TY - JOUR T1 - Bir Kuva-yı Milliyeci’nin Hayat Hikâyesi: Hüseyin Ferit Recai Bey (Törümküney) AU - Çelebi, Ercan PY - 2024 DA - December Y2 - 2024 DO - 10.55089/yyuvasad.1563869 JF - Vankulu Sosyal Araştırmalar Dergisi JO - VASAD PB - Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi WT - DergiPark SN - 2630-600X SP - 53 EP - 73 IS - 14 LA - tr AB - Öz Hüseyin Ferit Recai Bey, 1879 tarihinde Hama’da doğdu. Mülkiye eğitiminin ardından ilk önce Adliye Nezareti Birinci Ticaret Mahkemesi’nde, daha sonra Maliye Nezareti Hesabat-ı Umumiye Kalemi’nde stajını tamamladı. Sırasıyla Maliye Nezareti Mektubî Kalemi Hesabat-ı Umumiye Kalemi Mümeyyiz Muavinliği, Düyûn-i Umumiye Maʽaşat Kalemi Mümeyyizliği, Düyûn-i Umumiye Maʽaşat Kalemi Mümeyyiz-i Evvelliği ve Muhassasat-ı Zatiye İdaresi Maʽaşat-ı Zatiye Şubesi Müdür Muavinliği görevlerinde bulundu. Daha sonra Emniyet-i Umumiye Muhasebe Müdürlüğü’ne nakledildi. Aslî görevlerini yürütürken aynı zamanda Darüşşafaka’da Tarih-i Osmani ve Kitabet-i Hususiye, Vefa İdadisi’nde ise Tarih dersleri verdi. Kendisi daha sonra Kastamonu Defterdarlığı’na atandı. Kastamonu’nun Kuva-yı Milliye’ye iltihakında önemli roller üstlendi. Mondros Mütarekesi’nin ortaya çıkardığı olağanüstü şartlar altında iki ay kadar Kastamonu Valiliği’ne vekâlet etti. Ferit Bey daha sonra I. Dönem (1920-1923) TBMM’ne Çorum Milletvekili olarak girdi. Ardından 1923 yılında altı ay kadar Kastamonu Valiliği yaptı. II. Dönem (1923-1927) TBMM’de yeniden Çorum Milletvekili olarak yer aldı. Kendisi 1925 yılında vefat etti. Bu çalışmada bir Kuva-yı Milliyeci olarak Hüseyin Ferit Recai Bey’in biyografisi ve ailesi, Kastamonu’nun Kuva-yı Milliye’ye iltihakı sürecindeki rolü ve TBMM’deki faaliyetleri hakkında tespitlerde bulunulması düşünülmüştür. KW - Hüseyin Ferit Bey KW - Kastamonu KW - Kuva-yı Milliye KW - TBMM CR - Açıksöz, H. (2019). İstiklâl Harbinde Kastamonu. Kastamonu: Kastamonu Türk Ocakları Yayınları. CR - Ayvaoğlu, B. (2015). Nevzad Atlığ’ın Penceresinden İstanbul, Musiki ve Musiki Mahfileri. Büyük İstanbul Tarihi, 10, 62-81. CR - Birinci Dönem Meclis Albümü (1920 -1923). (2022). Ankara: TBMM Basımevi. CR - Cebesoy, A.F. (1953). Millî Mücadele Dönemi Hatıraları. İstanbul: Vatan Neşriyat. CR - Çiçek, R. (2002). Milli Mücadele’de Batı Karadeniz. Türkler, 15, Ankara: Yeni Türkiye Yayınları. CR - Çoker, F. (1995). Türk Parlamento Tarihi (Millî Mücadele ve T.B.M.M. I. Dönem 1919-1923), III. Ankara: Türkiye Büyük Millet Meclisi Vakfı Yayınları No: 6. CR - Erdeha, K. (1975). Milli Mücadelede Vilayetler ve Valiler. İstanbul: Remzi Kitabevi. CR - Ertan, A. (2008). Millî Mücadele Döneminde Çorum ve Çevresi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Marmara Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü, İstanbul. CR - Eski, M. (1995). Kastamonu Basınında Millî Mücadele’nin Yankıları. Ankara: Türk Tarih Kurumu Basımevi. CR - Eski, M. (2000). Kastamonu Valileri (1838-2000). Ankara: Kastamonu Valiliği. CR - Gülen, T. (2015). İki Dünya Savaşı Arasında (1918-1939) Çorum’da İz Bırakanlar. Çorum: Salmat Basım Yayım. CR - Kemal Atatürk (1970). Nutuk (1919-1920), I. İstanbul: Türk Devrim Tarihi Enstitüsü. CR - Kendircioğlu, D. (2011). Milli Mücadele ve Cumhuriyetin İlk On Yılında Çorum. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Bozok Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yozgat. CR - Macar Edebiyatı’ndan Çeviriler. (1946). Tercüme, 7(38), 12-187. CR - Macit, B. ve Altuncuoğlu N. (2023). Bir Siyasi Propaganda Aracı: Radyo (1950-1960). Uluslararası Sosyal ve Beşeri Bilimler Araştırma Dergisi, 10(96), 1266-1281. CR - Orhun, F.Ç. (2017). Türk-Macar İlişkilerinde Köprü Bir İsim: Sami Nabi Özerdim. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 50, 400-411. CR - Özlü, H. (2019). İstiklal Savaşı’nda Bir Yol: İstiklal Yolu ve Kastamonu Bölgesindeki Lojistik Faaliyetlerin Değerlendirmesi. Savunma Bilimleri Dergisi, 18/2(36), 155-180. CR - Özlü, H. (2009). Millî Mücadele Yıllarında Kastamonu’da Müdafaa-i Hukuk Hareketinin Doğuşu ve Bölgenin Kuva- yı Milliye’ye Katılışı. Çağdaş Türkiye Tarihi Araştırmaları Dergisi, VIII(9), 69-87. CR - Peker, N. (2018). İstiklâl Savaşı (İnebolu-Kastamonu ve Havalisi Deniz ve Kara Harekâtı). Kastamonu: Kastamonu Valiliği. CR - Solak, E. (2016). Çorum Milletvekili Ferit Bey’in Hayatı Ve Vefatı Üzerine Ailesine Devlet Tarafından Yapılan Yardımlar. Uluslararası Bütün Yönleriyle Çorum Sempozyumu (28-30 Nisan 2016/Çorum), 1, 1-13. CR - Soylu, A. (2017). Çorum’da Siyasal Hayat (1923-1945). (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Çankırı Karatekin Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Çankırı. CR - Söylemez, F. (1994). Millî Mücadele Döneminde Kastamonu’da Kurulan Cemiyetler. Atatürk Yolu, IV(14), 159-170. CR - Şahingöz, M. (1989). Millî Mücadele’de Kastamonu. Türk Tarihinde ve Kültüründe Kastamonu Tebliğler (19-21 Ekim 1988-Kastamonu), 133-143. CR - TBMM Albümü (1920-1950). (2010), 1. Ankara: TBMM Basın ve Halkla İlişkiler Müdürlüğü Yayınları No: 1. CR - Yıldırım, H. (2008). I. ve II. Dönem TBMM Çorum Milletvekilleri (Biyografileri ve Faaliyetleri). (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya. CR - Yılmaz, M.S. (2022). Sivas Kongresi Kastamonu Delegeleri: Tatlızâde Nuri Bey ve Sami Zeki Bey. Türk Dünyası Yolunda Bir Ömür: Prof. Dr. Mehmet Şahingöz’e Armağan. Ankara: Berikan Yayınevi, 495-504. CR - Yılmaz, M.S. (2018). Kastamonu’nun Millî Mücadele’deki Yeri ve Önemi. Anadolu’nun Fethi’nden Millî Mücadele’ye Sosyo-Kültürel Yapısıyla Kastamonu: Uluslararası Kastamonu Türk Dünyası Kültür Başkenti Sempozyumu (12-13 Nisan 2018-Kastamonu), 209-223. UR - https://doi.org/10.55089/yyuvasad.1563869 L1 - https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/4274178 ER -