TY - JOUR T1 - ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNİN ORTOREKSİYA TUTUMUNUN UYKU KALİTELERİ İLE İLİŞKİSİ TT - THE EFFECT OF UNIVERSITY STUDENTS’ ORTHOREXİA ATTITUDE ON SLEEP QUALITY AU - Bayraktaroğlu, Emre AU - Efe, İrem AU - Pacci, Tuğba AU - Kar, Beyzanur PY - 2024 DA - September Y2 - 2024 JF - Anadolu Üniversitesi Mesleki Eğitim ve Uygulama Dergisi JO - ANAMEUD PB - Anadolu Üniversitesi WT - DergiPark SN - 2822-5473 SP - 49 EP - 62 VL - 3 IS - 1 LA - tr AB - Bu çalışma 18-30 yaş arası 60’ı kadın (%50) 60’ı erkek (%50) 120 üniversite öğrencisinin Ortoreksiya nevroza (ON)’ya eğilimleri ve uyku kalitelerinin arasındaki ilişkiyi incelemek amacıyla yapılmıştır. Katılımcılara ORTO-11, Pittsburgh Uyku Kalitesi Ölçeği (PUKÖ) ve 24 Saatlik Besin Tüketim Kaydı formu uygulanmıştır. ORTO-11 ölçeği sonucuna göre 51 katılımcının (%42.5) ON’ye eğilimli olduğu gözlemlenmiştir. PUKÖ doğrultusunda 69 kişinin uyku kalitelisinin yüksek olduğu (%57.5) saptanmıştır. ORTO-11 ölçeği puanları ve PUKÖ puanlarının arasında anlamlı bir ilişki olmadığı saptanmıştır (p>0.05). Katılımcıların ON’ye eğilimleri ile vücut ağırlığı arasında negatif (r =- 0.10, p KW - Beslenme KW - ORTO-11 KW - ortoreksiya nervosa KW - uyku KW - uyku kalitesi N2 - This study was conducted to examine the relationship between orthorexia nervosa (ON) and sleep quality of 120 university students, 60 female (50%) and 60 (50%) male, between the ages of 18-30. ORTO-11 scale applied to the participants, it was observed that 51 (42.5%) of them were prone to ON. Pittsburgh Sleep Quality Scale (PSQS) was applied to measure the sleep quality of the participants. In line with this scale, it was determined that 69 people (57.5%) slept well. There was no significant correlation was found between the ORTO-11 scale scores and the PSQS (p>0.050). There was a negative (r =-0.10, p CR - Acar Tek, N., & Ermumcu Karaçil, Ş. M. (2016). Sağlık profesyonellerinde sağlıklı beslenme kaygısı: Ortoreksiya Nervoza (ON). Gazi Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 2, 59-71. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/334536 CR - Ağargün, M. Y. (1996). Pittsburgh uyku kalitesi indeksinin geçerliği ve güvenirliği. Türk Psikiyatri Dergisi, 7, 107-115. CR - Algın, D. İ., Akdağ, G., & Erdinç, O. O. (2016). Kaliteli uyku ve uyku bozuklukları. Osmangazi Journal of Medıcıne, 38(1). https://doi.org/10.20515/otd.40263 CR - Arusoğlu, G. (2018). Beslenme ve diyetetik bölümü erkek öğrencilerinde ortoreksiya nervoza eğiliminin belirlenmesi. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 6(81), 56-71. doi: 10.16992/ASOS.14457 CR - Arusoğlu, G., Kabakçı, E., Köksal, G., & Kutluay Merdol, T. (2008). Ortoreksiya Nervoza ve Orto-11’in Türkçeye uyarlama çalışması. Türk Psikiyatri Dergisi, 283-291. Erişim adresi: https://tr-scales.arabpsychology.com/wp-content/uploads/pdf/orto-11-olcegi-toad.pdf CR - Aysan, E., Karaköse, S., Zaybak, A., & İsmailoğlu, G. (2014). Üniversite öğrencilerinde uyku kalitesi ve etkileyen faktörler. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Elektronik Dergisi, 7(3), 193-198. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/753356 CR - Balcı, K. (2017). Başkent Üniversitesi Ankara Hastanesi’nde çalışan yetişkin bireylerin beslenme durumları ile uyku kalitesi arasındaki ilişkinin değerlendirilmesi (Yüksek Lisans Tezi, Başkent Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ankara). Erişim adresi: https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezDetay.jsp?id=_dyOY0t-lGJBgg3Qxwt6iw&no=Tp7LGm0pm8rYHjM6c0P88w CR - Başpınar, T., & Yeşilkaya, B. (2021). Beslenme ile uyku ilişkisi. Fenerbahçe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 1(2), 105-116. CR - Beslenme Bilgi Sistemi (BEBİS) Versiyon 8.2. Bebis for Windows, Stuttgart, Germany; Turkish version BeBiS, Versiyon 8.2; Data bases 2010. Bundeslebenmittelschlüssel (BLS), 11.3 and other sources. Erişim adresi: http://www.bebis.com.tr. CR - Cooper, A. R., Loeb, K. L., & McGlinchey, E. L. (2020). Sleep and eating disorders: current research and future directions. Current Opinion in Psychology, 34, 89-94. https://doi.org/10.1016/j.copsyc.2019.11.005 CR - Çakir, B., Nişancı Kılınç, F., Özata Uyar, G., Özenir, Ç., Ekici, E. M., & Karaismailoğlu, E. (2020). The relationship between sleep duration, sleep quality and dietary intake in adults. Sleep and Biological Rhythms, 18(1), 49-57. https://doi.org/10.1007/s41105-019-00244-x CR - Çiçekoğlu, P., & Tunçay, G. Y. (2018). A comparison of eating attitudes between vegans/vegetarians and nonvegans/nonvegetarians in terms of Orthorexia Nervosa. Archives of Psychiatric Nursing, 32(2), 200-205. https://doi.org/10.1016/j.apnu.2017.11.002 CR - Dalmaz, M. (2014). Spor salonunda spor yapanlarda Ortoreksiya Nervoza belirtilerinin incelenmesi (Yüksek Lisans Tezi, T.C. İstanbul Arel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul). Erişim adresi: https://arelarsiv.arel.edu.tr/xmlui/bitstream/handle/20.500.12294/1025/K029928.pdf?sequence=1 CR - Douma, E. R., Valente, M., & Syurina, E. V. (2021). Developmental pathway of orthorexia nervosa: Factors contributing to progression from healthy eating to excessive preoccupation with healthy eating. Experiences of Dutch health professionals. Appetite, 158. https://doi.org/10.1016/j.appet.2020.105008 CR - Duran, S. (2016). The risk of orthorexia nervosa (healthy eating obsession) symptoms for health high school students’ and affecting factors. Pamukkale Medical Journal, 9(3), 220-226. https://doi.org/10.5505/ptd.2016.03880 CR - Eliş, T., & Balcı Akpınar, R. (2021). Uyku bozukluğu yaşayan bireylerin yakınmalarının ve uykuyu etkileyen durumların incelenmesi. Journal of Anatolia Nursing and Health Sciences, 24(3), 331-337. https://doi.org/10.17049/ataunihem.688314 CR - Faul, F., Erdfelder, E., Buchner, A., & Lang, A. (2009). Statistical power analyses using G*Power 3.1: Tests for correlation and regression analyses. Behavior Research Methods, 41, 1149-1160. Erişim adresi: https://www.psychologie.hhu.de/fileadmin/redaktion/Fakultaeten/Mathematisch-Naturwissenschaftliche_Fakultaet/Psychologie/AAP/gpower/GPower31-BRM-Paper.pdf CR - Fidan, T., Ertekin, V., Işikay, S., & Kirpinar, I. (2010). Prevalence of orthorexia among medical students in Erzurum, Turkey. Comprehensive Psychiatry, 51(1), 49-54. https://doi.org/10.1016/j.comppsych.2009.03.001 CR - Garipoğlu, G., Arslan, M., & Andaç Öztürk, S. (2019). Beslenme ve Diyetetik Bölümü’nde okuyan kız öğrencilerin ortoreksiya nervoza eğilimlerinin belirlenmesi. İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 1(3), 23-27. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/859862 CR - Gülcan, E., & Özkan, A. (2006). Obesity. Dumlupınar Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi, 10, 185-192. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/443531 CR - Kardelen, B. (2020). Beslenme ve Diyetetik Bölümü öğrencilerinde yaşam doyumunun besin seçimi ve Ortoreksiya Nervoza eğilimine etkisinin araştırılması (Yüksek Lisans Tezi, Tekirdağ Namık Kemal Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Tekirdağ). Erişim adresi: https://acikerisim.nku.edu.tr/xmlui/bitstream/handle/20.500.11776/4073/650169.pdf?sequence=1&isAllowed=y CR - Lee, Y. Y., Lau, J. H., Vaingankar, J. A., Sambasivam, R., Shafie, S., Chua, B. Y., Chow, W. L., Abdin, E., & Subramaniam, M. (2022). Sleep quality of Singapore residents: findings from the 2016 Singapore mental health study. Sleep Medicine: X, 4. https://doi.org/10.1016/j.sleepx.2022.100043 CR - Örsal, Ö., Kök Evren, H., & Duru, P. (2019). Evaluation of the twelve-month follow-up results from the alcohol-dependent patients followed by the tidal model. Journal of Psychiatric Nursing, 10(1), 55-64. https://doi.org/10.14744/phd.2018.06978 CR - Plichta, M., & Jezewska-Zychowicz, M. (2019). Eating behaviors, attitudes toward health and eating, and symptoms of orthorexia nervosa among students. Appetite, 137, 114-123. https://doi.org/10.1016/j.appet.2019.02.022 CR - Restrepo, C., Santamaría, A., & Manrique, R. (2021). Sleep bruxism in children: relationship with screen-time and sugar consumption. Sleep Medicine: X, 3. https://doi.org/10.1016/j.sleepx.2021.100035 CR - Sopalı, T. (2019). Yetişkinlerde beslenme durum ve alışkanlıkları, antropometrik ölçümleri ile uyku kalite ilişkisinin belirlenmesi (Yüksek Lisans Tezi, TC. Hasan Kalyoncu Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Gaziantep). Erişim adresi: https://openaccess.hku.edu.tr/xmlui/handle/20.500.11782/1846 CR - Şengül, R., & Hocaoğlu, Ç. (2019). OrtoreksiyaNervoza nedir? Tanı ve tedavi yaklaşımları. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi, 14(2), 101-104. https://doi.org/10.17517/ksutfd.441380 CR - Şenol, V., Soyuer, F., Akça, R. P., & Argün, M. (2012). Adolesanlarda uyku kalitesi ve etkileyen faktörler. Kocatepe Tıp Dergisi Kocatepe Medical Journal, 14, 93-102. Erişim Adresi: https://dergipark.org.tr/tr/pub/kocatepetip/issue/17408/182296 CR - Üstündağ, E. G. (2020). Spor salonunda spor yapan bireylerde yeme farkındalığı ile Ortoreksiya Nervoza belirtileri arasındaki ilişkinin incelenmesi (Yüksek Lisans Tezi, T.C. Çağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Mersin). Erişim Adresi: https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezDetay.jsp?id=DJcL0iyxltxKDUS9cNXe0w&no=zjXKjZhu8YA76C4JB_k5eA CR - Wang, M. L., Libby, B. A., Moore Simas, T. A., & Waring, M. E. (2021). Sugar-sweetened beverage consumption and sleep duration and quality among pregnant women. Journal of Nutrition Education and Behavior, 53(9), 793-797. https://doi.org/10.1016/j.jneb.2021.02.010 CR - Wei, J., Hou, R., Xie, L., Chandrasekar, E. K., Lu, H., Wang, T., Li. C., & Xu, H. (2021). Sleep, sedentary activity, physical activity, and cognitive function among older adults: The National Health and Nutrition Examination Survey, 2011–2014. Journal of Science and Medicine in Sport, 24(2), 189-194. https://doi.org/10.1016/j.jsams.2020.09.013 CR - Yeh, S. S. S., & Brown, R. F. (2014). Disordered eating partly mediates the relationship between poor sleep quality and high body mass index. Eating Behaviors, 15(2), 291-297. https://doi.org/10.1016/j.eatbeh.2014.03.014 UR - https://dergipark.org.tr/tr/pub/anameud/issue//1542286 L1 - https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/4185156 ER -