TY - JOUR T1 - Yeni Dünya Düzeninde Orta Doğu ve Hamas Örgütü TT - The Middle East and Hamas Organisation in the New World Order AU - Tombak, Fatma PY - 2025 DA - June Y2 - 2025 DO - 10.31455/asya.1566255 JF - Asya Studies JO - Asya Studies PB - Mehmet Akif KARA WT - DergiPark SN - 2602-2877 SP - 319 EP - 338 VL - 9 IS - 32 LA - tr AB - Çalışmada günümüzde Ortadoğu’da yaşanan en önemli siyasi süreç olan ve insan kayıplarının yaşandığı ve devlet terörü olarak ifade edilebilecek İsrail ve Filistin konusu ele alınmıştır. Hamas örgütünün İsrail’e saldırıları ile başlayan olayların daha geniş perspektiften daha iyi bir şekilde anlaşılması için tarihi kökenlerine inilerek Ortadoğu’da kurulmaya başlanan yeni düzen ve buna karşı oluşan örgütlenmeler betimlenecektir. Bir tarih çalışması olarak Filistin meselesinin ortaya çıkışı, küreselleşme, yeni dünya düzeni ve bu değişimin Ortadoğu’ya etkisi, Siyonist politikaların bölgede barışı bozması ve günümüze kadar devam eden savaş ve çatışmalar bu çalışmada ele alınmaktadır. Özellikle Hamas örgütünün ortaya çıkışına neden olan olaylar ve günümüze kadar gelen süreçte Hamas örgütünün kurumsallaşması, siyasallaşması ve giderek Filistin’de Gazze halkının özgürlük hareketinin sembolü olması kritik edilmiştir. Yüksek Lisans tezinden üretilen bu çalışma genişletilmiş ve güncel yayınlarla zenginleştirilerek literatüre katkı sağlanması hedeflenmiştir. Yine, bu makale ile son bir yılda Ortadoğu’nun en önemli gündem maddelerinden biri olan Filistin’deki insanlık dramı ve en önemli aktör olan Hamas örgütü hakkında var olan bilgi alt yapısının zenginleştirilmesi amaçlanmıştır. Çalışmada yapılan analiz ve yorumlarla Ortadoğu’nun yakın tarihinin daha iyi anlaşılması ve bölgenin geleceğinin nasıl olacağı konusunda fayda üretmesi beklenmektedir. KW - Ortadoğu KW - Yeni dünya düzeni KW - Küreselleşme KW - Filistin KW - İsrail KW - Hamas N2 - In the paper, the issue of Israel and Palestine, which is the most important political process in the Middle East today and where human losses are experienced and can be described as state terrorism, is discussed. In order to better understand the events that started with the Hamas organization's attacks on Israel from a broader perspective, the new order that started to be established in the Middle East and the organizations that formed against it will be described by going into their historical roots. As a historical paper, the emergence of the Palestine issue, globalization, the new world order and the impact of this change on the Middle East, the disruption of peace in the region by Zionist policies, and the wars and conflicts that continue until today are discussed in this paper. In particular, the events that led to the emergence of the Hamas organization and the institutionalization, politicization of the Hamas organization and its gradual becoming the symbol of the freedom movement of the Gaza people in Palestine in the process until today have been criticized. This paper, produced from the master's thesis, was expanded and enriched with current publications, aiming to contribute to the literature. Again, this paper aims to enrich the existing information infrastructure about the human tragedy in Palestine, which has been one of the most important agenda items in the Middle East in the last year, and the Hamas organization, which is the most important actor. It is expected that the analysis and interpretations made in the study will provide benefits for a better understanding of the recent history of the Middle East and what the future of the region will be like. CR - Abbasov, S., & Ercan, M. (2024). Tarihsel perspektif bağlamında, siyonizm ideolojisinin İsrail ile Filistin arasında yaşanan çatışmalara temel etkileri. Anadolu Strateji Dergisi, 6(1), 15-28. CR - Abu-Amr, Z. (1993). Hamas: a historical and political background. Journal of Palestine Studies, 22(4), 5-19. CR - Ahnas, M. O. (2025). Filistin İslami direniş hareketi olarak Hamas: Kimliği ve teşkilat yapısı. Mevzu-Sosyal Bilimler Dergisi, (13), 107-130. https://doi.org/10.56720/mevzu.1539471 CR - Amour, P. O. (2018). Hamas-PLO/Fatah reconciliation and rapprochement within the unfolding regional order in the middle east since 2010: neorealist and neoclassical realist perspectives. Anemon Muş Alparslan Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 6(5), 621-631. https://doi.org/10.18506/anemon.384773 CR - Arıboğan, D. Ü. (1996). Küreselleşme senaryosunun aktörleri: Uluslararası ilişkilerde güç mücadelesi. Der Yayınları. CR - Armaoğlu, F. (2000). 20. Yüzyıl siyâsî tarihi. Alkım Yayınları. CR - Ateş, D. (2009). Gazze trajedisi: Sorumluluk ve kavramların haklılaştırma işlevi. Çağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 6(1), 61-83. CR - Avaner, T., & Bozçalışkan, A. (2024). İsrail lobisinin ABD dış politikasına etkisi: JINSA ve Filistin-Gazze örnek olayı. Ombudsman Akademik, (20), 109-124. CR - Ayhan, V. (2016). Hamas: Filistin direnişinde politik İslam. Orta Doğu Etütleri, 1(1), 101-36. CR - Balpınar, Z. (2018). The analysis of dahiya doctrine in the context of ısrael’s further security claim. Journal of Mehmet Akif Ersoy University Economics and Administrative Sciences Faculty, 5(2), 397-412. https://doi.org/10.30798/makuiibf.399992 CR - Bartal, S. (2021). Hamas: The Islamic resistance movement. BRILL. https://doi.org/10.1163/9789004435544_021 CR - Bozbuğa, H. N. (2025). Kötülüğün sıradanlaşması: Gazze soykırımı örneği. Diyanet İlmi Dergi, 61(1), 275-296. https://doi.org/10.61304/did.1578346 CR - Çakırca, B. (2024). Batı’nın değer sorununa bir örnek olarak gazze. Ombudsman Akademik, 2 (GAZZE), 511-534. CR - Çetin, M. Ş. (2024). Filistin meselesi: savaşın finansmanı bağlamında bir analiz. Toplum Ekonomi ve Yönetim Dergisi, 5(Filistin), 19-33. https://doi.org/10.58702/teyd.1542082 CR - Çınkara, G. (2024). Filistin’de İslami hareketin siyasallaşması: Hamas (1946-2024). Ombudsman Akademik, Özel Sayı 2(Gazze), 163-94. CR - Doğrul, Ö. R. (2004). İsrail’i tedhiş, istilâ ve harp kaynağı. Yeni Zamanlar. CR - Edrwards, B. M., & Farrell, S. (2010). Hamas. Politiy Press. CR - Emir, M. (2024). İsrail’in Hamas savaşı bağlamında teopolitik motivasyonu ile müttefiklik ilişkisinin bölgesel etki analizi. UPA Strategic Affairs, 5(1), 204-226. CR - Ercan, S. (2000). İsrail’deki Arap azınlığının kimlik sorunu. Avrasya Dosyası, (Arap Dünyası Özel) Sayı, 1(6), 238-250. CR - Ertuna, Ö. (2006). Yeni dünya düzeni: Küreselleşme. Muhasebe ve Finansman Dergisi, (30), 36-45. CR - Garaudy, R. (2000). İsrail siyasetini oluşturan efsaneler. Çizgi Yayınları. CR - Greens, E. H. H. (2006). Balfour. Haus Publishing. CR - Gunning, J. (2007). Hamas in politics democracy, religion. Oxford University Press. CR - Hroub, K. (2006). Hamas: a beginner’s guide. Pluto. CR - Hüseyin, A. (2001). Orta Doğu’da devlet ve terör. Pınar Yayını. CR - Independent Türkçe (2023). "Siyonist" Biden'ın İsrail'le yakın bağları: 36 yılda milyonlarca dolar bağış, 22.10.2023, Erişim Tarihi: 23.03.2024, Erişim Adresi: https://www.indyturk.com/node/668951/d%C3%BCnya/siyonist-biden%C4%B1n-i%CC%87sraille-yak%C4%B1n-ba%C4%9Flar%C4%B1-36-y%C4%B1lda-milyonlarca-dolar-ba%C4%9F%C4%B1%C5%9F CR - İnaç, H. (2024). An overview of the Israeli-Palestinian conflicts after october 7. Toplum Ekonomi ve Yönetim Dergisi, 5(Filistin), 34-45. https://doi.org/10.58702/teyd.1533536 CR - Katman, F. (2018). 2006 Seçimleriyle Hamas’ın Filistin içinde değişen konumu (2006-2010). Güvenlik Stratejileri Dergisi, 14(28), 127-56. https://doi.org/10.17752/guvenlikstrtj.495764 CR - Katman, F. (2020). 2006 Filistin seçimi sonrasında dışlama ve dâhil etme ekseninde Hamas’ın uluslararası toplumla ilişkisi (2006-2010). Güvenlik Stratejileri Dergisi, 16(33), 97-124. https://doi.org/10.17752/guvenlikstrtj.719971 CR - Kaya, Y. Ç., & Kayar, A. (2024). Uluslararası hukuk çerçevesinde İsrail-Filistin çatışması: Devlet dışı aktörler ve meşru müdafaa. Uluslararası Ekonomi ve Yenilik Dergisi, 10(2), 215-244. https://doi.org/10.20979/ueyd.1469204 CR - Kazgan, G. (1994). Küreselleşme ve ulus – devlet / ekonomik düzen. Altın Kitaplar. CR - Küçük, Ö. N. (2025). Funding in the shadow of conflict: AIPAC’s financial ınfluence on US congress post-2023 ısrael-hamas war. Türkiye Ortadoğu Çalışmaları Dergisi, 12(1), 00-00. https://doi.org/10.26513/tocd.1574363 CR - Maqdsi, M. (1993). Charter of the ıslamic resistance movement (hamas) of Palestine. Journal of Palestine Studies, 22(4), 122-134. https://doi.org/10.2307/2538093 CR - Mercan, M. H. (2018). Süreklilik ve değişim bağlamında hamasın siyasal stratejisi. Orta Doğu Etütleri, 10(1), 62-78. CR - Mucuk, H., Özdemir, H., & Anik, M. A. (2023). El-Aksa tufanı operasyonu ve Türkiye’de kamuoyunun filistin algısı. Fikriyat, 3(2), 101-118. https://doi.org/10.61960/fikriyat.1402697 CR - Nyang, S., Mazrui, A. A., Ebu Rebi, İ. M., Boxberger, G., & Klimenta, H. (2002). Globalleşme bir aldatmaca mı? İnkılab yayınları. CR - Orhan, E. B. (2024). The Us approach to the october 7 attacks and the Israel-Hamas conflict ın the context of antony blinken’s discourses. Akdeniz İİBF Dergisi, 24(2), 49-58. https://doi.org/10.25294/auiibfd.1436239 CR - Oruç, S. (2010). Filistin halkının parçalanmışlığı: Hamas el-fetih çatışması (Tez No.: 257985) [Yüksek lisans tezi, İstanbul Üniversitesi]. Ulusal Tez Merkezi. CR - Öke, M. K. (2002). Filistin sorunu. Ufuk Kitapları. CR - Öke, M. K. (2006). Osmanlı imparatorluğu siyonizm ve Filistin sorunu (1880-1914). Marife Dergisi, 6(1), 261-270. CR - Özdemir, A. (2005). Hamas (Hareket-Ül Mukavemet-Ül İslamiyye) üzerine bir değerlendirme. Güvenlik Stratejileri Dergisi, 1(2), 51-63. CR - Özden Cankara, P., & Cankara, Y. (2020). 2000’lerde filistin’de meşru temsilcilik tartışmaları: Hamas ile el-fetih arasındaki rekabet. Kafkas Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 11(21), 469-503. https://doi.org/10.36543/kauiibfd.2020.021 CR - Özgen, C. (2023). Yom Kippur 2.0: Askeri düzlemde İsrail-Hamas Savaşı’na dair ilk gözlemler. Giresun Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 9(2), 105-124. https://doi.org/10.46849/guiibd.1401052 CR - Öztürk, Y. N. (1997). İslâm’ı anlamaya doğru. Yeni Boyut Yayınları. CR - Said, E. (1985). The question of Palestine. Pınar Yayını. CR - Sarı, B. (2018). Filistin direnişinde aşil tendonu: Hamas-fetih çatışması. Yeni Fikir Dergisi, 10(21), 23-39. CR - Sarı, B. (2020). Hamas, the Islamic Wing of Palestinian Resistance: Its Roots, Characteristics, and Way of Politics. Liberal Düşünce Dergisi, 25(97), 147-165. https://doi.org/10.36484/liberal.686585 CR - Stein, E. (2024). Orta Doğu’da uluslararası ilişkiler (hegemonya stratejileri ve bölgesel düzen) (Çev. E. Ertürk). Fol Yayınları. CR - The New York Times. (2006, Ocak 27). Palestinian landslide: the elections Hamas Routs Ruling Faction, Casting Pall on Peace Process”,. https://www.nytimes.com/2006/01/27/world/middleeast/hamas-routs-ruling-faction-casting-pall-on-peace-process.html CR - Timur, K., & Bodur Ün, M. (2016). Kolektif siyasal şiddet ve İslami toplumsal hareket analizi: Hamas örneği. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 71(2), 565-597. https://doi.org/10.1501/SBFder_0000002403 CR - Tombak, F. (2006). Yeni dünya düzeni ve orta doğu bağlamında Hamas örgütü (Tez No.: 190338) [Yüksek lisans tezi, Erciyes Üniversitesi]. Ulusal Tez Merkezi. CR - Tuna, F. (2024). ABD'nin İsrail'e desteğini Hıristiyan siyonizmi bağlamında anlamak. Milel ve Nihal, 21(Siyonizm Eleştirisi), 75-92. CR - UN. (2009, November 5). Follow-up to the goldstone report—general assembly debate, vote—verbatim record. question of Palestine. https://www.un.org/unispal/document/auto-insert-178901/ CR - UN. (2016, December 23). Israel’s settlements have no legal validity, constitute flagrant violation of ınternational law, Security Council Reaffirms. https://press.un.org/en/2016/sc12657.doc.htm CR - Ünlü, H., & Doğrul, M. (2023). TÜBA Filistin İsrail savaşı raporu. TÜBA Yayını. CR - Yıldırım, G., & Şahin, G. (2024). Israel-Palestine ıssue in the ınternational press: a critical analysis on october 6-7 attacks and ınformation warfare. SAVSAD Savunma ve Savaş Araştırmaları Dergisi, 34(2), 217-242. https://doi.org/10.54078/savsad.1489403 UR - https://doi.org/10.31455/asya.1566255 L1 - https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/4284001 ER -