@article{article_1562563, title={Covıd-19 Aşılarının Performansının F-DEMATEL ve RAFSI Yöntemleri ile Değerlendirilmesi}, journal={Uluslararası İktisadi ve İdari Akademik Araştırmalar Dergisi}, volume={2}, pages={126–141}, year={2022}, author={Demir, Ahmet Turan}, keywords={COVID-19 aşısı, MCDM, F-DEMATEL, RAFSI}, abstract={Bu çalışmada, Bulanık Karar Verme Deneme ve Değerlendirme Laboratuvarı (F-DEMATEL) tekniğine dayalı, karar vermeyi desteklemek için çoklu kriterler kullanarak birçok aşıyı Kriter alt aralıklarının Tek Bir Aralığa İşlevsel Eşlenmesi Yoluyla Alternatiflerin Sıralanması (RAFSI) yöntemleri ile değerlendiren yeni bir karar verme modeli önerilmiştir. Önerilen metodolojinin yararlılığını göstermek için, bir vaka çalışması için beş COVID-19 aşısı (BioNTech, Moderna, Sputnik V, AstraZeneca, Sinovac) seçildi. Her aşı yedi kritere (aşıların etkililik oranı, aşıların saklanma süreleri, aşılara ait soğuk zincir, uygulanan doz sayısı, çift doz fiyatı, aşıların koruyuculuk özelliği, aşıların yan etkileri) göre diğerleriyle karşılaştırıldı ve nispi ağırlıkları hesaplamak için tüm kriterler hem nitel hem de nicel verilerle karşılaştırıldı. Kriterler F-DEMATEL yaklaşımı ile ağırlıklandırılmıştır. F-DEMATEL ile yapılan uygulama sonucunda COVID-19 aşılarının değerlendirilmesinde kullanılan kriterler, aşıların korunma özelliğinin 0,191 ağırlıkla en önemli kriter olduğunu, aşıların saklanma süresinin ise 0,100 ağırlıkla en az önemli kriter olduğunu göstermiştir. BioNTech aşısı, önerilen modelde kullanılan kriterlere göre 0,6487 değeri ile maksimum performansa sahipken, AstraZeneca RAFSI ile yapılan uygulama sonucunda 0,3752 değeri ile en düşük performansa sahip olmuştur.}, number={2}, publisher={Sivas İktisadi ve İdari Akademik Araştırmacılar Derneği}