TY - JOUR T1 - HALK DANSLARININ SAHNELENMESİNDE YAKLAŞIMLAR VE DRAMATİK OLANIN ARAYIŞI TT - Approaches To The Staging Of Folk Dances and The Pursuit Of The Dramatic AU - Elcik Yorgancıoğlu, Pelin PY - 2025 DA - June Y2 - 2024 DO - 10.31722/ejmd.1540229 JF - Eurasian Journal of Music and Dance PB - Ege Üniversitesi WT - DergiPark SN - 2651-4818 SP - 46 EP - 67 IS - 26 LA - tr AB - Somut olmayan kültürel miraslarımızdan biri olan halk danslarının hem korunarak gelecek nesillere doğru şekilde aktarılması hem de bir sahne sanatı performansına dönüşmesi için yapılan sahneleme örneklerinden biri olan dramatik yapılı sahneleme anlayışları üzerine yazılan bu çalışma bir dönüşüm sürecinin analizini kapsamaktadır. Geleneksel olanın çağdaş ile buluşmasında doğru teknikler ile ilerlemenin önemi vurgulanmakta, bunun için de yararlanılması gereken özelliklere değinilmektedir. Bu bağlamda ilk olarak sahneleme çalışmalarında aranacak özelliklere ikinci olarak da dramatik olanın özelliklerine ve koreografilerde işlenişine bakılması doğru olacaktır. Sahneye aktarımın görsel ve işitsel bütününü oluşturacak tasarımda öncelikle dansların kuruluş formu, müzik formu ve biçimsel formu çözümlenerek özgün çalışmalara kaynaklık etmesi sağlanmalıdır. Dansın bütüncül bir betimlemesini yapabilmek için, bölümlerini ve işlerlik gösteren kurallarını belirleyerek, dansın birim parçalarını anlamlı bir şekilde tanımlamalı, dansın orijinindeki pattern yapısındaki hareket değerlerinin birbirini nasıl dengelediğinin ayırdına varılmalıdır. Sonrasında bir hikâye ve bir tema bağlamında sahne tasarım etmenlerinden de faydalanarak öz biçim uyumunu sağlayan yeni cümleler oluşturulmalıdır. Adımlar anlatı değeri olan birer anlatıcıya, danslar ve sıralanışları da toplumsal, düşünsel değeri olan bir hikâyeye dönüşmelidir. Bu sayede günümüz seyircisinin ilgisini canlı tutacak ve kültürle buluşmasını sağlayacak çalışmalar elde edilebilir. KW - Halk dansları KW - ritüel KW - sahneleme KW - dramatik KW - sahne sanatları. N2 - This study examines the transformation process of dramatic staging approaches—one of the staging methods used to ensure both the preservation and accurate transmission of folk dances to future generations in the right way, which are part of our intangible cultural heritage, and their adaptation into a stage art performance. The importance of progressing with the correct techniques in the convergence of what is traditional with the contemporary is emphasized, and the necessary features to achieve this are discussed.In this context, it is appropriate first to consider the qualities sought in staging practices, and then to examine the characteristics of the dramatic element and how it is processed in choreographies. In the design that constitutes the visual and auditory whole of the stage adaptation, the "organizational form," "musical form," and "structural form" of the dances should be analyzed to provide a source for original works. To provide a holistic description of the dance, its segments, and functional rules should be identified, the unit elements of the dance should be meaningfully defined, and an understanding of how the movement values in the original pattern structure balance each other should be reached. Subsequently, new sentences that ensure form-content harmony should be created by utilizing stage design elements within the context of a story and theme. Steps should transform into narrators with narrative value, and dances and their sequences should evolve into a story with social and intellectual significance. This approach can result in works that keep the interest of today's audience alive and facilitate their engagement with culture. CR - Akış. S. (2022). Türk Halk Oyunlarında Yapısal Analiz ve Hareket Kalıpları. Eurasian Academy of Sciences Eurasian Art & Humanities Journal (15), 32 – 43. CR - And, M. (2003). Oyun ve Bügü. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları. CR - Ay, G. (1999). Folklor (Halkbilimi). İstanbul: Pan Yayıncılık. CR - Bozdoğan, Ö. (2016). Türkiye’de Karadeniz Bölgesi’nde Dramatik Köylü Oyunları. History, Art, Literature and Culture in Black Sea Regıon And South Caucasus (Halc), 1(1), 37-45. Темірова_Грушевский_2016.pdf (donnu.edu.ua) CR - Eğilmez, M. (2006). Gelenekten Geleceğe Halk Oyunları. Ankara: Ütopya Yayınları. CR - Ekmekçioğlu, İ., Bekar, C., Kaplan, M. (2001). Türk Halk Oyunları. İstanbul: Esin Yayınevi. CR - Ergin, E. (1995). Türklerde Dini Danslar. Tiyatro Araştırması Dergisi, 12(12), 111-121. https://doi.org/10.1501/TAD_0000000202. CR - Erkan. S. (2022). Benesh Yazım Sistemi ile Koreolojik Açıdan Bir Form Analizi: Teke Bölgesi Oyun Örneği. Avrasya Sosyal Ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi (ASEAD) Eurasian Journal Of Researches İn Social And Economics, 9(3), 447-466. CR - Eroğlu, T. (1999). Halk Oyunları El Kitabı. İstanbul: Mars Basım Hizmetleri. CR - Fischer E. (1968). Sanatın Gerekliliği. (Çev. C. Çapan). İstanbul: De Yayınları. CR - Kara, Ö. T. (2010). Dramanın İlk Uygulayıcıları: Türk Şamanları. Turkish Studies International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 5(2), 1180-1191. CR - Karademir, A. (2015). Halk Oyunları Bayramları, Prusa Sanat Dergisi, (3) 30-35. CR - Kasapoğlu, P. (2024). Soküm Müzelerinde Halk Danslarının Müzelenmesi: Sorunlar, Örnekler, Öneriler. Millî Folklor, 18(142), 86-99. CR - Korad Birkiye. S. (2013). Ritüeller ve Yaratıcı Drama. Ankara: Pegem Yayınları. CR - Köseler, K. (2006). Hareket-Sahne ve Boyutlar (Yayımlanmamış Doktora Tezi). İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul. CR - Novack, C.J. (1988). Bedensel Devinim Kültüreldir. Folklora Doğru. (Çev. M. Öztürk). (59), 93-107. CR - Nutku, Ö. (1990). Dram Sanatı. İstanbul: Kabalcı Yayınevi. CR - Schechner, R. (2015). Ritüelin Geleceği Kültür ve Performans Üzerine Yazılar. Ankara: Dost Kitabevi. CR - Şenel. S. (1990). Hareket Notasyonu Halk Oyunları Yazımı (Üçüncü Kitap). İstanbul: Levent Müzikevi Yayınları. CR - Tuncay, M. (1992). Dramatik Olan. İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi G.S.F. Yayınları. UR - https://doi.org/10.31722/ejmd.1540229 L1 - https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/4176399 ER -