@article{article_1485771, title={DİJİTAL PANOPTİKON’UN ETKİSİNDE BİR BAĞIMLILIK OLARAK KENDİNİ SERGİLEME KÜLTÜRÜ}, journal={Kritik İletişim Çalışmaları Dergisi}, volume={7}, pages={152–181}, year={2025}, DOI={10.53281/kritik.1485771}, author={Refika, Amine}, keywords={Dijital, Bağımlılık, Sergileme, Panoptikon, Özgürlük}, abstract={‘’Bütünü Gözetlemek’’ anlamına gelen Panoptikon, gözetim toplumunu ifade etmektedir. Panoptikon azınlığın çoğunluğu izlediği ve denetlediği bir ortamdır. Günümüzde Chul Han tarafından “dijital panoptikon” olarak adlandırılan gözetim toplumu ise herkesin birbirini kendi istekleriyle gözetlediği ve gözetlendiği bir dijital platformdur. Dijital dünyadaki teşhir gündelik bir pratik haline gelmiş, normalleşmiştir. Dijital denetim toplumundaki kendi istekleriyle ifşa olan insanlar özgürlüklerten yararlanmaktadır. Denetim ve özgürlük kavramları içiçe girmekte; özgürlükler denetim altına alınmaktadır. Özgürlük adı altında birey kendini teşhir ederek kalabalıkların gözetlemesinden zevk alma bağımlısı haline gelmiştir. Bu gösteri toplumu haz toplumudur da. Gösteriye bağımlı bir şekilde haz odaklı yaşamaya mahkumdur. Tüketim toplumunda durup düşünmeden akışa kapılan insan kültür endüstrisinin sunduğu aynı şeyleri tüketen ve düşünen bir kitlenin parçası olur. Tüketim toplumunda iletişim çılgınlığı bir bağımlılıktır. Çünkü dijital dünyada sürekli bir onay alma durumu söz konusudur. Birey onay aldığı bu ortama kendini ait hisseder, aidiyet geliştirir. Böylelikle sıcak iletişimden uzaklaşan kullanıcılar daha çok soğuk iletişim yöntemi olan dijital teknolojilerin oluşturduğu uygulamalar çerçevesinde iletişim kurmaya yönelir. Bu çeşit yöntemlerde olumsuzluğa yer yoktur, her hangi bir olumsuzluk durumunda bağlantı kesilir. Bu yönüyle teknolojik iletişim yöntemleri özgürlük gibi görülse de iletişim eksikliği onay alma ihtiyacı olarak ortaya çıkar. Onay alma ihtiyacı ise kendini teşhir etme ile davranışa dökülür. Teknoloji kullanımı artık bir onay alma bağımlılığına dönüşmüştür. İletişim azaldıkça kendini sergileme yoluyla teşhir ve onay alma artmaktadır. Yankı odasında bu döngü devam eder, bağımlılık artar. Teşhircilikle birlikte dikizleme bir kültür haline gelmiştir. Kendimizi bu döngü içerisinde görmesek de aslında hepimiz bu döngünün içinde bulunmaktayız. Dikizleme ve dikizlenmenin esiri olduğumuz için teşhircilik bizler için normalleşmiştir. Sergileme bağımlılığı bir kültür olmuştur.}, number={1}, publisher={Nuri Paşa ÖZER}