TY  - JOUR
T1  - Türkçenin Söz Varlığına Katkısı Açısından Ana Dili Edinimi Süreci
TT  - Mother Language Acquisition Process in Terms of Contribution of Turkish to Vocabulary
AU  - Mangır, Mediha
PY  - 2021
DA  - June
DO  - 10.29228/ijlet.49947
JF  - International Journal of Languages' Education and Teaching
JO  - IJLET
PB  - Bilim Eğitim Kültür Akademi Derneği
WT  - DergiPark
SN  - 2148-2705
SP  - 222
EP  - 232
VL  - 9
IS  - 2
LA  - tr
AB  - Çocukların ilk dil üretimlerinde kullandıkları gösteren (simge / kelime) ile gönderge arasındaki ilişkinin keyfî olmadığı söylenebilir. Bu çalışmada 1-6 yaş arasındaki çocukların çeşitli öğrenme becerilerini kullanarak (dinleme, görme, taklit etme vb.) dış dünyayı nasıl kodladıklarını ve bu kodlamanın hangi ölçütlere göre yapıldığını tespit etmek amaçlanmıştır. Alan araştırmasından elde edilen veriler değerlendirildiğinde çocukların söz varlıklarında, nesne / varlık kodlayıcılarının hareket kodlayıcılarına oranla daha çok yer tuttuğu tespit edilmiştir. Bunun nedeni, araştırmaya konu olan çocukların henüz somut dönemde olmaları ve çevrelerinde bulunan, sık karşılaştıkları varlık ve nesneleri betimleme ihtiyacı duymalarıdır.  Çocuklar, çevrelerindeki varlıkları kodlamada, daha çok bu varlıkların işlevlerini dikkate almışlardır. Nesnenin / varlığın çıkardığı yansıma sesi, nesnenin / varlığın aynı kavram alanı içindeki göstergelerle ilişkilendirilmesi,  parça-bütün / iç-dış ilişkisi, dilde tasarruf ilkesi, biçimbirimlerle anlamın kuvvetlendirilmesi, biçimbirim aktarımı yoluyla üretilen nesne / varlık kodlamaları da çocuklar tarafından sık kullanılmıştır. Hareket betimlemelerinde ise aynı kavram alanı içindeki göstergelerle kodlama ön plana çıkmıştır. Ana dili edinimi sürecinde çocukların dil üretimleri ve göndergeleri kodlamaları çok özgün görünümler sergiler. Bu alanda yapılacak daha kapsamlı çalışmalar, dilin genel söz varlığına katkı açısından önem arz eder.
KW  - Ana dili edinimi
KW  - söz varlığı
KW  - özgün göstergeler
N2  - It can be said that the relationship between the signifier (symbol/word) and the referent used by children in their first language production is not arbitrary. In this study, it was aimed to determine how children between the ages of 1-6 encode the external world using various learning skills (listening, seeing, imitating, etc.) and according to what criteria this coding was performed. When the data obtained from the field study were evaluated, it was determined that object/entity encoders occupied more place in children's vocabulary than motion encoders. The reason for this is that the children who are the subject of the study are still in a concrete phase and need to describe the beings and objects they encounter frequently. Children mostly considered the functions of these beings in coding the beings around them. The reflection sound produced by the object/entity, the association of the object/entity with the signs within the same conceptual field, the part-whole/inside-outside relationship, the principle of saving in language, the reinforcement of meaning with morphemes, object/entity codings produced by morphemes are also frequently used by children. In motion depictions, coding with indicators within the same conceptual area has come to the fore. In the process of mother tongue acquisition, children's language production and coding of posts exhibit very unique views. More comprehensive studies in this field are important in terms of contributing to the general vocabulary of the language.
CR  - Aksan, D. (1975). Ana dili, Türk dili 31. s. 423-434.
CR  - _______. (1998). Her yönüyle dil ana çizgileriyle dilbilim. Ankara: TDK Yay.
CR  - Alpöge, G. (1991).  Çocuk ve dil. İstanbul: YKY Yay.
CR  - Baştürk, M. (2004). Dil edinim kuramları ve Türkçenin ana dili olarak edinimi. Ankara: PegemA Yay.
CR  - Beydoğan, H. Ö. (2001). Dil öğretim yaklaşımlarına göre çocukta anadili edinimi gelişimi. A.T.Ü. KKEFD Dil Edinimi ve Dil Öğretimi Özel Sayısı, s. 5.
CR  - Demirel, Ö. (2012). Yabancı dil öğretimi, Ankara: PegemA Yay.
CR  - Erdemir, N. (2001). 12-30 Aylar arasındaki Türk çocuklarının dil yapılarının anlamsal yönden incelenmesi. Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Yayımlanmamış Doktora Tezi: Ankara.
CR  - Keklik, S. (2015). Çocukta dil edinimi. Ankara: TDK Yay.
CR  - Maviş, İ. (2005). Çocukta dil edinim kuramları. Dil ve kavram gelişimi.  Ed. S. Seyhun Topbaş. Ankara: Kök Yay. s. 59.
CR  - _______  . (2005). Çocukta anlambilgisi gelişimi. Dil ve kavram gelişimi.  Ed. S. Seyhun Topbaş. Ankara: Kök Yay. s. 106.
CR  - _______ . (2013).  Okulöncesinde dil ve konuşma gelişimi. Erken çocukluk döneminde gelişim II.  Ed. E. Ceyhan. Anadolu Üniversitesi Yay. s. 32.
CR  - Aksu-Koç, A. vd. (2011). Türkçede erken sözcük ve dilbilgisi gelişimini ölçme ve değerlendirme çalışması, TÜBİTAK Projesi No:107K058.
CR  - Piaget, J. (2019). Çocuğun gözüyle dünya. Ankara: Dost Kitabevi.
CR  - Saussure, F. De. (1998). Genel dilbilim dersleri. Çev. B. Vardar. İstanbul: Multilingual.
UR  - https://doi.org/10.29228/ijlet.49947
L1  - https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/3694030
ER  -