tevrat, Allah’a itaat, dini anlayıp onunla amel etmek anlamına gelmektedir. Hikmet kavramı, Reşîd Rızâ’nın Tefsiru’l Menar kitabında önemli konu ve kavramlardan birisidir. Reşîd Rızâ ve Abduh’un bu kavrama özel anlamlar yüklediği görülmektedir. Tefsîrü’l-Menâr’da hikmet kavramı, farklı âyet yorumlarında çok yerde ve farklı anlamlarda kullanılmaktadır. Bu çalışmada Tefsîrü’l-Menâr’da anlamsal farklılığıyla yer alan hikmet kavramının incelemesi yapılmış ve konular oluşturulmuştur.
KW  - Tefsir
KW  - Kur’ân
KW  - Hikmet
KW  - bilim
KW  - kavram.
N2  - One of the concepts in the world of Islamıc thought and thought is the concept of wisdom. The terms of wisdoms are a concept that can be accepts by many sciences due to the permanent and different meaning found in the Quran. One of the important sciences in which the existence of wisdom exist is the science of tasfir. There are a wide range of exegesis examples presented in Tafsiru’l-Menar and one of these options is the expresssions of wisdom. For this reason this succes was included in the definition of wisdom in Tafsiru’l-Menar. it has a broader frame and understanding like, to know the wisdom and reality of existence and all of the created things, act in accordance with this wisdom, prove the reality, the other names of holy books-Qur’an, Bible and Torah. In terms of meaning, it means knowledge, the Quran, doing good deeds, obedience to Allah, and piety. Terms of wisdoms, Rashid Rıza’s Tafsiru’l-Menar regardless of important topics and concepts. Rashid Rıza and Abduh, it seems that this title has special menaings. In Tafsiru’l-Menar, the terms wisdom is used in many places and with different meaning in different interpretattions of verses. Topics and sections that examine the concept of wisdom, which is included in this influential Tafsiru’l-Menar with its meaningful differences.
CR  - Altın, Mehmet. “Kur’ân’ın Beyânî İ’câzı Bağlamında Hurûf-ı Mukattaa”. Amasya İlahiyat Dergisi 16 (Haziran 2021), 301-335. https://doi.org/10.18498/amailad.899697.
CR  - Âmidî, Ebû’l-Hasen Ali b. Muhammed. el-İhkâm fî usûli’l-ahkâm. thk. Abdürrezzâk Afîfî. Riyad: Dâru’s-Sumey’î li’n-Neşr ve’t-Tevzî, 2003.
CR  - Askerî, Ebû Hilâl el-Hasen b. Abdillâh b. Sehl. Tashîhi’l-vucûh ve’n-nezâir. thk. Muhammed Osman. Kahire: Mektebetü’s-Sekâfeti’d-Dîniyye, 2007.
CR  - Cevherî, İsmâîl b. Hammâd. es-Sıhâh. Beyrût: Dâru’l-‘İlmi li’I-Melayîn, 1979.
CR  - Cürcânî, Alî b. Muhammed b. Alî Seyyid Şerif. et-Ta‘rîfât. thk. Muhammed Bâsil. Beyrut: Dâru’l-Kütübi’l-İlmiyye, 2003.
CR  - Fettenî, Muhammed Tahir Sıddıkî el-Hindî. Mecmeu’l-bihâri’l-Envâr fî garâibi’t-tenzîl ve Letâifi’l ahbâr. Haydarâbâd: Meclîs Dâireti’l-Maarif el-Usmaniyye, 1967.
CR  - Firûzâbâdî, Mecdüddîn Muhammed b. Yakûb. el-Kâmûsü’l-muhît. Beyrut: Mektebe er-Risâle, 1987.
CR  - İbnu’l Esîr, Mecdüddîn Ebî’s-Seâdât el-Mübârek b. Muhammed el-Cezerî. en-Nihaye fî garîbi’l hadîsi  ve’l eser. Riyad: Dâru İbnu’l-Cevzî, 1421.
CR  - İbn Manzûr, Ebû’l-Fadl Muhammed. Lisânü'l-‘Arab. Beyrut: Beyrut: Dârü İhyai’t-Turâsi’l-Arabiyye, 1997
UR  - https://doi.org/10.53442/bider.vi.1392660
L1  - https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/3545182
ER  -