@article{article_1431131, title={İşbirliği İlkelerinin İhlali ve Sözel Mizah: Zübük Romanı Örneği}, journal={International Journal of Languages’ Education and Teaching}, volume={10}, pages={38–53}, year={2022}, DOI={10.29228/ijlet.63701}, author={Öztürk, Bilge}, keywords={İşbirliği İlkesi, sözel mizah, Zübük}, abstract={Sözel mizah, dil yoluyla yaratılan mizah anlamına gelir ve gündelik yaşamın hemen her alanında açık veya örtük bir biçimde karşımıza çıkabilmektedir. Sözel mizahın örtük biçimde yapılması, sıklıkla İşbirliği İlkelerinin ihlal edilmesiyle gerçekleştirilmekte, bu ilkelerin ihlal edilmesi sözel mizah alıcısının anlam dünyasında komedi unsuru olarak yorumlanacak bir netki yaratmaktadır. İletişim katılımcılarının, konuşmalarını işbirlikçi bir biçimde sürdürdükleri savından yola çıkarak Grice (1975) tarafından geliştirilen bu ilkeler, katılımcılara konuşmanın amacı ve yönü doğrultusunda, gereken zamanda, gerektiği kadar konuşmalarını koşullamaktadır. Başarılı bir iletişimin niteliklerini belirleyen bu ilkelerin ihlal edilmesi, mizahi metinlerin yapıtaşını oluşturmaktadır. Bu bilgiler çerçevesinde, İşbirliği İlkeleri ile sözel mizah arasındaki ilişkiyi doküman analizi yöntemiyle elde edilen bulgularla ortaya koymayı amaçlayan bu çalışmada da Aziz Nesin tarafından kaleme alınan Zübük adlı roman İşbirliği İlkelerinin ihlali çerçevesinde incelenmekte, her bir ilkenin ihlali ile bu ihlalden doğan mizahi etki niceliksel ve niteliksel verilerle desteklenerek ortaya koyulmaktadır. Çalışmada yapılan incelemeler sonucu, kasaba halkını yalanlarıyla kandırarak kendisine siyasette yer bulan Zübükzade İbrahim Bey adlı karakterin türlü aldatmacalarının aktarılması yoluyla siyasi bir eleştiri olma niteliği taşıyan bu gülmece romanında en sık ihlal edilen ilkenin nitelik ilkesi olduğu belirlenmiş (%46), bu ilke ihlalini ise tarz (%30), nicelik (%14) ve bağıntı (%10) ilkelerinin ihlallerinin izlediği saptanmış; elde edilen tüm saptamalar Zübük romanındaki mizahi unsurlar ile işbirliği ilkelerinin ihlali arasındaki ilişkiyi ortaya koyacak biçimde değerlendirilmiştir.}, number={3}, publisher={Bilim Eğitim Kültür Akademi Derneği}