TY  - JOUR
T1  - Kamusal Sanatın Evrilmesi Üzerine Bir Değerlendirme
TT  - An Assessment of The Evolution of Public Art
AU  - Songür Dağ, Elif
AU  - Yücel Besim, Devrim
PY  - 2025
DA  - May
Y2  - 2024
DO  - 10.18603/sanatvetasarim.1483424
JF  - Sanat ve Tasarım Dergisi
PB  - Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi
WT  - DergiPark
SN  - 1308-2264
SP  - 627
EP  - 646
IS  - 35 (20. Yıl Armağan Sayısı)
LA  - tr
AB  - Bu çalışma neredeyse çevreyle ilişkili tüm tasarım alanlarını ilgilendiren “kamusal alanda sanat” kavramının değişimi üzerine bir derlemedir. Çok disiplinliği beraberinde getiren yenilikleriyle “kamusal alanda sanat” kavramı iki farklı disiplinden gelen yazarlar (mimar ve grafik tasarımcı) tarafından yeniden ele alınmış çalışmada ‘kamusal sanattan kamusal alanda tasarım’ kavramına dönüşen değişimin tartışılması hedeflenmektedir. Çalışmanın bir başka amacı, bu konularda kullanılan kavramlara netlik kazandırmaktır.Çalışmanın başında tanımlara yer verilmiş, “kamusal olma ve sanat olanın” günümüzdeki farklılaşmış anlamlarına bakılmıştır. Çalışmadaki kavramlara ait bilgiler, “kent, kentsel mekân ve kamusal alan ilişkisi, sanat ve çevre ilişkisi” gibi anahtar kelimeler üzerinden yapılmış literatür çalışmasına dayanmaktadır. Çalışmanın bu alt yapı birikimine dayanarak uluslararası platformda yapılan ve ses getiren farklı ölçekteki örnekler üzerinden önce “kamusal alanda sanat” ile ilişkili ortak nitelik ve hedefler belirlenmiş; sonra kamusal alanda sanatın farklı biçimlerinin müşterekliklerine dayanarak bir sınıflandırma yapılmaya çalışılmıştır. Temelinde araştırmacıların mesleki deneyimleriyle ilişkili yaptıkları gözlemlere dayanan çalışma, kendi yorumlarını ifade eden fotoğraf ve grafiklerle desteklenmiştir.
KW  - Kamusal sanat
KW  - Kamusal alanda sanat
KW  - Çevre ve sanat
KW  - Kent ve sanat
N2  - This work is on the evolution of the concept of “art in the public sphere”, which concerns almost all areas of design related to the environment. With its multidisciplinary innovations, the concept of art in the public space has been re-examined by authors who are from two different disciplines (architect and graphic designer); the change from public art to the concept of design in the public space has been discussed through examples. The aim is to give clarity to the concepts used in this area.At the beginning of the study, definitions were briefly given and the differentiated meanings of “being public and what is art” in our time were examined. The qualifications of “public (space) art” have been compiled on different scale samples made on an international platform. The information about the concepts is based on a literature study conducted on keywords such as urban, urban space and public space relations, art and environment relationship". Then, a classification is tried to be established by determining the common qualities and objectives of art in the public space. The study based on the observations of the researchers is supported by infographics and photographs in which their interpretation takes shape.
CR  - Ak, B. (2012) Kültür Endüstrisi Kamusal Alan ve Sanat, Mimarlık Dergisi 364: Mart Nisan 2012. [http://www.mimarlikdergisi.com/index.cfm?sayfa=mimarlik&DergiSayi=378&RecID=2902/] Erişim Tarihi: (15.09.2021).
CR  - Ak, B. (2016) Kamusal Alan, Sanat ve Distopya, Dosya 37, TMMOB Mimarlar Odası, Ankara Şubesi Yayını, s. 24-29.
CR  - Alankuş, S. (2009) Yeni Bir Kamusallık Tecrübesi için Sanat. Hacettepe Üniversitesi IX. Ulusal Sanat Sempozyumu ‘Kamusal Alanda Sanat’ 18-20 Kasım 2009, Bildiriler Kitabı, s. 20-25.
CR  - Alat, M. (2020) Fulya Erdemci ile Röportaj: Kamusal Alanda Sanat.    [https://www.unlimitedrag.com/post/kamusal-alanda-sanat/] Erişim Tarihi: (20.10.2021).
CR  - Alparslan, C. (2009) Sanatın Sınırları ve Kamusal Alanda Sanat, Hacettepe Üniversitesi IX. Ulusal Sanat Sempozyumu ‘Kamusal Alanda Sanat’ 18-20 Kasım 2009, Bildiriler Kitabı, s. 26-35.
CR  - Anonim (2009) “İçindekiler”, IX. Ulusal Sanat Sempozyumu Bildiri Kitabı, Hacettepe Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi.
CR  - Bilelefeld, B., El Khouli, S. (2010) Kentsel Planlama ve Mimari Bağlam. Adım Adım Tasarım Fikirleri, çev. Volkan Atmaca, Yem Yayınları, İstanbul, s. 20-38.
CR  - Birsel, S. (2021) Seminer Notları, Herkes için Sanat Çalıştayı, 26 Nisan-3 Mayıs 2021, EMAA, Lefkoşa. https://emaa-cyp.org/herkes-icin-sanat/kamusal-sanat-atolye-calistayi-2/
CR  - Caner, G. (2021) Yeni Bir Bellek Mekânı: Dijital Pandemi Belleği, Mimarca, Yıl:33, Sayı:91, s. 46-52.
CR  - Çalışır, Adem. P., Şimşek İlhan, B., Aytaç D., Ö., Birer, E. (2019) Tarihi Dokuda Kentsel Müdahale Biçimi Olarak Kamusal Sanat: Amasya Örneği, SDÜ ART-E Güzel Sanatlar Fakültesi Dergisi, Aralık’19 Cilt: 12, Sayı: 24, s. 650-676.
CR  - EMAA (2021) Herkes için Sanat Projesi, Lefkoşa. https://emaa-cyp.org/
CR  - Erbay, M. (2011) Müzelerde Sergileme ve Sunum Tekniklerinin Planlanması, Beta Yayınları.
CR  - Glaser, M. (2000) Art is Work. The Educators Symposium, NY.
CR  - Gombrich, E. H. (1986) Sanatın Öyküsü, Remzi Kitabevi Yayınları.
CR  - Gökgür, P. (2006) Kamusal Alanın Temel Nitelikleri, Mimar.ist Dergisi, Sayı: 6, TMMOB İstanbul Mimarlar Odası Yayını, İstanbul, s. 62-66.
CR  - Güney, Z. (2007) Kamusal Alan Nedir? Kamusal Mekân Nedir? [htps://v3.arkitera.com/haber 21487 kamusal-alan-nedir-kamusal-mekân-nedir.html] Erişim tarihi (15.09.2021)
CR  - Gürdere Akdur, S. (2016) Kamusal Sanat ve Kamusallık Kavramı, (n) Beyin Dergisi, Mayıs- Haziran 2016, Sayı: 3, s. 56-60.
CR  - Habermas, J. (2003) Kamusallığın Yapısal Dönüşümü, İletişim Yayınları.
CR  - Hasol, D. (2020) Ansiklopedik Mimarlık Sözlüğü, YEM Yayın. s. 195, 236, 323, 405, 491.
CR  - Kahvecioğlu, H. (2021) KTMMOB SMGM 2021: Kamusal Mekânın Planlaması ve Tasarım- Hüseyin Kahvecioğlu 6.5.2021, SMGM Eğitim Semineri, Lefkoşa. [https://www.youtube.com/watch?v=PtLFDVHIDK4] Erişim tarihi 
(18.09.2021)
CR  - Lynch, K. (2010) Kent İmgesi, İş Bankası Kültür Yayınları.
CR  - Ölmez, H. (2020) Kamusal Alan ve Sanat, [https://www.unlimitedrag.com/post/kamusal-sanat-ve-mek%C3%A2n] Erişim tarihi (28.09.2021)
CR  - Parlakkalay, H. (2020) Kamusal Alanda Sanat ve Sanat Eserleri, Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi / Cilt: 22, Sayı: 4, Aralık 2020, s. 1157-1172.
CR  - Plümer Bardak, E. (2021) 2021’de Sanata Bakmak: Yeni Normaller ve Çevrimiçi Sergiler, Mimarca, Yıl: 33, Sayı: 91, s. 90-99.
CR  - Susuz, M. ve Eliri, İ. (2017) Kamusal Alanda Sanat Olgusu ve Görsel Kültür, Turkish Studies, Vol: 12, Sayı: 13, s. 531-546.
CR  - Seferoğlu, S. (2020) Çevrimiçi Eğitim Seminerleri Notları, Uluslararası Kıbrıs Üniversitesi, Lefkoşa.
CR  - Tandoğan, O. ve Ereli Es, B. (2018) Dünya’da ve Türkiye’de Arazi Sanatı, İdil, 2018, cilt / Vol: 7, Sayı: 51, s. 1359-1368.
CR  - Taşçıoğlu, M. (2013) Bir Görsel İletişim Platformu Olarak Mekân, Yem Yayınları.
CR  - Yıldırım, Ö. (2009) Kamusal Alanda Sanat Projeleri ve Sokak Sanatı Eylemleri, Hacettepe Üniversitesi IX. Ulusal Sanat Sempozyumu ‘Kamusal Alanda Sanat’ 18-20 Kasım 2009, Bildiriler Kitabı, s. 277-281.
CR  - İNTERNET KAYNAKLARI
CR  - Walsh, N. P. (2019, 23 Mayıs) Arch Daily Database https://www.archdaily.com/917727/gustafson-porter-plus-bowman-wins-competition-to-redesign-eiffel-tower-site/5ce69123284dd19f3200008c-gustafson-porter-plus-bowman-wins-competition-to-redesign-eiffel-tower-site-photo?next_project=no
CR  - İsimsiz, (t.y.) Yurt Dışından Türkiye’ye Örneklerle, “Doğa”nın Başrolde Olduğu Bir Sanat: Land Art (Arazi Sanatı) Nedir? Türk Ekonomi Bankası Kurumsal Blogu https://www.blogteb.com/yurt-disindan-turkiyeye-orneklerle-doganin-basrolde-oldugu-bir-sanat-land-art-arazi-sanati-nedir/#:~:text=T%C3%BCrkiye'de%20bu%20sanat%C4%B1n%20%C3%B6nemli,resmi%20de%20bir%20ilk%20niteli%C4%9Finde
CR  - İsimsiz (2024, 25 Nisan)  La Grande Vitesse at Calder Plaza https://www.experiencegr.com/articles/post/calder/
CR  - Tate (2021, 10 Ekim) Art Term: Public Art. Tate https://www.tate.org.uk/art/art-terms/p/public-art 
8026434&usg=AOvVaw1w0z7wq6vE8RlVHeFYInUi
CR  - Insideout (t.y.) Insideout Project https://www.insideoutproject.net/en
CR  - Plensa, J.  (t.y) Public Space - Works and Projects https://jaumeplensa.com/works-and-projects/public-space
CR  - JR. (t.y.) About Junior, Junior Web Sitesi. https://www.jr-art.net/about
CR  - Indrisek, S. (2019) The 6 Most Iconic Works by Banksy. Art Sy Web Sitesi. https://www.artsy.net/article/artsy-editorial-6-iconic-works-banksy
CR  - NDA (2021) The Seven Principles. NDA / The National Disability Authority Web Sitesi https://universaldesign.ie/what-is-universal-design/the-7-principles
CR  - Labiennale (t.y) La Biennale di Venezia https://www.labiennale.org/en
CR  - IKSV (2019) İstanbul Bienali Anasayfası https://bienal.iksv.org/tr
CR  - GÖRSEL KAYNAKLAR
CR  - Görsel 1. Kamusal Alan Tanımı: Yapısal/Toplumsal/Sosyal/Politik/Ekonomik (İkinci Yazar, 2021).
CR  - Görsel 2. Eyfel Kulesi ve Çevresi, Paris (Birinci Yazar, 2009).
CR  - Görsel 3. Paris ve Sienna Kentlerinden Örnekler (Birinci Yazar, 2009, 2011).
CR  - Görsel 4. Paris ve Prag Kentlerinden Örnekler (Birinci Yazar, 2009, 2014).
CR  - Görsel 5. Kopenhag ve Sofya Kentlerinden Grafiti Örnekleri (Birinci Yazar, 2014, 2017).
CR  - Görsel 6. Kamusal Alanda Sanatın Ortak Amaçları (İkinci Yazar, 2021).
CR  - Görsel 7. Kamusal Alanda Sanatın Ortak Amaçları ve Katkıları Açısından Güçlü Nitelikleri (İkinci Yazar, 2021).
CR  - Görsel 8. Kamusal Alanda Sanatın Ortak Niteliklerine göre Sınıflandırılması (İkinci Yazar, 2021).
UR  - https://doi.org/10.18603/sanatvetasarim.1483424
L1  - https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/3927474
ER  -