@article{article_1465453, title={DOĞU ANADOLU BÖLGESİ AĞIZLARINDA KELİME BAŞINDA /b/>/p/ DEĞİŞMESİ}, journal={Türkbilig}, volume={2025}, pages={139–162}, year={2025}, DOI={10.59257/turkbilig.1465453}, author={Ay, Özgür and Yüksel Yöyen, Emine Şeyma}, keywords={Türkiye Türkçesi ağızları, Doğu Anadolu Bölgesi ağızları, kelime başı /b> </option>/p/ değişmesi.}, abstract={Tarihî gelişme sürecinde, Oğuz Türkçesinin son halkasını oluşturan Türkiye Türkçesi ağızları üzerine yapılan çalışmalar XIX. yüzyılın ortalarına kadar dayanmaktadır. XX. yüzyılın ikinci yarısına kadar yabancı araştırmacılar tarafından ele alınan Türkiye Türkçesi ağızları, en nihayetinde Türk Dil Kurumunun 1932 yılında başlattığı halk ağzından derleme çalışmalarıyla yerli araştırmacıların da ilgisini çekmiş ve böylece 1940 yılından itibaren Türk dilcileri de ağızlar üzerinde önemli çalışmalar yapmaya başlamışlardır. Böylelikle günümüze kadar Türkiye Türkçesi ağızları ile ilgili büyük çoğunluğunu yüksek lisans ve doktora tezi olarak derlenen ve incelenen metinlerden oluşan geniş bir literatür oluşmuştur. Hâlihazırda Türkiye Türkçesi ağızları üzerine yapılan çalışmalar kitap, tez, makale ve bildiri olarak yayınlanmaya devam etmektedir. Aynı zamanda Türk Dil Kurumu tarafından bu alanda, Yeni Derleme Sözlüğü ve Türkiye Türkçesi Ağız Atlası gibi önemli projeler de yürütülmektedir. Çalışmada, Türkiye Türkçesi Ağız Atlası çalışmalarına katkıda bulunmak üzere Doğu Anadolu Bölgesi ağızlarından derlenmiş metinlerden yola çıkılarak kelime başlarındaki /b/>/p/ ses değişmesi ele alınmıştır. Başlık olarak ele aldığımız bu konu, Karahan ve Ay tarafından Türkiye Türkçesi Ağız Atlası’nda kullanılabilecek ses bilgisi ölçütleri arasında önerilmiştir. Bu bakımından söz konusu ses değişimi Türkiye Türkçesi ağızlarının sınıflandırılabilmesi için önemlidir. Çalışmada yeni bir derleme yapılmamıştır. Doğu Anadolu Bölgesi’nde yer alan on dört ilden (Ağrı, Ardahan, Bingöl, Bitlis, Elâzığ, Erzincan, Erzurum, Hakkâri, Iğdır, Kars, Malatya, Muş, Tunceli, Van) derlenmiş bilimsel çalışmalardaki derleme metinleri kullanılmıştır. Metinlerde geçen tüm /b/>/p/ değişmesi bulunan kelimeler tespit edilmiş ve sınıflandırılmıştır. Bulgular üzerinde hem art zamanlı hem de eş zamanlı incelemeler yapılmıştır. Ayrıca bu ses değişmesinin yaygınlık haritaları çıkarılmıştır.}, number={49}, publisher={Hacettepe Üniversitesi}