TY  - JOUR
T1  - KARAYOLU TAŞIMACILIĞI İLE EKONOMİK BÜYÜME ARASINDAKİ İLİŞKİNİN İNCELENMESİ: 1990-2022 YILLARI TÜRKİYE ÖRNEĞİ
TT  - ANALYSIS OF THE RELATIONSHIP BETWEEN ROAD TRANSPORTATION AND ECONOMIC GROWTH: TURKEY EXAMPLE FROM 1990-2022
AU  - Orhan, Mehmet Ali
AU  - Eryer, Ayşe
AU  - Eren, Arif Selim
PY  - 2024
DA  - December
Y2  - 2024
DO  - 10.17130/ijmeb.1476579
JF  - Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi
JO  - ijmeb
PB  - Zonguldak Bülent Ecevit Üniversitesi
WT  - DergiPark
SN  - 2147-9208
SP  - 1303
EP  - 1323
VL  - 20
IS  - 4
LA  - tr
AB  - Karayolu taşımacılığı, taşınacak olan eşya ya da ürünlerin, kapıdan kapıya taşıma imkanı ileülkelerdeki ticari gelişimine katkı sağlamaktadır. Bu çalışmanın amacı Türkiye için 1990-2022 dönemiveri seti kapsamında ekonomik büyüme ile karayolu taşımacılığı arasındaki ilişkiyi incelemektir. GSYİHdeğişkeni Dünya Bankası veri tabanından, karayolu yük ve yolcu taşımacılığı verileri ise KarayollarıGenel İdaresi veri tabanından alınmıştır. Değişkenlerin birim kök düzeyleri Augmented Dickey-Fullerve Phillips-Perrons birim kök testleri ile incelenmiştir. Değişkenler arasındaki ilişkiyi incelemek için iseARDL sınır testi ve katsayı tahmincilerinden Fully Modified OLS (FMOLS) testinden yararlanılmıştır.ADF ve PP birim kök testleri sonuçları tüm değişkenlerin birinci farklarında durağanlaştığını, yaniserinin bütünleşme derecesinin I(1) olduğunu göstermektedir. ARDL analizi sonucunda uzun dönemdekara yolu yük taşımacılığının ekonomik büyümeye olan etkisi pozitif ve istatistiksel olarak anlamlıbulunurken, yolcu taşımacılığının büyüme üzerindeki etkisi anlamsız olarak çıkmıştır. Ancak kısa dönemdehem yolcu hem de yük taşımacılığının iktisadi büyüme üzerindeki etkisinin pozitif ve istatistiksel olarakanlamlı olduğu elde edilmiştir. Katsayı tahmin sonuçlarını veren FMOLS yöntemine göre, karayoluyük taşımacılığındaki %1’lik bir artış ekonomik büyümeyi yaklaşık olarak %0.92 oranında artırırken,karayolu yolcu taşımacılığındaki %1’lik bir artış ise ekonomik büyümeyi %0.78 oranında artırmaktadır.Türkiye’nin karayolu yük hacmi arttıkça ekonomik büyüme ve ticaret hacminin de artacağı görülmektedir.Ancak karayolu taşımacılığı ekonomik büyümenin temel belirleyicisi olarak değerlendirilemez. Süreçiçerisinde değerlendirmenin kapsamı ve veri seti genişletilerek daha geçerli sonuçlara ulaşılabilecektir.
KW  - Ekonomik Büyüme
KW  - Karayolu taşımacılığı
KW  - Birim Kök Testi
KW  - ARDL Sınır Testi
N2  - Road transport contributes to the commercial development of countries, with the possibility ofdoor-to-door transport of goods or products. The aim of this study is to examine the relationship betweeneconomic growth and road transport for Turkey for the period 1990-2022. GDP variable is taken fromthe World Bank database, while road freight and passenger transport data are taken from the General Administration of Highways database. The unit root levels of the variables are analysed by AugmentedDickey-Fuller and Phillips-Perrons unit root tests. ARDL bounds test and Fully Modified OLS (FMOLS)coefficient estimators were used to analyse the relationship between the variables. The results of ADFand PP unit root tests show that all variables are stationary in their first differences, i.e. the degree ofintegration of the series is I(1). As a result of the ARDL analysis, the effect of road freight transport oneconomic growth in the long run is found to be positive and statistically significant, while the effect ofpassenger transport on growth is found to be insignificant. However, in the short run, the effect of bothpassenger and freight transport on economic growth was found to be positive and statistically significant.According to the FMOLS method, a 1% increase in road freight transport increases economic growthby approximately 0.92%, while a 1% increase in road passenger transport increases economic growthby 0.78%. It is seen that as Turkey’s road freight volume increases, economic growth and trade volumewill also increase. However, road transport cannot be considered as the main determinant of economicgrowth. More valid results can be obtained by expanding the scope of the evaluation and the data set inthe process.
CR  - Acaravcı, A., & Kargı, G. (2015). Türkiye’de ihracatın çeşitlendirilmesi ve ekonomik büyüme. Uluslararası
Ekonomi ve Yenilik Dergisi, 1(1), 1-16.
CR  - Alises, A., & Vassallo, J. M. (2015). Comparison of road freight transport trends in Europe. Coupling
and decoupling factors from an Input–Output structural decomposition analysis. Transportation
Research Part A: Policy and Practice, 82, 141-157.
CR  - Álvarez, A., Arias, C., & Orea, L. (2006). Econometric testing of spatial productivity spillovers from
public capital. Hacienda Pública Española/Revista de Economía Pública, 178(3), 9-21
CR  - As, E. (2006). Cumhuriyet Döneminde Ulaşım Politikaları (1923-1960) (Yayınlanmamış Doktora Tezi).
Dokuz Eylül Üniversitesi AİİT Enstitüsü, İzmir.
CR  - Aydemir, H., & Çubuk, M. K. (2016). Karayollarının Türkiye’de genel durumunun araştırılması ile yaşanan
değişimler ve gelecek stratejilerine dair tavsiyeler. Gazi Mühendislik Bilimleri Dergisi, 2(3),
129-146.
CR  - Aydın, F., & Muhammed, O. R. A. L. (2018). Türkiye’de karayolu ulaşımının tarihsel gelişimi. Journal
of Awareness, 3(5), 257-266.
CR  - Aynacı, M. (2007). 1960-1980 Yılları Arasında Karayolu Ulaşımının Gelişimi (Yüksek Lisans Tezi).
https://tez.yok.gov.tr sayfasından erişilmiştir. Erişim Tarihi: 17.07.2024
CR  - Aytekin, İ. (2022). Türkiye’de karayolu ve demiryolu ulaştırma hizmetleri ile kalkınma arasındaki nedensellik
ilişkisinin analizi. Anadolu İktisat ve İşletme Dergisi, 6(1), 17-35.
CR  - Balasubramanyam, V. N., Salisu, M., & Sapsford, D. (1996). Foreign direct investment and growth in EP
and IS countries. The Economic Journal, 106(434), 92-105.
CR  - Beyzatlar, M. A, Karacal, M., & Yetkiner, H. (2014). Granger-causality between transportation and gdp:
A Panel Data Approach. Transportation Research, Part A 63 (2014) 43 – 55.
CR  - Boopen, Seetanah (2006). Transport ınfrastructure and economic growth: evidence from africa using
dynamic panel estimates. The Empirical Economics Letters, 5(1), 37-52.
CR  - Brown, R. L., Durbin, J., & Evans, J. M. (1975). Techniques for testing the constancy of regression relations
over time. Journal of the Royal Statistical Society, 37, 149-92.
CR  - Caid N. (2004). Analysis of the link between transport and economic growth. Oecd Rapor. 1-94.
CR  - Carruthers, R., Bajpai, J. N., & Hummels, D. (2003). Trade and logistics: an East Asian perspective. East
Asia integrates: a trade policy agenda for shared growth, 77-93.
CR  - Çancı, M., & Güngüren, M. (2013). İktisadi yaşamda taşımacılık sektörü. Elektronik Sosyal Bilimler
Dergisi, 12(45), 198-213.
CR  - Çetin, B., Barış, S., & Saroğlu, S. (2011). Türkiye’de karayollarının gelişimine tarihsel bir bakış. Çankırı
Karatekin Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 1(1), 123-150.
CR  - Çetin, M. & Seker, F. (2014). Ekonomik büyüme ve dış ticaretin çevre kirliliği üzerindeki etkisi: Türkiye
için bir ARDL sınır testi yaklaşımı. Yönetim ve Ekonomi: Celal Bayar Üniversitesi İktisadi ve
İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 21(2): 213-230.
CR  - Deng, T. (2013). Impacts of transport infrastructure on productivity and economic growth: recent advances
and research challenges. Transport Reviews, 33(6), 686-699
CR  - Dinçel, İ. Y. (2021). Sanayi Üretimi İle Yük Taşımacılığı Arasındaki Eş Bütünleşme Ve Nedensellik
İlişkisi, Bingöl Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 5(2): 153-170.
CR  - Emirkadı, Ö & Balcı, H. (2023). Türkiye’de Karayolu ve Demiryolu Yolcu ve Yük Taşımacılığı ile Ekonomik
Büyüme İlişkisi: Panel Veri Analizi, KAÜİİBFD, 14(28), 977-998.
CR  - Erdoğan, L., Tiryaki, A., & Ceylan, R. (2018). Türkiye’de uzun dönem ekonomik büyümenin belirleyicilerinin
ARDL, FMOLS, DOLS ve CCR yöntemleriyle tahmini. Hacettepe Üniversitesi İktisadi
Ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 36(4), 39-57.
CR  - Erdoğan, S. & Bozkurt, H. (2008). Türkiye’de Yaşam Beklentisi-Ekonomik Büyüme İlişkisi: ARDL Modeli
İle Bir Analizi. Bilgi Ekonomisi ve Yönetimi Dergisi, 3(1), 25-38.
CR  - Erdoğan, H. T. (2016). Ulaşım hizmetlerinin ekonomik kalkınma üzerine etkisi. İstanbul Gelişim Üniversitesi
Sosyal Bilimler Dergisi, 3(1), 187-215.
CR  - Gülmez, A. (2015). Türkiye’de dış finansman kaynakları ekonomik büyüme ilişkisi: ARDL sınır testi
yaklaşımı. Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 11(2), 139-152
CR  - Gürgözeler, E. (1997). Cumhuriyet döneminde karayollarındaki gelişmeler (1923-1938) (Yüksek Lisans
Tezi). https://tez.yok.gov.tr sayfasından erişilmiştir. Erişim Tarihi: 17.08.2024
CR  - Hlotywa, A., & Ndaguba, E. (2017). Assessing the impact of road transport infrastructure investment on
economic development in South Africa. Journal of Transport and Supply Chain Management,
11(1), 1-12.
CR  - Kabaklarlı, E., Mangır, F., & Ayhan, F. (2018). Ulaştırma altyapı yatırımlarının ekonomik büyümeye
katkısı: Seçilmiş ülkeler için panel eşbütünleşme analizi. Anemon Muş Alparslan Üniversitesi
Sosyal Bilimler Dergisi, 6(ICEESS’18), 303-309.
CR  - Kayode, O., Babatunde, O., & Abıodun, F. (2013). An Empirical Analysis of Transport İnfrastructure
İnvestment and Economic Growth in Nigeria. Social Sciences, 2(6), 179-188.
CR  - Kaya, H., Kete, H. & Aydın, M.S. (2017). Türkiye’de Yaşam Beklentisi Tasarruf İlişkisi: ARDL Sınır
Testi Yaklaşımı, Akademik Bakış Dergisi, (62), 368-380.
CR  - Keser, H. Y., Sema, A. Y., & Çetin, İ. (2018). Ulaştırmada karayolları: Türkiye’deki gelecek beklentileri.
TESAM Akademi Dergisi, 5(2), 63-93.
CR  - Kılıç, C. & Kurt, Ü.(2020). Kentleşmenin Sağlık Harcamaları Üzerindeki Etkisi: Türkiye İçin ARDL
Sınır Testi Yaklaşımı, Kafkas Üniversitesi İİBF Dergisi, 11(21), 290-305.
CR  - Kılıç, Z. (2019). Türkiye’de karayolu taşımacılığı için SWOT analizi ve politika önerileri (Yüksek Lisans
Tezi). https://tez.yok.gov.tr sayfasından erişilmiştir. Erişim Tarihi: 02.08.2024
CR  - Lean, H. H., Huang, W., & Hong, J. (2014). Logistics and economic development: Experience from China.
Transport policy, 32, 96-104.
CR  - Maparu, T.S. & Mazumder, T. N. (2017). Transport infrastructure, economic Development and Urbanization
in India (1990–2011): Is there any Causal Relationship? Transportation Research Part A,
100: 319-336.
CR  - Macit, D. (2020). Karayolu yük taşımacılığının ekonomik büyüme ve ticaret hacmi üzerindeki etkisine
yönelik ampirik bir analiz. Alanya Akademik Bakış, 4(3), 843-860.
CR  - McKinnon, A. C. (2007). Decoupling of road freight transport and economic growth trends in the UK: An
exploratory analysis. Transport Reviews, 27(1), 37-64.
CR  - Mehmet, U. Ç. A. R., & Çoban, S. (2023). Ulaştırma sektöründeki enerji tüketimi, ekonomik büyüme
ve çevresel kalite ilişkisi. Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi SBE Dergisi, 13(1), 485-506.
CR  - Mose, N. (2022). Road transport infrastructure and economic growth in Kenya. International Journal of
African and Asian Studies, 80, 75-84.
CR  - Myles, G. D. (2020). Taxation and economic growth. Fiscal studies, 21(1), 141-168.
CR  - Ng, C. P., Law, T. H., Jakarni, F. M., & Kulanthayan, S. (2019, April). Road infrastructure development
and economic growth. In IOP conference series: materials science and engineering (Vol. 512,
No. 1, p. 012045). IOP Publishing.
CR  - Özay, D. (2019). Ulaştırma yatırımları ve büyüme ilişkisi: Türkiye ekonomisi örneği (Yüksek Lisans
Tezi). https://tez.yok.gov.tr sayfasından erişilmiştir. Erişim Tarihi: 06.08.2024
CR  - Pesaran, M. H., Shin, Y., & Smith, R. J. (2001). Bounds testing approaches to the analysis of level relationships.
Journal of Applied Econometrics, 16(3), 289-326.
CR  - Pradhan, R. P., & Bagchi, T. P. (2013). Effect of transportation infrastructure on economic growth in
India: The VECM approach. Research in Transportation economics, 38(1), 139-148.
CR  - Roser, M., Arriagada, P., Hasell, J., Ritchie, H., & Ortiz-Ospina, E. (2023). Economic growth. Our World
in Data.
CR  - Queiroz, Cesar & Surhid Gautam (1992). Road Infrastructure and Economic Development: Some Diagnostic
Indicators, The World Bank Policy Research Working Paper, No: 921.
CR  - Sevinç, H., Bozkurt, E., & Efeoğlu, R. (2017). Türkiye ve Avrasya ekonomilerinde taşımacılık sektörünün
ekonomik büyümeye etkisi. Iğdır Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, (11), 173-187.
CR  - Telli, R. (2020). Türkiye’de Ulaşım Altyapısının Bölgesel Kalkınmaya Etkileri, Türk Sosyal Bilimler
Araştırmaları Dergisi, 5(1): 53-69
CR  - United Nations ESCAP (1999). A Pilot Study on the Alleviation of Poverty in Remote Island Communities-
Inter-Island Shipping: Issues and Strategies. 1-46.
CR  - Yıldız, A. (2008). Ulaşım ve Trafik Politikalarında Planlama Zorunlu. Mühendis ve Makine Dergisi,
49(580), 38-51.
CR  - Yılmaz, F. (2022). Ekonomik büyüme ve dış ticaret bağıntısı: Türkiye örneği. Ahi Evran Üniversitesi
Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 8(1), 21-32.
CR  - Yurdakul, E. M. (2020). Türkiye’de lojistik sektörü ve ekonomik büyüme arasındaki ilişkinin VAR analizi
ile incelenmesi. Sosyal Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 20(40), 174-185.
CR  - Yurdakul, E. M. (2022). Türkiye’de ulaşım altyapısı ve ekonomik kalkınma ilişkisi: ARDL Sınır Testi.
Kent Akademisi, 15(2), 666-680.
UR  - https://doi.org/10.17130/ijmeb.1476579
L1  - https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/3897883
ER  -