TY - JOUR T1 - YASAMA VE YARGI ORGANLARININ YÖNETMELİK YAPMA YETKİSİ ÜZERİNE TT - On the Authority of Legislative and Judicial Bodies to Make Regulations AU - Çağlayan, Ramazan PY - 2025 DA - June Y2 - 2024 DO - 10.47136/asbuhfd.1557543 JF - Ankara Sosyal Bilimler Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi JO - ASBUHFD PB - Ankara Sosyal Bilimler Üniversitesi WT - DergiPark SN - 2667-5668 SP - 1 EP - 20 VL - 7 IS - 1 LA - tr AB - İşlevsel anlamda idare kavramı içinde yer alan kuruluşlar anayasa, kanun veya işin mahiyetinden kaynaklanan yetkiye dayanarak düzenleyici işlemler yapma yetkisine sahiptirler. Düzenleyici işlemlerin başında da yönetmelik yer almaktadır. İdarî işlemler yetki, şekil, sebep, konu ve maksat olmak üzere üç unsurdan oluşmaktadır. Bir işlemin kim tarafından yapılabileceği yetki unsurunu oluşturmaktadır. İdare hukukunda yetki unsuru kamu düzeninden sayılır. Dolayısıyla hukuk kuralı ile yetkilendirilmeyen merciin yaptığı işlem hukuka aykırıdır. Anayasanın 124. maddesinde yönetmelik yapma yetkisine sahip olan merciler Cumhurbaşkanı, bakanlıklar ve kamu tüzel kişileri olarak sayılmaktadır. Yasama organı ve yargı organı (yüksek mahkemeler) burada sayılanlar içinde yer almamaktadır. Başka bir ifadeyle anayasa, yasama ve yargı organına yönetmelik yapma yetkisi vermemektedir. Anayasanın bu düzenlemesine rağmen kanunla, yasama ve yargı organın yönetmelik yapma yetkisi verildiği görülmektedir. Bu kanunların anayasa aykırı olduğu kanaatindeyiz. KW - Yasama KW - yargı KW - işlevsel anlamda idare KW - yönetmelik KW - yetki KW - anayasaya aykırılık. N2 - Institutions within the concept of administration in the functional sense have the authority to make regulatory acts based on the constitution, law or the authority arising from the nature of the work. Regulations are at the top of the list of regulatory acts. Administrative acts consist of three elements: authority, form, reason, subject matter and purpose. The element of authorisation constitutes by whom an action may be taken. In administrative law, the element of authorisation is considered as a matter of public order. Therefore, the action taken by the authority not authorised by the rule of law is unlawful. Article 124 of the Constitution lists the authorities authorised to make regulations as the President, ministries and public legal entities. The legislature and the judiciary (high courts) are not included here. In other words, the constitution does not authorise the legislature and the judiciary to make regulations. Despite this provision of the Constitution, it is observed that the legislative and judicial bodies are authorised by law to make regulations. We are of the opinion that these laws are unconstitutional. CR - Akyılmaz Bahtiyar, Murat Sezginer ve Cemil Kaya. Türk İdare Hukuku, Ankara: Savaş Yayınları, 2. Baskı, 2011. CR - Anayurt, Ömer. Anayasa Hukuku Genel Kısım, Ankara: Seçkin Yayınevi, 6.Baskı, 2023. CR - Atar, Yavuz. Türk Anayasa Hukuku, Konya: Mimoza Yayıncılık, 9.Baskı, 2014. CR - Atay, Ender Ethem. İdare Hukuku, Ankara: Yetkin Yayınevi, 2.Baskı, 2009. CR - Bakırcı, Fahri. TBMM’nin Çalışma Yöntemi, Ankara: İmge Kitapevi, 2000. CR - Baş, Sezgin. Türk Anayasa Hukukunda Yasama İşlemleri Teorisi ve Parlamento Kararları, İstanbul: Onikilevha Yayınevi, 2016. CR - Chapus, René. Droit Administratif Général, Paris: C.I, 14.Baskı, 2000). CR - Çağlayan, Ramazan. İdare Hukuku Dersleri, 11.Baskı, Adalet Yayınevi, 2024. CR - Çağlayan, Ramazan. İdari Yargılama Hukuku, Ankara: Seçkin Yayınevi, 16.Baskı, 2024. CR - Erkut, Celal. İptal Davasının Konusunu Oluşturması Bakımından İdari İşlemin Kimliği, Ankara: Danıştay Yayınları, 1990. CR - Forges, Jean-Michel de. Droit Administratif, Paris: Presses universitaires de France, 1991. CR - Gözübüyük, A. Şeref ve Turgut Tan. İdare Hukuku C.I Genel Esaslar, Ankara: Turhan Kitapevi, 2.baskı, 2001. CR - Gözübüyük, A. Şeref ve Turgut Tan. İdare Hukuku C.II Genel Esaslar, Ankara: Turhan Kitapevi, 2.baskı, 2001. CR - Gülgeç, Yahya Berkol. Normlar Hiyerarşisi, İstanbul: Onikilevha Yayınevi, 2016. CR - Günday, Metin. İdare Hukuku, Ankara: İmaj Yayıncılık, 6. Baskı, 2002. CR - Kaboğlu, İbrahim Ö. Anayasa Hukuku Dersleri-Genel Esaslar, İstanbul: Legal Yayınları, 2009. CR - Kılıç, Abbas. Türkiye’de Parlamento Kararlarının Hukuki Rejimi, Ankara: Adalet Yayınevi, 2020. CR - Kuru, Baki, Ramazan Arslan ve Ejder Yılmaz, Medeni Usul Hukuku, Ankara: Yetkin Yayınları, 16.Baskı, 2005. CR - Laubaderė, André de, Jean-Claude Venezia ve Yves Gaudemet. Traité de Droit Administratif, Paris: LGDJ, C.I, 15.Baskı, 1999. CR - Özay, İl Han. Günışığında Yönetim, İstanbul: Alfa Yayınları, 2002. CR - Özbudun, Ergun. Türk Anayasa Hukuku, Ankara: 6. Baskı, Yetkin Yayınları, 2000. CR - Özbudun, Ergun. Türk Anayasa Hukuku, Ankara: Yetkin Yayınları, 14. Baskı, 2013. CR - Rivero, Jean. Droit Administratif, Paris: Dalloz, 5.Baskı, 1971. CR - Rivero, Jean ve Jean Waline. Droit Administratif, Paris: Dalloz, 17.Baskı, 1998. CR - Tan, Turgut. İdare Hukuku, Ankara: 2011. CR - Teziç, Erdoğan. Türkiye’de 1961 Anayasasına Göre Kanun Kavramı, İstanbul: Fakülteler Matbaası, 1972. CR - Teziç, Erdoğan. Türk Parlamento Hukukunun Kaynakları ve Anayasa Mahkemesi Kararları, İstanbul: İstanbul Üniversitesi Yayınları, 1980. CR - TDK Büyük Türkçe Sözlük, https://sozluk.gov.tr/. CR - Tunaya, Tarık Zafer. Siyasal Kurumlar ve Anayasa Hukuku, İstanbul: Eğitim, Araştırma ve Ekin Yayınevi, 5. Baskı, 1982. CR - Yayla, Yıldızhan. İdare Hukuku, İstanbul: Beta Yayınları, 2009. CR - Yüksel, İsmail. TBMM’nin Kanun Yapma Yöntemi, Ankara: Adalet Yayınevi, 2018. UR - https://doi.org/10.47136/asbuhfd.1557543 L1 - https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/4247480 ER -