TY - JOUR T1 - Mekânda Estetiğin Dönüşen Rolü ve Sanallık Üzerine Analizler TT - The Unity of Space and Aesthetics: Virtuality AU - Kaymakçı, Sıla AU - Aytar Sever, İldem PY - 2025 DA - June Y2 - 2025 DO - 10.18603/sanatvetasarim.1539727 JF - Sanat ve Tasarım Dergisi PB - Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi WT - DergiPark SN - 1308-2264 SP - 189 EP - 203 IS - 36 LA - tr AB - Estetik, birçok disiplini tarih boyunca yakından etkilemiş bir kavram olarak varlığını korumuştur. Mimarlık üzerinde de estetik değer yargıları; yenilikler, teknoloji, felsefi görüşler bağlamında değişikliklere uğraşmış ve mekanları dinamik olarak şekillendirmiştir. Bu doğrultuda mekanlarda varlığını sıklıkla gözlemlediğimiz sanallığın, estetik-mekân bağlamına nasıl eklendiğini tespit etmek ve mekân ile estetik üzerindeki etkilerini incelemek araştırmanın amacını oluşturmaktadır. Nitel bir araştırma yönteminin kullanıldığı çalışmada estetik kavramı ve estetik ile mekânın tarih boyunca yaşadığı dönüşümler ile ilgili kavramsal çerçeve oluşturulmuş, ardından iç mekanlarda sanal kavramı ve estetiğin rolü üzerine analizler yapılmıştır. Teknolojinin etkisini arttırarak sürdürdüğü çağımızda estetik kavramı doğrultusunda sanal-iç mekân ilişkisini incelemesi yönüyle özgün olduğu düşünülen makalede, sanallığın estetik unsur olarak iç mekanları güçlendirdiği ve de bu ilişkinin artan dijitalleşme ile etkisini arttıracağı gözlemlenmiştir. KW - Mekân KW - Sanal KW - Estetik KW - Mimarlık KW - Teknoloji. N2 - Aesthetics has maintained its existence as a concept that has closely affected many disciplines throughout history. Aesthetic value judgments on architecture; It has tried to make changes in the context of innovations, technology, philosophical views and has shaped spaces dynamically. In this direction, the aim of the research is to determine how virtuality, which we frequently observe in spaces, is added to the aesthetic-space context and to examine its effects on space and aesthetics. In the study, in which a qualitative research method was used, a conceptual framework was created about the concept of aesthetics and the transformations experienced by aesthetics and space throughout history, and then analyzes were made on the concept of virtual in interiors and the role of aesthetics. In the article, which is considered to be original in terms of examining the virtual-interior relationship in line with the concept of aesthetics in our age where technology continues to increase its effect, it has been observed that virtuality strengthens interiors as an aesthetic element and this relationship will increase its effect with increasing digitalization. CR - Aytar Sever, İ. (2024). İç mekân tasarım algısının Michelin restoranlar üzerindeki önemi. Journal of Interior Design and Academy, 4(1), 95-104. https://doi.org/10.53463/inda.20240271 CR - Becerik, B. (2001). Mimarlıkta estetik olgusu ve değerlendirilmesi sorunu. [Yüksek Lisans tezi]. İstanbul Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul. CR - Ching, F. D. K. (2022). Mimarlık: biçim, mekân & düzen (4. Baskı). (G. Aydın, Çev.). Nobel Akademik Yayıncılık. CR - Gombrich, E. H. (2015). Sanatın öyküsü (9. Baskı). (E. Erduran ve Ö. Erduran, Çev.). Remzi Kitabevi. CR - Hasol, D. (2016). Ansiklopedik mimarlık sözlüğü (14. Baskı). Yem Yayınları. CR - Kaymakçı, S. (2024). Dijital sanatın fiziksel mekânda buluşması: Sanal ve estetik. [Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul. CR - Mülayim, S. (1994). Sanat tarihi metodu (2. Baskı). Bilim Teknik Yayınevi. CR - Sözen, M. ve Tanyeli, U. (2014). Sanat kavram ve terimleri sözlüğü (13. Baskı). Remzi Kitabevi. CR - Tunalı, İ. (1997). Estetik. Z. Rona ve M. Beykan, (Ed.), Eczacıbaşı Sanat Ansiklopedisi (Cilt 1) (s.558-560). YEM Yayınları. CR - Türk Dil Kurumu (t.y.). Sanal. İçinde Türk Dil Kurumu Sözlükleri. 25 Mayıs 2024’te https://sozluk.gov.tr/ adresinden alınmıştır. CR - Ünsaçar, A. S. (2023). Mimarlık disiplininin sanal mekân araştırmalarındaki yerinin bibliyometrik analizi. [Yüksek lisans tezi]. KTO Karatay Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Konya. CR - Yılmaz, İ. (2018). Çağdaş mimaride estetik kavramı ve tüketim kültürüyle ilişkisinin otel yapıları üzerinden incelenmesi. [Yüksek lisans tezi]. Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul. CR - İNTERNET KAYNAKLARI CR - Alice Harikalar Diyarında (t.y.). Vikipedi. Erişim tarihi: 19 Mayıs 2024, https://tr.wikipedia.org/wiki/Alice_Harikalar_Diyar%C4%B1nda CR - Alis Harikalar Diyarında Film (t.y.). Vikipedi. Erişim tarihi: 19 Mayıs 2024, https://tr.wikipedia.org/wiki/Alis_Harikalar_Diyar%C4%B1nda_(film,_2010) CR - Le Petit Chef Antalya (t.y.). Le Petit Chef. Erişim tarihi: 1 Ağustos 2024, https://lepetitchef.com/antalya?lang=TR Orchestra Victoria (t.y.). Music for 18 Musicians Now or Never. Erişim tarihi: 2 Ağustos 2024, https://www.orchestravictoria.com.au/performances/music-for-18-musicians-now-or-never-festival CR - GÖRSEL KAYNAKLAR CR - Görsel 1. Altamira Mağarası (t.y.). Vikipedi. Erişim tarihi: 5 Mayıs 2024, https://tr.wikipedia.org/wiki/Altamira_Ma%C4%9Faras%C4%B1 CR - Görsel 2. Partenon (t.y.). Vikipedi. Erişim tarihi: 5 Mayıs 2024, https://tr.wikipedia.org/wiki/Partenon CR - Görsel 3. Notre Dame Katedrali (t.y.). Vikipedi. Erişim tarihi: 6 Mayıs 2024, https://tr.wikipedia.org/wiki/Notre_Dame_Katedrali CR - Görsel 4. Floransa Katedrali (t.y.). Vikipedi. Erişim tarihi: 6 Mayıs 2024, https://tr.wikipedia.org/wiki/Floransa_Katedrali CR - Görsel 5-6. Arkitektuel (t.y.). Kristal Saray. Erişim tarihi: 17 Mayıs 2024, https://www.arkitektuel.com/kristal-saray/ CR - Görsel 7. Alice Harikalar Diyarında (t.y.). Vikipedi. Erişim tarihi: 19 Mayıs 2024, https://tr.wikipedia.org/wiki/Alice_Harikalar_Diyar%C4%B1nda CR - Görsel 8. Alis Harikalar Diyarında Film (t.y.). Vikipedi. Erişim tarihi: 19 Mayıs 2024, https://tr.wikipedia.org/wiki/Alis_Harikalar_Diyar%C4%B1nda_(film,_2010) CR - Görsel 9-10. Artfulliving (2024, 16 Temmuz). X Media Art Museum’dan “Alice Harikalar Diyarında Merakın Sürükleyici Deneyim Sergisi”. Erişim tarihi: 31 Temmuz 2024, https://www.artfulliving.com.tr/gundem/x-media-art-museumdan-alice-harikalar-diyarinda-merakin-surukleyici-deneyim-sergisi-i-30720 CR - Görsel 11-12. Avatar, Film (t.y.). Vikipedi. Erişim tarihi: 23 Mayıs 2024, https://tr.wikipedia.org/wiki/Avatar_(film) CR - Görsel 13-16. Le Petit Chef Roma (t.y.). Le Petit Chef. Erişim tarihi: 1 Ağustos 2024, https://lepetitchef.com/rome CR - Görsel 17-18. Steve Rich & Jesse Woolston & Orchestra Victoria (2023, 19 Ağustos). Youtube. Erişim tarihi: 1 Ağustos 2024, https://www.youtube.com/watch?v=dONa59Rbz1Y UR - https://doi.org/10.18603/sanatvetasarim.1539727 L1 - https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/4173991 ER -