TY  - JOUR
T1  - Yetişkinlerin dijital vatandaşlık becerilerine ilişkin ihtiyaçları (Örnek: Dijital sağlık)
TT  - Adults' needs for digital citizenship skills (Example: Digital health)
AU  - Tüfekçi, Fatma Nur
AU  - Çeliköz, Mine
PY  - 2024
DA  - December
Y2  - 2024
DO  - 10.52880/sagakaderg.1567553
JF  - Sağlık Akademisyenleri Dergisi
JO  - SagAkaDerg
PB  - Dünya Kongre
WT  - DergiPark
SN  - 2148-7472
SP  - 564
EP  - 575
VL  - 11
IS  - 4
LA  - tr
AB  - Giriş ve amaç; Günümüzde birçok platform internet ortamında hizmet vermektedir. İnternet kullanım oranına bakıldığında yetişkinler arasında internet kullanımının yüksek olduğu görülmektedir. Ancak önemli olan bu kullanımın güvenli, verimli ve etkili bir şekilde olmasıdır. Bu nedenle kişilerin iyi birer dijital vatandaş olması oldukça önemlidir. Dijital Vatandaşlık dijital sağlık, dijital ticaret, dijital hak ve sorumluluk, dijital kanun, dijital güvenlik, dijital katılım, dijital erişim, dijital iletişim, dijital okuryazarlık, dijital etik olmak üzere toplam on alt boyuttan oluşmaktadır. Bu araştırmanın amacı yetişkinlerin dijital vatandaşlık becerilerine ilişkin ihtiyaçlarını ortaya koymaktır.Gereç ve yöntem; Nicel araştırma yöntemlerinden betimsel nitelik taşıyan bu araştırmada, yetişkinlerin dijital vatandaşlık becerilerine ilişkin ihtiyaçlarını belirlemek hedeflenmiştir. Araştırmada kolay ulaşılabilir örneklem yoluyla belirlenen 79 erkek ve 177 kadın olmak üzere toplam 256 gönüllü yetişkine “Yetişkinlere Yönelik Dijital Vatandaşlık İhtiyaç Analizi Formu” verilmiş ve cevaplamaları istenmiştir. Çıkan sonuçlar SPSS 25,0 (Statistical Package for Social Science) paket programı kullanılarak analiz edilmiştir. Bulgular ve sonu; Yetişkinlere yönelik dijital vatandaşlık eğitim ihtiyaçlarını belirlemek için yapılan ihtiyaç analizi sonucunda yetişkinlerin dijital vatandaşlık beceri düzeylerinin ölçek ortalaması 2.65 olduğu görülmektedir. Bu sonuç, katılımcıların kendilerini dijital vatandaşlık becerileri konusunda düşük seviyede gördüklerini göstermektedir. Alt becerilerde ise katılımcıların kendilerini en yetersiz gördüğü becerinin dijital kanun olduğu görülürken; katılımcıların kendilerini en yeterli gördüğü becerinin ise dijital erişim olduğu görülmektedir. Bununla birlikte yetişkinlerin %84,4’ü dijital vatandaşlık eğitiminin gerekli olduğunu belirtmişlerdir.1.Bennett, W. L. (2008). Changing citizenship in the digital age. Civic life online: learning how digital media can engage youth. W. Lance Bennett, The John D. & Catherine T. MacArthur, (Eds). Foundation series on digital media and learning (pp. 1-24). The MIT Press. 2.Bilgi İletişim ve Teknoloji Kurumu. (2018). Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu ve Millî Eğitim Bakanlığı (MEB) İş Birliği ile Hazırlanan Proje. Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları. 3.BTK Academy. (2023). Google Dijital vatandaşlık ve çevrim içi güvenlik. https://www.btkakademi.gov.tr/portal/course/dijital-vatandasl-kve-cevrimici%CB%87g uvenlik-9505.4.Büyüköztürk, Ş., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş., Demirel, F., ve Kılıç, E. (2013). Bilimsel araştırma yöntemleri. Pegem Akademi.   5.Capuno, R., Suson, R., Suladay, D., Arnaiz, V., Villarin, I., & Jungoy, E. (2022). Digital citizenship in education and its implication. World Journal on Educational Technology, 14(2), 426-437.6.Choi, J., & Kim, I. (2018). The relationship between local employment growth and regional economic growth: Evidence from Korea. In M. Hosoe, I. Kim, M. Yabuta, & W. Lee (Eds.). Applied analysis of growth, trade, and public policy (pp. 35-43). Springer Singapore.7.Creswell, J. W. (2013). Qualitative inquiry & research design: Choosing among five approaches (3rd ed.).  Sage.  8.Çubukçu, A., ve Bayzan, Ş. (2013). Türkiye’de dijital vatandaşlık algısı ve bu algıyı internetin bilinçli, güvenli ve etkin kullanımı ile artırma yöntemleri. Middle Eastern & African Journal of Educational Research, 5, 148-174.9.Gaming in Turkey. (2023). We are social global dijital 2022 raporu. We Are Social Global Dijital 2022 Raporu. gaminginturkey.com. 10.Gelbal, B. B. (2021). Litvanya'da yetişkinlere yönelik teknoloji okuryazarlığı eğitimleri. [Yüksek lisans tezi, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü]. Ankara Üniversitesi Akademik Veri Yönetim Sistemi.11.Geriş, A., ve Özdener, N. (2021). The illusions on digital citizenship: What we know and what we do?. Acta Educationis Generalis, 11(3), 125-151.12.Global Raporu. (2022). We are social global dijital 2022 raporu. https://www.gaminginturkey.com/tr/we-are-social-global-dijital-2022-raporu/ . 13.Güler, A., Halıcıoğlu, M. B., ve Taşğın, S. (2015). Sosyal bilimlerde nitel araştırma (2nd ed.). Seçkin Yayınevi.14.ISTE. (2023). Digital citızenshıp in education. https://www.iste.org/areas-of-focus/digital-citizenship.  15.June, L., Suk-Kyung, Y., & Yun-Oug, L. (2022). Analysis of the pre-service teachers' needs for for digital citizenship and perception of digital citizenship education. Journal of Digital Convergence, 20(3), 93-103. https://doi.org/10.14400/JDC.2022.20.3.093 16.Karasar, D. Ş. (1999). İnternet ortamında eğitim. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 18(18), 145-168.17.Kocadağ, T. (2012). Öğretmen adaylarının dijital vatandaşlık düzeylerinin belirlenmesi. [Yüksek lisans tezi, Karadeniz Teknik Üniversitesi].
KW  - Dijital vatandaşlık
KW  - dijital sağlık
KW  - yetişkin eğitimi
N2  - Giriş ve amaç; Günümüzde birçok platform internet ortamında hizmet vermektedir. İnternet kullanım oranına bakıldığında yetişkinler arasında internet kullanımının yüksek olduğu görülmektedir. Ancak önemli olan bu kullanımın güvenli, verimli ve etkili bir şekilde olmasıdır. Bu nedenle kişilerin iyi birer dijital vatandaş olması oldukça önemlidir. Dijital Vatandaşlık dijital sağlık, dijital ticaret, dijital hak ve sorumluluk, dijital kanun, dijital güvenlik, dijital katılım, dijital erişim, dijital iletişim, dijital okuryazarlık, dijital etik olmak üzere toplam on alt boyuttan oluşmaktadır. Bu araştırmanın amacı yetişkinlerin dijital vatandaşlık becerilerine ilişkin ihtiyaçlarını ortaya koymaktır.Gereç ve yöntem; Nicel araştırma yöntemlerinden betimsel nitelik taşıyan bu araştırmada, yetişkinlerin dijital vatandaşlık becerilerine ilişkin ihtiyaçlarını belirlemek hedeflenmiştir. Araştırmada kolay ulaşılabilir örneklem yoluyla belirlenen 79 erkek ve 177 kadın olmak üzere toplam 256 gönüllü yetişkine “Yetişkinlere Yönelik Dijital Vatandaşlık İhtiyaç Analizi Formu” verilmiş ve cevaplamaları istenmiştir. Çıkan sonuçlar SPSS 25,0 (Statistical Package for Social Science) paket programı kullanılarak analiz edilmiştir. Bulgular ve sonu; Yetişkinlere yönelik dijital vatandaşlık eğitim ihtiyaçlarını belirlemek için yapılan ihtiyaç analizi sonucunda yetişkinlerin dijital vatandaşlık beceri düzeylerinin ölçek ortalaması 2.65 olduğu görülmektedir. Bu sonuç, katılımcıların kendilerini dijital vatandaşlık becerileri konusunda düşük seviyede gördüklerini göstermektedir. Alt becerilerde ise katılımcıların kendilerini en yetersiz gördüğü becerinin dijital kanun olduğu görülürken; katılımcıların kendilerini en yeterli gördüğü becerinin ise dijital erişim olduğu görülmektedir. Bununla birlikte yetişkinlerin %84,4’ü dijital vatandaşlık eğitiminin gerekli olduğunu belirtmişlerdir.1.Bennett, W. L. (2008). Changing citizenship in the digital age. Civic life online: learning how digital media can engage youth. W. Lance Bennett, The John D. & Catherine T. MacArthur, (Eds). Foundation series on digital media and learning (pp. 1-24). The MIT Press. 2.Bilgi İletişim ve Teknoloji Kurumu. (2018). Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu ve Millî Eğitim Bakanlığı (MEB) İş Birliği ile Hazırlanan Proje. Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları. 3.BTK Academy. (2023). Google Dijital vatandaşlık ve çevrim içi güvenlik. https://www.btkakademi.gov.tr/portal/course/dijital-vatandasl-kve-cevrimici%CB%87g uvenlik-9505.4.Büyüköztürk, Ş., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş., Demirel, F., ve Kılıç, E. (2013). Bilimsel araştırma yöntemleri. Pegem Akademi.   5.Capuno, R., Suson, R., Suladay, D., Arnaiz, V., Villarin, I., & Jungoy, E. (2022). Digital citizenship in education and its implication. World Journal on Educational Technology, 14(2), 426-437.6.Choi, J., & Kim, I. (2018). The relationship between local employment growth and regional economic growth: Evidence from Korea. In M. Hosoe, I. Kim, M. Yabuta, & W. Lee (Eds.). Applied analysis of growth, trade, and public policy (pp. 35-43). Springer Singapore.7.Creswell, J. W. (2013). Qualitative inquiry & research design: Choosing among five approaches (3rd ed.).  Sage.  8.Çubukçu, A., ve Bayzan, Ş. (2013). Türkiye’de dijital vatandaşlık algısı ve bu algıyı internetin bilinçli, güvenli ve etkin kullanımı ile artırma yöntemleri. Middle Eastern & African Journal of Educational Research, 5, 148-174.9.Gaming in Turkey. (2023). We are social global dijital 2022 raporu. We Are Social Global Dijital 2022 Raporu. gaminginturkey.com. 10.Gelbal, B. B. (2021). Litvanya'da yetişkinlere yönelik teknoloji okuryazarlığı eğitimleri. [Yüksek lisans tezi, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü]. Ankara Üniversitesi Akademik Veri Yönetim Sistemi.11.Geriş, A., ve Özdener, N. (2021). The illusions on digital citizenship: What we know and what we do?. Acta Educationis Generalis, 11(3), 125-151.12.Global Raporu. (2022). We are social global dijital 2022 raporu. https://www.gaminginturkey.com/tr/we-are-social-global-dijital-2022-raporu/ . 13.Güler, A., Halıcıoğlu, M. B., ve Taşğın, S. (2015). Sosyal bilimlerde nitel araştırma (2nd ed.). Seçkin Yayınevi.14.ISTE. (2023). Digital citızenshıp in education. https://www.iste.org/areas-of-focus/digital-citizenship.  15.June, L., Suk-Kyung, Y., & Yun-Oug, L. (2022). Analysis of the pre-service teachers' needs for for digital citizenship and perception of digital citizenship education. Journal of Digital Convergence, 20(3), 93-103. https://doi.org/10.14400/JDC.2022.20.3.093 16.Karasar, D. Ş. (1999). İnternet ortamında eğitim. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 18(18), 145-168.17.Kocadağ, T. (2012). Öğretmen adaylarının dijital vatandaşlık düzeylerinin belirlenmesi. [Yüksek lisans tezi, Karadeniz Teknik Üniversitesi].
CR  - Bennett, W. L. (2008). Changing citizenship in the digital age. Civic life online: learning how digital media can engage youth. W. Lance Bennett, The John D. & Catherine T. MacArthur, (Eds). Foundation series on digital media and learning (pp. 1-24). The MIT Press.
CR  - Bilgi İletişim ve Teknoloji Kurumu. (2018). Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu ve Millî Eğitim Bakanlığı (MEB) İş Birliği ile Hazırlanan Proje. Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları.
CR  - BTK Akademi. (2023). Google Dijital vatandaşlık ve çevrim içi güvenlik. https://www.btkakademi.gov.tr/portal/course/dijital-vatandasl-kve-cevrimici%CB%87g uvenlik-9505.
CR  - Brandau, M., Dilley, T., Schaumleffel, C. & Himawan, L. (2021). Digital Citizenship Among Appalachian Middle    Schoolers: The Common Sense Digital Citizenship Curriculum. Health Education Journal, 81(2), 157-169.
CR  - Büyükbaykal, C. (2015). Dijital Vatandaşlık: Kavramsal Bir Analiz. Journal of International Social Research, 8(41), 12-24.
CR  - Büyüköztürk, Ş., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş., Demirel, F., ve Kılıç, E. (2013). Bilimsel araştırma yöntemleri. Pegem Akademi.
CR  - Capuno, R., Suson, R., Suladay, D., Arnaiz, V., Villarin, I., & Jungoy, E. (2022). Digital citizenship in education and its implication. World Journal on Educational Technology, 14(2), 426-437.
CR  - Choi, J., & Kim, I. (2018). The relationship between local employment growth and regional economic growth: Evidence from Korea. In M. Hosoe, I. Kim, M. Yabuta, & W. Lee (Eds.). Applied analysis of growth, trade, and public policy (pp. 35-43). Springer Singapore.
CR  - Creswell, J. W. (2013). Qualitative inquiry & research design: Choosing among five approaches (3rd ed.).  Sage.
CR  - Çubukçu, A., ve Bayzan, Ş. (2013). Türkiye’de dijital vatandaşlık algısı ve bu algıyı internetin bilinçli, güvenli ve etkin kullanımı ile artırma yöntemleri. Middle Eastern & African Journal of Educational Research, 5, 148-174.
CR  - Gaming in Turkey. (2023). We are social global dijital 2022 raporu. We Are Social Global Dijital 2022 Raporu. gaminginturkey.com.
CR  - Gelbal, B. B. (2021). Litvanya'da yetişkinlere yönelik teknoloji okuryazarlığı eğitimleri. [Yüksek lisans tezi]. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
CR  - Geriş, A., ve Özdener, N. (2021). The illusions on digital citizenship: What we know and what we do?. Acta Educationis Generalis, 11(3), 125-151.
CR  - Global Raporu. (2024). We are social global dijital 2022 raporu. https://www.gaminginturkey.com/tr/we-are-social-global-dijital-2022-raporu/ .
CR  - Güler, A., Halıcıoğlu, M. B., ve Taşğın, S. (2015). Sosyal bilimlerde nitel araştırma (2nd ed.). Seçkin Yayınevi.
CR  - ISTE. (2023). Digital citızenshıp in education. https://www.iste.org/areas-of-focus/digital-citizenship.
CR  - June, L., Suk-Kyung, Y., & Yun-Oug, L. (2022). Analysis of the pre-service teachers' needs for for digital citizenship and perception of digital citizenship education. Journal of Digital Convergence, 20(3), 93-103. https://doi.org/10.14400/JDC.2022.20.3.093
CR  - Karakuyu, A. (2023). Dijital vatandaşlık öğretim programının tasarlanması, uygulanması ve değerlendirilmesi. [Doktora Tezi]. Afyon Kocatepe Üniversitesi
CR  - Kocadağ, T. (2012). Öğretmen adaylarının dijital vatandaşlık düzeylerinin belirlenmesi. [Yüksek lisans tezi]. Karadeniz Teknik Üniversitesi.
CR  - Ohler, J. B. (2011). Dijital topluluk, dijital vatandaş. Corwin Press.
CR  - Özer, Ü., ve Albayrak Özer, E. (2018). Sosyal bilgiler öğretmeni adaylarinin dijital vatandaşlik eğitimi ihtiyaçlari. International Congress on Political, Economic and Social Studies. Ankara Yıldırım Beyazıt University.
CR  - Patton, M. Q. (2002). Qualitative research and evaluation methods (3rd ed.). Sage Publications.
CR  - Ribble, M., Bailey, G.,  & Ross, T. W. (2004). Digital Citizenship: Addressing appropriate technology behavior.  Learning & Leading with Technology, 32(1), 6-12.
CR  - Sakallı, H. (2015). Sınıf öğretmeni adaylarının dijital vatandaşlık düzeyleri ile siber zorbalık eğilimleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. [Yüksek lisans tezi]. Adnan Menderes Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
CR  - Topu, F., Baydaş, Ö., Turan, Z., & Göktaş, Y. (2013). Common reliability and validity strategies in instructional technology research. Çukurova University Faculty of Education Journal, 42(1), 110-126.
CR  - Türkiye İstatistik Kurumu. (2022). Hanehalkı bilişim teknolojileri (BT) kullanim araştırması 2022. https://data.tuik.gov.tr/Bulten/index?p=Hanehalki-Bilisim-Teknolojileri-(BT)-Kullanim-Arastirmasi-2022-45587
CR  - Yıldırım, A., ve Simsek, H. (2011). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (8th ed.). Seçkin Yayınevi.
CR  - Yıldırım, A., ve Şimşek, H. (2016). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Seçkin Yayınevi.
UR  - https://doi.org/10.52880/sagakaderg.1567553
L1  - https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/4289287
ER  -