@article{article_1527002, title={CUMHURİYET DÖNEMİ TÜRK ROMANINDA TÜKETİM KÜLTÜRÜNE ‘NESNE’ ODAKLI BİR YAKLAŞIM}, journal={Türkbilig}, volume={2025}, pages={473–497}, year={2025}, DOI={10.59257/turkbilig.1527002}, author={Alıcı, Yunus}, keywords={Tüketim kültürü, kapitalizm, nesneler, eşya, modernist roman.}, abstract={İnsanlık tarihine bakıldığında en başından bugüne, insanın, varoluşunu sürdürmek adına daima tüketme eylemi içinde olduğu görülür. Önceleri ihtiyaçları için ve ihtiyaçları doğrultusunda ‘fayda’ odağıyla tüketime yönelen insanoğlu, zaman içerisinde -bilhassa Sanayi Devrimi ertesinde- hipnotize olmuşçasına, doğrudan, tüketmenin kendisini bir ihtiyaç hâline getirir. Bu süreç kapitalizmi doğururken, bu süreçte insan, nesnelere fonksiyonları ve faydaları için değil, onlar üzerinden statü sağlama/yansıtma ve modayı kaçırmama gibi gayelerle yönelir hâle gelir. Söz konusu global süreç Osmanlı Devleti/Türkiye’de de 1900’lü yıllardan itibaren dünyaya paralel bir şekilde ve yıllar içerisinde etkisini arttırarak varlık gösterir. Sosyolojik gerçekliği daima bünyesinde barındıran edebiyat eserine ve daha özelde Türk romanına bakıldığında, özellikle Servet-i Fünûn döneminde -daha çok Halit Ziya’nın eserlerinde- ve sonraki dönemde tüketimin söz konusu olduğu romanlar varlık gösterir. Tüketimin toplumdaki işleyişine paralel olarak tüketim kültürünün örneklendiği romanlar, esas itibarıyla Cumhuriyet dönemi Türk edebiyatında sayıca artar. Sayıca artmanın yanı sıra konunun işlenişi de derinlikli ve çok boyutlu bir hâle gelir. Cumhuriyet dönemi Türk romanında tüketim kültürünün işlenişini ele alan bu çalışmada -tarih aralığını sınırlandırmak ve belirli bir dönemi incelemek adına- modernist olduğu konusunda ortak kabul gören yaklaşık kırk roman taranarak tüketim kültürünün izlerine rastlanan sekiz roman üzerinden bir örneklendirmeye varılmıştır.}, number={49}, publisher={Hacettepe Üniversitesi}