TY - JOUR T1 - Янги Ўзбекистонда Мусиқа Санъатини Ривожлантиришнинг Замонавий Тенденциялари TT - Yeni Özbekistan'da Müzik Sanatının Gelişimindeki Modern Eğilimler AU - Lutfullayev, Anvar PY - 2024 DA - October Y2 - 2024 DO - 10.53791/imgelem.1482259 JF - İmgelem JO - İMGELEM PB - BİLGİTOY BİLGİ, BİLİM, EĞİTİM,ARAŞTIRMA, GELİŞTİRME VE STRATEJİ DERNEĞİ WT - DergiPark SN - 2602-4446 SP - 369 EP - 390 IS - Özbekistan Özel Sayısı LA - uz AB - Ўзбекистон Республикаси Президенти Шавкат Мирзиёев томонидан Янги Ўзбекистон концепцияси ишлаб чиқилиб, амалиётга жорий этилмоқда. Бунда 2023 йил апрел ойида халқ референдуми асосида қабул қилинган янги таҳрирдаги Ўзбекистон Конституцияси асос бўлмоқда. Шу жиҳатдан Янги Ўзбекистон – бу ижтимоий, дунёвий, демократик, ҳуқуқий ва халқпарвар давлат бўлиб, унинг мақсад – муддаоларини бозор иқтисодиётига асосланган демократик фуқаролик жамиятини барпо этиш, халқ фаравонлигини таъминлаш ва глобаллашув шароитида дунё мамлакатлари билан тенг ҳамда стратегик ҳамкорлик қилиш ташкил қилади. Шу сабабли 2023-2030 йилларга мўлжалланган “Ўзбекистон - 2030” стратегияси амалга оширилмоқда. Бу стратегиянинг асосий йўналишларидан бирини мусиқа санъатини замонавий даражада ривожлантириш ташкил қилади. Бунда миллий мусиқа меросини чуқур ўрганиш, замонавий мусиқа санъати асарларини ўзлаштириш ва дунё халқлари мусиқа санъатининг нодир намуналаридан баҳраманд бўлиш муҳим ўрин тутади. Шу маънода 2016 – 2023 йилларда Ўзбекистон кўпмиллатли халқининг мусиқий тафаккури ва маданияти янгиланиб, унинг маънавияти ва маданиятида концептуал мусиқа асослари таркиб топди. Янги Ўзбекистонда тараққиётнинг муҳим омилларидан бири сифатида мусиқа санъати белгиланган. Бунда миллий мусиқа санъатининг барча жанорлари, турлари ва йўналишларинин ривожлантириш ҳамда жаҳон халқлари мусиқа санъатининг нодир намуналарини ўзлаштириш муҳим омиллар сифатида қабул қилинган. Айниқса, туркий халқлар мусиқа санъатининг индивидуал ва умумий хусусиятларини уйғун ўзлаштирган ҳолда ўзбек мусиқа санъатини замонавий принциплар асосида ривожлантириш тенденцияларига алоҳида эътибор қаратилаётганлигини таъкидлаб ўтиш лозим. Мазкур ўринда Янги Ўзбекистонда мусиқа санъатини ривожлантиришнинг замонавий тенденциялари таҳлилига эътиборингизни тортамиз. KW - Мусиқа Ва Маданият KW - Таълим Ва Санъат KW - Анъанавийлик Ва Янгилик KW - Чолғу Ва Профессионаллик KW - Муаллим Ва Талаба. N2 - Yeni Özbekistan konsepti, Özbekistan Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Şevket Mirziyoyev tarafından geliştirildi ve hayata geçiriliyor. Özbekistan Anayasası'nın Nisan 2023'te yapılan popüler referandumla kabul edilen yeni versiyonu bunun temelini oluşturuyor. Bu bakımdan Yeni Özbekistan, hedefleri piyasa ekonomisine dayalı demokratik bir sivil toplum oluşturmak, halkın refahını sağlamak ve sosyal, laik, demokratik, hukuksal ve insan dostu bir devlettir. Küreselleşme bağlamında dünya ülkeleriyle eşit ve stratejik işbirliklerine sahip olmak.Bu nedenle 2023-2030 için "Özbekistan - 2030" stratejisi uygulanıyor. Bu stratejinin ana yönlerinden biri müzik sanatının modern düzeyde gelişmesidir. Ulusal müzik mirasını derinlemesine incelemek, modern müzik sanatının eserlerini öğrenmek ve dünya halklarının müzik sanatının nadide örneklerinden yararlanmak önemlidir. Bu anlamda 2016-2023 yılında Özbekistan'ın çok etnikli halkının müzikal düşüncesi ve kültürü yenilenmiş, maneviyatında ve kültüründe kavramsal müziğin temelleri oluşturulmuştur. Müzik sanatı, Yeni Özbekistan'da kalkınmanın önemli faktörlerinden biri olarak tanımlanmaktadır. Milli müzik sanatının tüm tür, tür ve yönlerinin gelişmesi ve dünya milletlerinin müzik sanatının nadide örneklerine hakim olunması önemli faktörler olarak kabul edilmektedir. Türk halklarının müziğinin bireysel ve genel özelliklerine uyumlu bir şekilde hakim olurken, modern ilkelere dayalı olarak Özbek müziği geliştirme eğilimlerine özel önem verildiği vurgulanmalıdır. Burada dikkatinizi Yeni Özbekistan'da müzik sanatının gelişimindeki modern eğilimlerin analizine çekiyoruz. CR - Қобилова, Э., Б., (2023). Мусиқа ўқитиш методикаси ва мактаб реперетуари. Тошкент, Тамаддун нашриёти. CR - Лутфуллаев Анвар. (2022) Халқ чолғуларида ижрочилик: тарихийлик ва замонавийлик. – Тошкент, “Файласуфлар” нашриёти. CR - Лутфуллаев, А. К. (2023) Халқ чолғулари ижрочилиги: манбалар, тажрибалар ва замонавий ёндашувлар. – Тошкент, “Файласуфлар” нашриёти. CR - Лутфуллаев, А.К., Рахимов, Ш.Н., (2021). Чолғушунослик. – Тошкент, “Мусиқа” нашриёти. CR - Лутфуллаев, А.К., Соломонова, Т.Е. (2010). Узбекские народные музыкальные инструменты. – Тошкент, “Мусиқа” нашриёти. CR - Одилов, Аҳмад, (1993). Ўзбек халқ чолғуларида ижрочилик тарихи. Тошкент, “Ўқитувчи” нашриёти. CR - Петрушин, В., И. (1986) «Музыкальная психология»., Москва, «Советский композитор» нашриёти. CR - Рахимов, Ш., Н. (2017). Чолғу ижрочилиги ва ансамбли. – Тошкент, “Мусиқа” нашриёти. CR - Румий, Жалолиддин, (1988). Учмоққа қанот йўқ, вале учгайман. – Тошкент, “Гафур Ғулом” нашриёти. CR - Ўзбекистон Республикаси Президентининг “Ўзбекистон республикасини янада ривожлантиришнинг бешта устувор йўналишлари бўйича “Ҳаракатлар стратегияси тўғрисида”ги Фармони. // “Халқ сўзи” газетаси 2017 йил 8 февраль сони. CR - Ўзбекистон Республикаси Президентининг “Янги Ўзбекистоннинг Тараққиёт стратегияси тўғрисида”ги Фармони. // “Халқ сўзи” газетаси. CR - Файзиев, О. (1991). Мактабда мусиқий тарбия. Тошкент, “Ўқитувчи” нашриёти. CR - Фитрат, Абдурауф, (1993). Ўзбек классик мусиқаси ва унинг тарихи. – Тошкент, “Ўқитувчи” нашриёти. CR - “Ўзбекистон - 2030” стратегияси. – Тошкент, 2023. UR - https://doi.org/10.53791/imgelem.1482259 L1 - https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/3922354 ER -