@article{article_1556280, title={Gazneliler ve Büyük Selçuklular Dönemi Habsiyyelerinde Zindan -2-: Zindanda Mahkûmun Bedensel ve Ruhsal/Duygusal Durumu}, journal={Vakanüvis - Uluslararası Tarih Araştırmaları Dergisi}, volume={10}, pages={2372–2414}, year={2025}, DOI={10.24186/vakanuvis.1556280}, author={Tarifci, Sinan}, keywords={Gazneliler, Büyük Selçuklular, habsiyye, zindan, mahkûm}, abstract={Gazneliler ve Büyük Selçuklular devrinde yeni bir edebî tür olarak ortaya çıkan habsiyye, zindan ve zindan hayatını konu edinmektedir. Mes’ûd-i Sa’d-i Selmân, Hâkânî-yi Şirvânî, Aynü’l-Kudât-ı Hemedânî, Mucîrü’d-Dîn-i Beylekânî, Bahâü’d-Dîn Muhammed b. Müeyyed-i Bağdâdî, Nâsır-ı Hüsrev ve Felekî-yi Şirvânî gibi zindana düşen şairler ve yazarlar tarafından kaleme alınan habsiyyelerden istifadeyle, Gazneliler ve Büyük Selçuklular döneminde zindan ve zindan hayatının portresini çizmek mümkündür. İki müstakil makale olarak planlanan çalışmanın ilk serisinde, aynı mahkûm şairlerin ve yazarların eserlerine istinaden, zindanın fiziki yapısı, özellikleri ve zindan hayatı belirtilmeye çalışılmıştır. Bu çerçevede zindanın fiziki yapısı ve özellikleri olarak yüksek konum, elverişsiz iç mekân ögeleri, darlık, karanlık ve soğukluk; zindan hayatının unsurları olarak da yemek yetersizliği/yokluğu, kıyafet yetersizliği/yokluğu, yer örtüsü yetersizliği/yokluğu, gece bunalımı ve uykusuzluk, uğraşı, zincire vurulma ve zincirin vücuda verdiği hasar belirlenmiştir. Çalışmanın bu ikinci serisinde ise zindanda mahkûmun bedensel ve ruhsal/duygusal durumu tebarüz ettirilmeye çalışılacaktır. Bu çerçevede, zindanda mahkûmun bedensel durumu olarak kirlilik, zayıflık, bel bükülmesi ve kamburlaşma, yüz sararması ve solgunluğu, yaşlılık ve saç beyazlaması; bedensel/ruhsal durumu olarak da zaman algısının bozulması, gözyaşı dökme, mahkûmiyetten memnuniyet, firar düşüncesi ve teşebbüsü, vatan hasreti, yalnızlık ve kimsesizlik, aile bireylerinin ıstırabı, riyakâr ve vefasız tanıdıklara sitem, dostlara, hemşehrilere ve sevgiliye özlem belirlenmiştir.}, number={2}, publisher={Serkan YAZICI}