TY - JOUR T1 - Tip2 Diyabetes Mellitus Tanılı Hastaların Geleneksel ve Tamamlayıcı Tedavi Kullanma Durumunun Değerlendirilmesi TT - Evaluation of Traditional and Complementary Treatment Use in Patients with Type 2 Diabetes Mellitus AU - Alkan, Burcu AU - Emre, Nilüfer AU - Gökcüoğlu, Sevgi AU - Özşahin, Aysun AU - Edirne, Tamer PY - 2024 DA - September Y2 - 2024 DO - 10.31020/mutftd.1436762 JF - Mersin Üniversitesi Tıp Fakültesi Lokman Hekim Tıp Tarihi ve Folklorik Tıp Dergisi PB - Mersin Üniversitesi WT - DergiPark SN - 1309-8004 SP - 579 EP - 586 VL - 14 IS - 3 LA - tr AB - Amaç: Araştırmada Denizli’de üçüncü basamak sağlık kuruluşuna başvuran tip 2 diyabetes mellitus hastalarının geleneksel ve tamamlayıcı tedavi kullanımına ilişkin tutum ve davranışlarını belirlemek amaçlanmıştır.Yöntem: Araştırma tanımlayıcı niteliktedir. Araştırmanın verileri 2020 Kasım-2021 Mayıs tarihleri arasında Pamukkale Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi endokrinoloji polikliniğine gelen, araştırma için gönüllü olan 183 tip 2 diyabetes mellitus hastalarının katılımıyla toplanmıştır. Verileri toplamak için 27 sorudan oluşan anket kullanılmıştır.Bulgular: Katılımcıların geleneksel ve tamamlayıcı tedavi tavsiyelerinin en çok aile, komşu gibi yakın çevreden aldığı ve bu tavsiyelerin de en çok tarçın, aloe vera, çörek otu olduğu tespit edilmiştir. Tip 2 diyabetes mellitus hastalarının geleneksel ve tamamlayıcı tedaviyi kullanma nedenleri sorgulandığında %55,6 oranında hastalığın ilerlemesini engellemek, %37,8 oranında tamamen iyileşmeyi istemek olduğu tespit edilmiştir. Geleneksel ve tamamlayıcı tedavi kullanan ve kullanmayan hastaların cinsiyet, yaşadığı yer, gelir, eğitim ve medeni durumu gibi sosyo-demografik özellikleri, diyabet yılı, kullandığı ilaç türü, ilaç, egzersiz ve diyet uyum durumları, HbA1c ≤7 ile 7 < olanlar arasında fark olmadığı görülmüştür.Sonuç ve Öneriler: Geleneksel ve tamamlayıcı tedavi kullanımının tip 2 diyabetes mellitus hastalarında yaygın olduğu görülmüştür. Diyabet hastalarının geleneksel ve tamamlayıcı tedaviyi etkin ve güvenilir bir şekilde kullanımını sağlamak açısından sağlık profesyonellerinin bu alanda yeterli ve gerekli bilgiye sahip olmaları aynı zamanda modern tıbbın yanında geleneksel ve tamamlayıcı tedaviye de gereken önemi vererek uygulamaları oldukça önem taşımaktadır. KW - Tip 2 Diyabetes Mellitus KW - Geleneksel ve Tamamlayıcı Tedavi KW - Geleneksel Tedavi KW - Sağlık N2 - Objective: The aim of this study was to determine the attitudes and behaviors of type 2 diabetes mellitus patients who applied to a tertiary health care institution in Denizli regarding the use of traditional and complementary therapies.Method: The research is descriptive. The data of the study were collected with the participation of 183 type 2 diabetes mellitus patients who came to Pamukkale University Faculty of Medicine Hospital endocrinology outpatient clinic between November 2020 and May 2021 and volunteered for the study. A questionnaire consisting of 27 questions was used to collect the data.Result: It has been observed that the use of traditional and complementary treatment is common in type 2 diabetes mellitus patients. In order to ensure the effective and reliable use of complementary and alternative treatment by patients with diabetes mellitus, it is very important that health professionals have sufficient and necessary knowledge in this field and that they give due importance to traditional and complementary treatment as well as modern medicine.Conclusion: It has been observed that the use of traditional and complementary treatment is common in type 2 diabetes mellitus patients. In order to ensure the effective and reliable use of traditional and complementary treatment by patients with diabetes mellitus, it is very important that health professionals have sufficient and necessary knowledge in this field and that they give due importance to traditional and complementary treatment as well as modern medicine. CR - 1. Naja F, et al. Prevalence and correlates of complementary and alternative medicine use among diabetic patients in Beirut, Lebanon: a cross-sectional study. BMC complementary and alternative medicine 2014;14(1):185. CR - 2. Küresel Hastalık Yükü İşbirliği Ağı. Küresel Hastalık Yükü Çalışması 2019. Sonuçlar. Sağlık Ölçümleri ve Değerlendirme Enstitüsü. 2020. https://vizhub.healthdata.org/gbd-results/ CR - 3. Kaplan M. Geleneksel Tıbbın Yeniden Üretim Sürecinde Kadın. Ankara Üniversitesi Rektörlüğü Yayınları, Ankara 2010: 257. CR - 4. Sayyar Ş. Geleneksel Tedavi Yöntemleri. Cumhuriyet Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi, Sivas 2014 CR - 5. Arslan M, Şahne BS, Şar S. Dünya’daki Geleneksel Tedavi Sistemlerinden Örnekler: Genel Bir Bakış. Mersin Üniversitesi Tıp Fakültesi Lokman Hekim Tıp Tarihi Ve Folklorik Tıp Dergisi 2016;6(3):100-105. CR - 6. Radwan H, et al. Complementary and alternative medicine use among patients with type 2 diabetes living in the United Arab Emirates. BMC Complementary Medicine and Therapies 2020;20(1):1-12. CR - 7. Rafi M, et al. A hospital-based study on complementary and alternative medicine use among diabetes patients in Rajshahi, Bangladesh. BMC complementary medicine and therapies 2020;20(1):1-9. CR - 8. Ceylan S, ve ark. Complementary and alternative medicine use among Turkish diabetes patients. Complementary therapies in medicine 2009:17(2):78-83. CR - 9. Çürük GN, Savar A. Diyabetik ayak ülserinde balı kullanımı. Ege Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi 2016;32(2):143-152. CR - 10. Chang HY, Wallis M, Tiralongo E. Use of complementary and alternative medicine among people living with diabetes: literature review. J Adv Nurs 2007;58:307-19. CR - 11. Wazaify M, et al. Complementary and alternative medicine use among Jordanian patients with diabetes. Complementary therapies in clinical practice 2011;17(2):71-75 CR - 12. Çalık A. Diyabet Tedavisinde Kullanılan Tamamlayıcı ve Alternatif Tedaviler: Literatür Derlemesi. Adnan Menderes Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi 2017;1(2):79-84. CR - 13. Pınar N, ve ark. Hatay İlinde Üniversite Hastanesi Endokrin Polikliniğine Başvuran Diyabet Hastalarının Bitkisel Ürün Kullanımı. Konuralp Medical Journal 2017;9: 202-206. CR - 14. Yıldırım DI, Marakoğlu K. Complementary and alterna tive medicine use amongst Turkish type 2 diabetic patients: a cross-sectional study. Complement Ther Med 2018;41:41-6. CR - 15. Topuz, S. Diabetes Mellituslu Hastaların Tamamlayıcı ve Alternatif Tedavi Kullanım Durumlarının ve Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışlarına Etkisi, İstanbul Medipol Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Hemşirelik Anabilim Dalı Yüksek Lisans Tezi, İstanbul; 2018. CR - 16. Raja R, et al. Tip II Diabetes Mellitus Hastalarında Tamamlayıcı ve Alternatif İlaç Kullanımına İlişkin Bilgi, Tutum ve Uygulamaları. Tedavi 2019;11(8):e5357. CR - 17. Hashempur H, et al. Complementary and alternative medicine use in ıranian patients with diabetes mellitus, Journal of Integrative Medicine 2015;13(5): 319-325. CR - 18. Bellikci Koyu E, ve ark. Tip 2 Diabetes Mellituslu Hastaların Bitkisel Destek Kullanım Durumları. Akd Tıp D 2021;7(3):377-384 CR - 19. Öztürk S, et al. Use of herbal products in type 2 diabetic patients. The Medical Bulletin of Haseki 2015;53:214-9. CR - 20. Kaynak İ, Polat Ü. Diabetes Mellitus’lu Hastaların Tamamlayıcı ve Alternatif Tedavileri Kullanma Durumları ve Diyabet Tutumları ile İlişkisi. Genel Tıp Derg 2017;27(2):56-64. CR - 21. Numanoğlu E. Haliç Üniversitesi Sağlık Bilimleri Yüksekokulu Tip 2 Diyabetli Bireylerin Bitkisel Destek Ürünleri Kullanım Durumlarının Değerlendirilmesi Yüksek Lisans Tezi Beslenme ve Diyetetik Bölümü, İstanbul, 2017. CR - 22. Cengiz Z, Budak F. Use of complementary medicine among people with diabetes in Eastern Turkey: a descriptive study. Complement Ther Clin Pract 2019;36:120-4. CR - 23. Selçuk Tosun A, Zincir H, Eliş E. Complementary and alternative medicine use and self-efficacy level in Turkish adults with type 2 diabetes mellitus. Cukurova Med J 2019 44:309-18. CR - 24. Ilhan M, et al. The use of complementary medicine in patients with diabetes. North Clin Istanb 2016;3:34-8 CR - 25. Putthapiban P, Sukhumthammarat W, Sriphrapradang C. Concealed Use of Herbal and Dietary Supplements among Thai Patients with Type 2 Diyabetes Mellitus. Journal of Diyabetes & Metabolic Disorders 2017;16:36. CR - 26. Çıkladilmez Ş. Diyabet Tedavisinde Kullanılan Bitkiler ve Bitkisel Ürünler. Bitirme ödevi, Erciyes Üniversitesi Eczacılık Fakültesi, Kayseri, 2013 CR - 27. Oksel E, Şişman NF. Diabetes mellitus'lu hastaların kullandıkları tamamlayıcı ve alternatif tedavi yöntemleri. Ege Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi 2009;25:27-36 CR - 28. Küçükgüçlü Ö, et al. Complementary and alternative medicine use among people with diabetes in Turkey. Western Journal of Nursing Research 2012;34:902-16. CR - 29. Rutebemberwa E, et al. Use of traditional medicine for the treatment of diabetes in Eastern Uganda: A Qualitative Exploration of Reasons for Choice. Biomed Central İnternational Health and Human Right 2013;13:2-7 CR - 30. Güven, Ş. D. "Diabetus Mellituslu Bireylerin Tamamlayıcı ve Alternatif Tedavi Kullanma Durumları". Nevşehir Bilim ve Teknoloji Dergisi 9.2020;1-8 CR - 31. Khalaf AJ, Whitford DL. The use of complementary and alternative medicine by patients with diabetes mellitus in Bahrain: a cross-sectional study. BMC Complementary and Alternative Medicine 2010;10(1):35-39. CR - 32. Manya K, Champion B, Dunning T. The use of complementary and alternative medicine among people living with diabetes in Sydney. BMC Complementary and Alternative Medicine 2012;12(1):2-5. UR - https://doi.org/10.31020/mutftd.1436762 L1 - https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/3727796 ER -