TY  - JOUR
T1  - MEZITHA’NIN ŞARKISI, ADİGE VE ABHAZLARDA GEYİK KÜLTÜ
AU  - Arslan, Sevda
PY  - 2024
DA  - September
Y2  - 2024
DO  - 10.61620/tfra.1036
JF  - Türk Folklor Araştırmaları Derneği Dergisi
JO  - TFA
PB  - Türk Folklor Araştırmaları Derneği KKTC
WT  - DergiPark
SN  - 3023-4670
SP  - 127
EP  - 149
IS  - 369
LA  - tr
AB  - Mitolojik çağlarda pek çok hayvan ve onlara dair motifler, yaşantıya bağlıdeğişen dinî inancın öğesi olarak öncellikle sözlü sonra ise yazılı edebiyatta vesomut olmayan kültürel miras unsurlarında kendini gösterir. Osmanlıİmparatorluğu ve Türkiye’deki genel kullanımıyla Çerkesler - Adige, Abhaz,Abaza- Çarlık Rusya’sı tarafından ana vatanlarından sürülmeden önce geyikkültü, atalar kültünün ve doğa inancının göstergesi olarak bölge halkının sözlükültür dağarcığında saklanır. Mezıtha ve Sozeris(Sozeress) gibi mitolojiktanrılarda, Nart destanlarında yer alan, geyik boynuzlu Mezıtha’ya bağlı av veavcılık anlatılarında, bereket törenlerinde, halk şarkılarında izi görülen kutsalgeyik ya da geyik boynuzları; Kotrama(Kostromsk), Oshad, Kelermes ve Ulyap1 kurganlarındaki buluntular, kadim kültürde yer etmiş geyik kültünü işaret eder.Geyik kültü, Çerkeslerin sürgünüyle birlikte Kafkasya’dan Anadolu’ya da taşınır.Yeni kuşaklarca pagan inancın bir ögesi olarak görülmese de geyik boynuzlarına bir kutsiyet atfedilir. Öyle ki geyik boynuzları, yeni dinlerini kutsal mabedicamide ya da samanlıklarda -atalarının yaptığı gibi- saklanır. 21. yüzyıldaatalar inancı resim, heykel, halı, kapı süsü ve batıl inanç şeklinde dışavurulmaya devam eder.
KW  - Adige
KW  - Abhaz
KW  - Sozeris
KW  - geyik
KW  - geyik kültü
CR  - http://www.cerkesya.org/kafkasya/tarih/nart-efsaneleri/item/1016-kar-kaplanininnartlar-ulkesinde-hayvanlar-krali-olusu erişim tarihi: 27.02.2024
CR  - Dumanış, A. (2004). Çerkes kültürü üzerine etüd. Kayseri Kafkas Derneği.
CR  - Khutız, K. (1999). Çerkeslerde avcılık. (O. Uravelli, Çev.) Yayınlanmamış Kitap.
CR  - Lovpaçe, N. (2013) Çerkes arkeolojisi ve sanatı. (K. Yükseler, Çev.) Arkeoloji ve Sanat.
CR  - Sarabiy, M. (2017). Çerkesler ve gelenekleri. (B. Yemuz, Çev.) Kalan.
CR  - Şhalakho, A. (2010). Çerkes folkloru. (A. Cankılıç, Çev.) Metkan.
UR  - https://doi.org/10.61620/tfra.1036
L1  - https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/4231291
ER  -