@article{article_1548224, title={Türkiye’de Deprem Riski ile İlişkili Olarak Bölgesel Yığılma ve Eşitsizlikler}, journal={Eskiz: Şehir ve Bölge PLanlama Dergisi}, volume={06}, pages={78–96}, year={2024}, DOI={10.5281/zenodo.13828850}, author={Yoloğlu, Ali Cenap and Zorlu, Fikret}, keywords={bölgesel farklılıklar, sismik riskler, Türkiye}, abstract={Bu çalışma, bölgesel kalkınma politikalarının ve bölgesel farklılıkların, yerleşim yerlerinin deprem riski altındaki kırılganlığı üzerindeki rolünü araştırmaktadır. Ekonomik yatırımların ve dolayısıyla nüfusun belli bir bölgede yoğunlaşması değer yığılması (DY) olarak adlandırılmaktadır. Türkiye’de DY süreci 1980’lerden sonra liberalleşme ve açık ticaret (ihracata dayalı büyüme) politikasının bir sonucu olarak hızlanmış ve başta kıyı bölgeleri olmak üzere ülkede son derece eşitsiz bir kalkınmaya yol açmıştır.
Araştırma bulguları, en gelişmiş ilçelerin çoğunun en riskli bölgede, en az gelişmiş ilçelerin ise daha az riskli bölgelerde yer aldığını göstermiştir. 2008-2022 yılları arasında Türkiye’nin toplam nüfusu 13,8 milyon kişi artmış ve bunun 8,6 milyonu (%63) 1. derece deprem kuşağında yer seçmiştir. 1986-2022 yılları arasındaki dönem incelendiğinde, en gelişmiş ilçelerin %73’ü ve kalkınmada öncelikli yörelerin %55’i 1. derece deprem kuşağında yer almaktadır.
Sonuçlar, DY’nın sismik risklerle (pozitif) ilişkili olduğunu ortaya koymakta ve bu da Türkiye’de bölgesel kalkınma stratejilerinin tersine çevrilmesi gerektiğini göstermektedir. Dirençli bir yerleşim modeli elde etmek için hükümet, etkili bölgesel planlama politikaları, devlet teşvikleri ve yatırım teşvikleri benimseyerek; DY’nin riskli alanlarda gerçekleşmesini engelleyerek risk azaltımını sağlayabilir.}, number={01}, publisher={Mersin Üniversitesi}