TY - JOUR T1 - Türkiyə romanında kafkasayağı tendensiyalar (Bilgə Karasunun “Gecə” romanı əsasında) AU - Hasanli, Mehman PY - 2023 DA - December Y2 - 2023 JF - Müqayisəli Ədəbiyyatşünaslıq JO - CL PB - Azerbaycan Milli Bilimler Akademisi WT - DergiPark SN - 2663-4414 SP - 20 EP - 25 IS - 2 LA - az AB - Zəngin inkişaf tarixinə malik olan Türkiyə romanı 1980-ci illərdə transformasiya proseslərindən keçmiş, modernist keyfiyyətlər qazanaraq yeni forma və məzmun keyfiyyəti qazanmışdır. Həmin dövrdə baş verən ictimai-siyasi proseslərin fonunda ədəbiyyatda yadlaşma problemi özünü qabarıq göstərmişdir. Frans Kafkanın, əsasən, “Çevrilmə” romanındakı Qreqor Zamzanın təsiri ilə formalaşan və sonrakı ədəbiyyatda kafkaesk üslub kimi səciyyələndirən bu meyil Türkiyə modernist romanının da əsas ideya-üslub istiqaməti kimi qəbul edilmişdir. Bu meylin Türkiyə romanında ən böyük əksini Bilgə Karasunun “Gecə” romanında görmək mümkündür. “Gecə” romanı təhkiyə strukturu və ya müəllif tərəfindən bilərəkdən dağıdılan struktursuzluğu, ənənəvi romanlara xas səbəb-nəticə əlaqəsinin inkar edildiyi nəsr nümunəsidir. Tədqiqat işində Bilgə Karasunun “Gecə” romanında gecə anlayışının simvollaşaraq, ölümləri və ümumilikdə qanunsuzluqları əks etdirməsi araşdırılmışdır. Romanın strukturundakı müəllif tərəfindən bilərəkdən edilən qarışıqlığın mahiyyətindəki özünü axtarış, cəmiyyətdəki kimlik mübarizəsinin əksi məsələləri tədqiq edilmişdir. Romının sonuncu fəslində təqdim edilən ipuclarından məlum olur ki, təhkiyəçi-müəllifin xəstəxanada müalicə alan bir fərd olması fikri cəmiyyətdə əksliklərin, mənfiliklərin dərki üçün kafkasayağı maksimalist şərh xarakteri daşıyır. KW - BilgəKarasu KW - Gecə KW - kafkaesk KW - roman KW - Türkiyə CR - Altıparmak, İ., & Durakoğlu, A. (2016). FRANZ KAFKA’NIN ‘DÖNÜŞÜM’ ADLI ESERİNİN SOSYOLOJİK AÇIDAN ANALİZİ. AİBÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 171-184. CR - Aytac, G. (2012). Çağdaş Türk Romanı Üzerine İncelemeler. Ankara: Doğu Batı Yayınları. CR - Cengiz, S. (2015). Bilge karasu’dan distopik bir modernizm eleştirisi: Gece. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 49-54. CR - Ecevit, Y. (2001). Türk romanında postmodern açılımlar. İstanbul: İletişim yayınları. CR - Karasu, B. (2020). Gece. İstanbul: Metis Yayınları. UR - https://dergipark.org.tr/tr/pub/cljournal/issue//1487749 L1 - https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/3946219 ER -