TY - JOUR T1 - DİJİTALLEŞME EKSENİNDE İNFODEMİ VE BİLGİ DÜZENSİZLİKLERİ TT - INFODEMIC AND INFORMATION DISORDER ON THE AXIS OF DIGITALIZATION AU - Boyacı Yıldırım, Merve AU - Özgen, Ebru PY - 2024 DA - August Y2 - 2024 DO - 10.58884/akademik-hassasiyetler.1435823 JF - Akademik Hassasiyetler PB - Hüzeyfe Süleyman ARSLAN WT - DergiPark SN - 2148-5933 SP - 500 EP - 529 VL - 11 IS - 25 LA - tr AB - Dijitalleşme, teknolojik ilerlemelerin hızlı bir şekilde toplumları etkisi altına almasıyla ortaya çıkan bir dönüşüm sürecidir. Bu süreç, bilgi düzeninin şekillenmesinde önemli bir role sahiptir. Dijitalleşmenin yaygınlaşması, bilgiye erişimi demokratikleştirerek herkesin bu kaynaklara daha rahat ulaşabilmesini sağlamıştır. Ancak, bu kolay erişim beraberinde bilgi düzensizlikleri ve çeşitli manipülasyon risklerini de getirmektedir. İnternet üzerinden hızla yayılan bilgiler arasında doğrulanmamış, yanıltıcı veya çarpıtılmış içeriklerin bulunması, kullanıcıları güvenilir kaynakları seçme konusunda güç durumda bırakmaktadır. Bu bağlamda, dijitalleşme ile bilgi düzensizlikleri arasındaki ilişki, bilgi yönetimi stratejilerini gözden geçirme ihtiyacını ortaya koymaktadır. Bu çalışma, dijitalleşmenin bilgi düzeni üzerindeki karmaşıklığını ve bu bağlamda toplumların karşılaştığı zorlukları anlamaya odaklanmaktadır. İnfodemi ve bilgi düzensizlikleri, bilgi ekosisteminin bozulmasında rol oynayan sosyal medya platformları, algoritmalar, filtre balonu ve yankı odaları, internet gazeteciliği, sosyal medyada algı yönetimi ve propaganda gibi bir kavramsal çerçevede açıklanmaktadır. KW - İnfodemi KW - Bilgi Düzensizlikleri KW - Sosyal Medya KW - Algı Yönetimi KW - Filtre Balonu ve Yankı Odaları N2 - Digitalization is a transformation process that has emerged as technological advances rapidly impact societies. This process has an important role in shaping the information order. The spread of digitalization has democratized access to information, making it easier for everyone to access these resources. However, this easy access also brings with it the risks of information disorder and manipulation. The presence of unverified, misleading or distorted content among the information that spreads rapidly over the Internet puts users in a difficult situation in choosing reliable sources. In this context, the relationship between digitalization and information disorder highlights the need to revise information management strategies. This paper focuses on understanding the complexity of digitalization on information order and the challenges societies face in this context. The infodemic and information disorder are explained within a conceptual framework of social media platforms, algorithms, filter bubbles and echo chambers, online journalism, perception management and propaganda on social media, which play a role in disrupting the information ecosystem. CR - Akova, S., & Kantar, G. (2020). Kültürlerarası iletişim bağlamında nefret söylemi ve Christchurch Kenti Cami saldırıları örneklemi üzerinden bir söylem analizi. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 20(1), 245-260. CR - Altıntop, A. K., Özbey, Y., & Çim, E. (2021). Information disorder: Sample of Syrians in Turkey. Health Scıences Quarterly (Supplement Issue), 5, 109-122. https://doi.org/10.26900/jsp.5.5.2 CR - Aziz, A. (2013). Siyasal iletişim (4. Baskı). Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık. CR - Bernays, E. (2023). Propaganda (Çev. S. S. Tezcan) Pegasus Yayınları. CR - Bozkanat, E. (2021). Algı yönetimi ve propaganda: Nazi Almanyası üzerinden bir değerlendirme. Öneri Dergisi, 16(55), 74-94. https://doi.org/10.14783/maruoneri.822296 CR - Buckman, R. H. (2004). Building a knowledge-driven organization. New York: McGraw-Hill. CR - Callamari, P., & Reveron, D. (2003). China's use of perception management. International Journal of Intelligence and CounterIntelligence, 16(1), 1-15. https://doi.org/10.1080/713830380 CR - Ceng, E. (2018). Algı yönetimi aracı olarak Twitter kullanımına ilişkin siyasal bir analiz. Erciyes İletişim Dergisi, 5(4), 663-689. https://doi.org/10.17680/erciyesiletisim.419956 CR - Cinelli, M. M., Galeazzi, A., Quattrociocchi, W., & Starnini, M. (2020). Echo chambers on social media: A comparative analysis. arXiv preprint, arXiv:2004.09603. CR - Cisek, S., & Krakowska, M. (2018). The filter bubble: A perspective for information behaviour research. ISIC 2018 Conference. https://www.researchgate.net/profile/Sabina-05 Ocak 2024 tarihinde Cisek/publication/328199698_The_filter_bubble_a_perspective_for_information_behaviour_research/links/5bbe2bb6a6fdccf297922b9e/The-filter-bubble-a-perspective-for-information-behaviour-research.pdf adresinden edinilmiştir CR - Coşkun, P., & Odabaş, H. (2008, Mart). Bilgi toplumunda yaşam boyu öğrenmenin anahtarı: Bilgi okuryazarlığı. Küreselleşme, Demokratikleşme ve Türkiye Uluslararası Sempozyumu. Antalya, Türkiye. CR - Colleoni, E., Rozza, A., & Arvidsson, A. (2014). Echo chamber or public sphere? Predicting political orientation and measuring political homophily in twitter using big data. Journal of Communication, 64, 317–332. https://doi.org/10.1111/jcom.12084 CR - Cormen, T. H., Leiserson, C. H., Rivest, R. L., & Stine, C. (2009). Introduction to algorithms. Cambridge: MA: MIT Press. CR - Del Fresno, M. (2020). We the new media: The disruption of social media in interpersonal and collective communication. Media Controversy: Breakthroughs in Research and Practice (s. 138-157). içinde IGI Global. CR - Diakopoulos, N. (2015). Algorithmic accountability: Journalistic investigation of computational power structures. Digital Journalism, 3(3), 398–415. https://doi.org/10.1080/21670811.2014.976411 CR - Doğanay, S. (2021). Yanlış bilginin pandemisi: infodemi. 20 Aralık 2022 tarihinde Boğaziçi University Social Media Lab: http://sml.boun.edu.tr/index.php/2021/10/20/yanlis-bilginin-pandemisi-infodemi/ adresinden alındı CR - Erdoğan, İ. (2013). Yeni medya gazeteciliğinde etik bir paradigma belirlemenin kapsamı ve sınırları. İletişim Kuram ve Araştırma Dergisi (36), 254-272. CR - Erol, M. S., & Ozan, E. (2014). Türk Dış Politikasında Algı Yönetimi. (B. Karabulut, B. (Ed) , Algı yönetimi içinde (s. 185-209). İstanbul: Alfa Yayınları. CR - Eysenbach, G. (2002). Infodemiology: the epidemiology of (mis) information. The American Journal of Medicine, 113(9), 763-765. https://doi.org/10.1016/S0002-9343(02)01473-0 CR - Franklin, B. (2003). McJournalism: The McDonaldization thesis and junk journalism. (D. o. Studies, Dü.) UK. 14 Haziran 2023 tarihinde https://studylib.net/doc/8384590/%E2%80%9Cmcjournalism%E2%80%9D--the-mcdonaldization-thesis-and-junk-journ... adresinden alındı CR - Gönenç, Ö. (2018). Medyada algı yönetimi. İstanbul: DER Yayınları. CR - Genel, M. G. (2022). Yeni medyaya giriş ders notu. Erzurum: Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi. CR - Harari, Y. N. (2018). 21. yüzyıl için 21 ders (Çev. Siral, S. ) İstanbul: Kolektif Kitap. CR - İnceoğlu, M. (2011). Tutum algı iletişim. Ankara: Siyasal Kitabevi. CR - Ireton , C., & Posetti, J. (2022). Journalism, “fake news” & disinformation: handbook for journalism education and training. Fransa : UNESCO. CR - Jost, P., Maurer, M., & Hassler, J. (2020). Populism fuels love and anger: The impact of message features on users’ reactions on Facebook. International Journal of Communication, 14, 2081–2102 . CR - Kandel, N. (2020). Information disorder syndrome and ıts management. NMA J Nepal Med Assoc., 58(224) 280-285. doi:10.31729/jnma.4968 CR - Kemp, S. (2021). Digital 2021: The latest insights into the ‘state of digital. We are social: 27 Aralık 2023 tarihinde https://wearesocial.com/uk/blog/2021/01/digital-2021-the-latest-insights-into-the-state-of-digital/ adresinden alındı CR - Kemp, S. (2022). Digital 2022 global overview report. 25 Aralık 2022 tarihinde We Are Social: https://wearesocial.com/uk/blog/2022/01/digital-2022-another-year-of-bumper-growth-2/ adresinden alındı CR - Kiraz, E. (2019). Sosyal medya ve algı yönetimi: İngilterenin Brexit sürecinde sosyal medya dezenformasyonu. Paradoks Ekonomi Sosyoloji ve Politika Dergisi, 15(1), 1-16. CR - Kitchin, R. (2017). Thinking critically about and researching algorithms. Information, Communication & Society, 20(1), 14–29. https://doi.org/10.1080/1369118X.2016.1154087 CR - Koçyiğit, A. (2022). Dijital çağda medyanın psikolojik gücü: gündem birleştirme yaklaşımı çerçevesinde sosyal medya kullanımı ve algı yönetimi [Doktora tezi]. Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. CR - Korkmaz, G. (2021, 17 Haziran). Bilgi düzensizliği: RDM edu farkındalık yaratmayı amaçlıyor. Sivil Sayfalar: 17 Aralık 2023 https://www.sivilsayfalar.org/2021/06/17/bilgi-duzensizligi-rdm-edu-farkindalik-yaratmayi-amacliyor/ adresinden alındı CR - Lupton, D. (2015). Digital sociology. Abingdon, England: Routledge. CR - Martemucci, M. G. (2007). Regaining the high ground: the challenges of perception management in national strategy and military operations. Norfolk, Virginia., ABD: Joint Forces Staff College, Joint Advanced Warfighting School. CR - Micheli, M., Lutz, C., & Büchi, M. (2018). Digital footprints: an emerging dimension of digital inequality. Journal of Information, Communication and Ethics in Society, 16(3), 242-251. https://doi.org/10.1108/JICES-02-2018-0014 CR - Narin, B. (2018). Kişiselleştirilmiş çevrimiçi haber akışının yankı odası etkisi, filtre balonu ve siberbalkanizasyon kavramları çerçevesinde incelenmesi. Selçuk İletişim, 11(2), 232-251. https://doi.org/10.18094/josc.340471 CR - Nazlı, R. S., & Kara, M. (2020). Yeni medya gazeteciliğinde yalan haberle mücadele: Teyit.Org örneği. Tiryaki, S. (Ed.) Haber üzerine teori ve uygulamalar içinde (s. 131-153). Konya: Literatürk Academia. CR - Newberry, C. (2022, 7 Kasım). Social media algorithms: a 2023 guide for every network. 09 Kasım 2023 tarihinde Hootsuite: https://blog.hootsuite.com/social-media-algorithm/ adresinden alındı CR - Özçağlayan, M., & Apak, D. (2017). Soğuk savaş yıllarında algı yönetimi, haber ve propaganda ilişkisi. Marmara İletişim Dergisi (28), 107-130. DOI: 10.17829/midr.20172833780 CR - Özer, M. A. (2012). Bir modern yönetim tekniği olarak algılama yönetimi ve iç güvenlik hizmetleri. Karadeniz Araştırmaları, 147-180. CR - Öztürk, Ş. (2018). Gazetecilik 2.0 internet gazeteciliğinde hipermetinsellik. Etkileşim (2), 198 - 201. https://doi.org/10.32739/etkilesim.2018.2.37 CR - Pariser, E. (2011). The filter bubble: What the internet is hiding from you. UK: Penguin Books. CR - Peng, Y. (2022). Gendered division of digital labor in parenting: a qualitative study in Urban China. Sex Roles, 86(5-6), 283-304. https://doi.org/10.1007/s11199-021-01267-w CR - Ross Arguedas, A., Robertson, C., Fletcher, R., & Nielsen, R. (2022). Echo chambers, filter bubbles, and polarisation: A literature review. 4 Ocak 2024 tarihinde https://reutersinstitute.politics.ox.ac.uk/echo-chambers-filter-bubbles-and-polarisation-literature-review?s=09: adresinden alındı CR - Rothkopf, D. J. (2003, 11 Mart). When the buzz bites back. 12 20, 2022 tarihinde The Washington Post: 17 Ocak 2024 https://www.washingtonpost.com/archive/opinions/2003/05/11/when-the-buzz-bites-back/bc8cd84f-cab6-4648-bf58-0277261af6cd/ adresinden alındı CR - Sarıoğlu, E. B., & Turan, A. (2020). COVID-19 ile ilgili haberlerde bilginin yeniden üretilmesi sürecinin infodemik açıdan analizi. Electronic Turkish Studies, 15(6), 819-837. . https://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.44109 CR - Saydam, A. (2007). Algılama yönetimi. İstanbul: Rota Yayınları. CR - Seçil, U. (2018). Dijital çağda medyanın psikolojik gücü: algı yönetimi perspektifinden kuramsal bir değerlendirme. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 22(Özel Sayı 3), 2903-2913. CR - Shao, C., Ciampaglia, G. L., Varol, O., Yang, K. C., Flammini, A., & Menczer, F. (2019). The spread of low-credibility content by social bots. Nature communications, 9(1), 1-9. https://doi.org/10.1038/s41467-018-06930-7 CR - Stupak, R. J. (2001). Perceptions management: An active strategy for marketing and delivering academic excellence at liberal arts colleges. Public administration quarterly, 25(2), 229-244. https://doi.org/10.1177/073491490102500206 CR - Sunstein, C. R. (2001). Echo chambers. Princeton University Press. CR - Türk, M. S. (2014). Medyanın gerçeklik inşası ve gerçeklik algısı. Düşünce Dünyasında Türkiz Siyaset ve Kültür Dergisi, 5(28), 9-32. CR - Tunç, A., & Atılgan, A. (2022). Algı üzerine kurulu yönetsel bir anlayış: algı’nın yönetimi. International Journal of Disciplines in Economics & Administrative Sciences Studies, 3(5), 228-238. CR - Umunç, C. (2019). Twitter ve eleştirel söylem analizi. Hülür, H. & Yaşın, C. (Ed.), Twitter araştırmaları içinde (s. 43-73). Ankara: Ütopya Yayınları. CR - Utma, S. (2020). Algı yönetimi kavramı çerçevesinde geleneksel medyada gerçeklik algısı. Sosyal, Beşeri ve İdari Bilimler Dergisi, 3(5), 383-398. https://doi.org/10.26677/TR1010.2020.423 CR - Vosoughi, S., Roy, D., & Aral, S. (2018). The spread of true and false news online. Science, 359(6380), 1146-1151. https://doi.org/10.1126/science.aap9559 CR - Vural, E., & Kantar, G. (2022). Feminist ideoloji ve söylem karşısında hukuk. Namık Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Meslek Yüksek Okulu Dergisi, 4(2), 34-43. https://doi.org/10.56493/nkusbmyo.1061269 CR - Wardle, C. (2020). Understanding information disorder. First Draft. 27 Aralık 2023 tarihinde https://firstdraftnews.org/long-form-article/understanding-information-disorder/ adresinden alındı CR - Wardle, C., & Derakhshan, H. (2017, 27 Eylül). Information disorder: Toward an interdisciplinary framework for research and policymaking. Council of Europe report DGI(2017)09. CR - We Are Social. (2023). We are social dijital 2023 global ve Türkiye raporu. Meltwater ve We Are Social. CR - World Health Organization. (2020). An ad hoc WHO technical consultation Managing the COVID-19 infodemic: call for action 7-8 April 2020. Geneva: World Health Organization. 12 Aralık 2023 tarihinde https://apps.who.int/iris/bitstream/handle/10665/334287/9789240010314-eng.pdf?sequence=1&isAllowed=y adresinden alındı CR - World Health Organization. (2020, 15 Şubat). Munich security conference. 20 Aralık 2022 tarihinde https://www.who.int/director-general/speeches/detail/munich-security-conference adresinden alındı World Health Organization. (2021). An overview of ınfodemic management during COVID-19. Geneva, Switzerland: World Health Organization. CR - Zarocostas, J. (2020). How to fight an infodemic. The Lancet, 395(10225), 676. https://doi.org/10.1016/S0140-6736(20)30461-X UR - https://doi.org/10.58884/akademik-hassasiyetler.1435823 L1 - https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/3723735 ER -