@article{article_1398714, title={Endülüs’te İslâm Düşmanlığının Tezahürü ‘İstişhâd Hareketi’ ve İslamofobik Açıdan Değerlendirilmesi}, journal={Nisar}, pages={1–25}, year={2023}, author={Karaduman, Yakup}, keywords={Endülüs, İstişhâd, Eulogio, Kurtuba, İslamofobi.}, abstract={Endülüs toprakları 92/711 yılından itibaren fetih hareketleriyle birlikte Müslümanların bölgedeki sosyal, siyasi ve ekonomik nüfuzu hızlı bir şekilde artmıştır. Bu durum fetihten önce burada yaşayan bazı Hıristiyan çevreleri rahatsız etmiştir. Müslüman hâkimiyeti altında yaşamayı kabullenemeyen mutaassıp gruplar zaman zaman isyan girişimlerinde bulunmuşlardır. Başkent Kurtuba’daki İslâm aleyhtarları Eulogio ve Alfaro liderliğinde örgütlenmeye başlamıştır. Ancak Eulogio liderlik konusunda Alfaro’dan bir adım daha öne çıkmıştır. Eulogio, etrafına topladığı Hıristiyan gençlere İslâm hakkında yanlış bilgiler vermeye ve onların İslâm düşmanlıklarını körüklemeye çalışmıştır. Gayretinde başarılı olan Eulogio, bir Hıristiyanın Müslümanların mukaddesatına hakaretinden dolayı idam edilmesiyle, faaliyetlerini alenen ortaya koyma fırsatı yakalamıştır. Eulogio’nun daha önceden İslâm düşmanlığıyla yetiştirdiği gençler, bu olaydan sonra sokak eylemlerine başlamıştır. Bu fanatik gençler idam edileceklerini bile bile İslâm’a ve Müslümanların kutsallarına hakaret etmeyi sürdürmüşlerdir. Başlangıçta bu kişilere idam cezası uygulanmamıştır. Fakat bu gençler hâkimin karşısında dahi İslâm’a hakaret etmeye devam etmişlerdir. Bunun neticesinde katı tedbirler alınıp idam cezaları verilmeye başlanmıştır. Fakat idam cezalarının uygulanması bu isyanın bastırılmasından ziyade alevlenmesine zemin hazırlamıştır. Bu durum uzun bir süre Kurtuba’daki vatandaşların gündeminden düşmemiştir. Yıllar sonrasında Eulogio ve yandaşlarının Kurtuba’dan farklı şehirlere gönderilmesiyle olaylar zamanla sönmeye yüz tutmuştur. İslâmî ve batılı kaynaklarda “İstişhâd hareketi” olarak isimlendirilen intihar vakıaları Kurtuba Hükümeti’ni hedef alan isyan girişimleri olarak gözükse de esasında Endülüs’teki İslâm karşıtlığının bir tezahürü olarak değerlendirilebilir. Nitekim bu düşmanlık asırlar sonra, Müslümanların Endülüs topraklarından tamamen silinmesini amaçlayan “reconquista” ile tekrar gün yüzüne çıkmıştır. Bu makalede istişhad hareketinin ortaya çıkışı, faaliyetleri ve nasıl sonlandığı ayrıntılı olarak ele alınacak; sonuç bölümünde hareketin İslamofobia ile alakası hakkında kısa bir değerlendirme yapılacaktır.}, number={3}, publisher={Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi}