TY - JOUR T1 - Küçük Menderes Havzasında Mann-Kendall ve Şen’in Eğimi Yöntemleri Kullanılarak Meteorolojik Değişkenlerin Trend Analizi TT - Trend Analysis of Meteorological Variables Using Mann-Kendall and Sen’s Slope Methods in Küçük Menderes Basin AU - Tuncer, Gamze AU - Ergün, Melisa AU - Fırat, Beyza AU - Sönmez, Osman PY - 2024 DA - July Y2 - 2024 DO - 10.7212/karaelmasfen.1459907 JF - Karaelmas Fen ve Mühendislik Dergisi PB - Zonguldak Bülent Ecevit Üniversitesi WT - DergiPark SN - 2146-7277 SP - 1 EP - 12 VL - 14 IS - 2 LA - tr AB - Günümüzde ülkemiz başta olmak üzere tüm dünya için tehlike unsuru olan iklim değişikliği, ekosistemin yapısını ve işleyişini olumsuz etkilemekte ve doğal kaynaklarımız için risk oluşturmaktadır. Sıcaklıkta meydana gelen değişimlerin özellikle yağış parametresine olan etkisi, su kaynaklarının azalmasına yol açmaktadır. En önemli yaşam kaynağımız olan suyun tükenmesi, ülkemizi tarımsal ve sosyo-ekonomik açıdan tehdit etmektedir. Bu çalışmada, ülkemizin su fakiri havzalarından biri olan Küçük Menderes Havzası’nda yer alan İzmir Bölge, Kuşadası, Çeşme, Ödemiş, Seferihisar ve Selçuk istasyonlarının 1972-2023 yılları arasındaki aylık toplam yağış, ortalama nispi nem ve ortalama sıcaklık verileri kullanılarak parametrik olmayan yöntemler olan Mann-Kendall ve Şen’in eğimi trend analizleri uygulanmıştır. Çalışma sonucunda, her iki yöntemle yapılan analizlerde meteorolojik verilerin trend eğilimleri tüm istasyonlarda benzer sonuçlar göstermiştir. KW - Küçük Menderes havzası KW - mann-kendall metodu KW - şen’in eğimi KW - trend analizi N2 - Today, climate change, which is a threat for the whole world, especially for our country, adversely affects the structure and functioning of the ecosystem and poses a risk to our natural resources. The effect of changes in temperature, especially on the precipitation parameter, leads to a decrease in water resources. The depletion of water, which is our most important source of life, threatens our country in agricultural and socio-economic terms. In this study, Mann-Kendall and Sen’s slope trend analyses, which are nonparametric methods, were applied using monthly total precipitation, average relative humidity and average temperature data of Izmir Bolge, Kusadasi, Cesme, Odemis, Seferihisar and Selcuk stations located in Kucuk Menderes Basin, which is one of the water poor basins of our country, between 1972-2023. As a result of the study, the trend trends of meteorological data showed similar results in all stations in the analyses made by both methods. CR - Akın, G. 2006. Küresel Isınma, Nedenleri ve Sonuçları. Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Dergisi, 46(2): 29-43. CR - Barbaros, F., Onuşluel Gül, G., Boyacıoğlu, H. 2021. Küçük Menderes Havzası Örneğinde Su Kalitesinde Mevsimselliğin Parametrik Olmayan İstatistiksel Yöntemlerle Değerlendirilmesi. Süleyman Demirel Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 25(2): 195-207. https://doi.org/10.19113/sdufenbed.790331 CR - Bacanlı, ÜG., Tanrıkulu, A. 2017. Ege Bölgesinde buharlaşma verilerinin trend analizi. Afyon Kocatepe Üniversitesi Fen ve Mühendislik Bilimleri Dergisi, 17(3): 980-987.Doi: 10.5578/fmbd.66282 CR - Da Silva, RM., Santos, CA., Moreira, M., Corte-Real, J., Silva, VC., Medeiros, IC. 2015. Rainfall and river flow trends using Mann–Kendall and Sen’s slope estimator statistical tests in the Cobres River basin. Natural Hazards, 77: 1205-1221. https://doi.org/10.1007/s11069-015-1644-7 CR - Eroğlu, İ. 2022. Trakya Yarımadası’nda Ortalama Hava Sıcaklıklarının Trend Analizi. Social Sciences Studies Journal (SSSJournal), 8(102): 3121-3144. Doi: 10.29228/sssj.64624 CR - Esri, DeLorme 2024. HERE, TomTom, Intermap, increment P Corp., GEBCO, USGS, FAO, NPS, NRCAN, GeoBase, IGN, Kadaster NL, Ordnance Survey, Esri Japan, METI, Esri China (Hong Kong), swisstopo, MapmyIndia, and the GIS User Community CR - Gümüş, V., Şimşek, O., Açar, MK. 2022. Artvin ve Rize İstasyonlarına ait Aylık Toplam Yağış Verilerinin Trendinin Farklı Yöntemlerle Değerlendirilmesi. Harran Üniversitesi Mühendislik Dergisi, 7(3): 204-216. https://doi.org/10.46578/humder.1207593 CR - Isioma, IN., Rudolph, II., Omena, AL. 2018. Non-parametric Mann–Kendall test statistics for rainfall trend analysis in some selected states within the coastal region of Nigeria. Journal of Civil, Construction and Environmental Engineering, 3(1): 17-28. Doi: 10.11648/j.jccee.20180301.14 CR - Kannan, KS., Manoj, K., Arumugam, S. 2015. Labeling methods for identifying outliers. International Journal of Statistics and Systems, 10(2): 231-238. CR - Kendall, MG. 1975. Rank correlation methods. 4th Edition, Charles Griffin. CR - Kır, EG., Güldal, V. 2022. Antalya ve Isparta Yağış Verilerinin Trend Analizi. Mühendislik Bilimleri ve Tasarım Dergisi, 10(3): 899-907. https://doi.org/10.21923/jesd.1105485 CR - Leg, S. 2021. IPCC, 2021: The Physical Science Basis. Contribution of Working Group I to the Sixth Assessment Report of the Intergovernmental Panel on Climate Change. Cambridge University Press, Cambridge, United Kingdom and New York, NY, USA. CR - Mann, HB. 1945. Non-parametric test against trend. Econometrika 13: 245–259. http://dx.doi.org/10.2307/1907187 CR - SPSS Statistics 27.0. Software, IBM, United States. CR - Şahin, Y., Baba, A. ve Tayfur, G. 2018.Küçük Menderes Havzası Su Kaynaklarının Sürdürülebilirliği, DÜMF Mühendislik Dergisi 9(2): 955-962. CR - T.C. Orman ve Su İşleri Bakanlığı 2016. Küçük Menderes Havzası Kuraklık Yönetim Planı. Ankara. CR - T.C. Orman ve Su İşleri Bakanlığı 2018. Sürdürülebilir Orman Yönetimi Kriter ve Göstergeleri Ulusal Setin Revizyonu Çalışmaları. Ormanların Sağlığı, Canlılığı ve Bütünlüğü Kriterleri Çalışma Grubu Raporu. Ankara. CR - Terzi Ö., İlker A. 2021. Yağış Verilerinin Trend Analizi: Kızılırmak Havzası Örneği. Academic Platform-Journal of Engineering and Science, 9(2): 371-377.Doi: 10.21541/apjes.735378 CR - Yue, S., Pilon, P., Phinney, BOB. 2003. Canadian streamflow trend detection: impacts of serial and cross-correlation. Hydrological Sciences Journal, 48(1): 51-63. https://doi.org/10.1623/hysj.48.1.51.43478 CR - Yüce Ş., Ercan B., Eşit M., Ünsal M. 2018. Seyhan havzası yağış verilerinin eğilim analizi. İklim Değişikliği ve Çevre, 3(2): 47-54. UR - https://doi.org/10.7212/karaelmasfen.1459907 L1 - https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/3826285 ER -