TY  - JOUR
T1  - DURKHEİM‘IN İNTİHAR YAKLAŞIMINA YÖNELİK ELEŞTİRİLER
TT  - CRITICISMS OF DURKHEIM’S APPROACH TO SUICIDE
AU  - Tiryaki, Sevgi
PY  - 2025
DA  - June
Y2  - 2025
DO  - 10.61904/sbe.1569275
JF  - Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi
JO  - JISS
PB  - Süleyman Demirel Üniversitesi
WT  - DergiPark
SN  - 1304-6373
SP  - 35
EP  - 53
IS  - 51
LA  - tr
AB  - Sosyolojinin kurucularından olan Durkheim’ın görüşleri sadece kendi dönemini etkilemekle kalmamış günümüzde de önemini korumuştur. Durkheim’ın anomi, intihar, toplumsal dayanışma ve toplumsal entegrasyon konularındaki görüşleri günümüz modern toplumlarını anlayabilmek açısından merkezi bir konuma sahiptir. Özellikle toplumsal bütünleşme konusu Durkheim’ ı din konusuna ulaştırmaktadır. Durkheim’a göre din, toplumsal bütünleşmenin en önemli anahtarıdır. Öte yandan toplumsal bütünleşmeye katılamayan veya diğer bazı sebeplerle intihara yönelen bireylerle ilgili de Durkheim’ın oldukça önemli görüşleri bulunmaktadır. Dinin bireylerin toplumsal bütünleşme süreçlerindeki rolü ve intihar eğilimlerini nasıl etkilediği konusu, yeterince derinlemesine ele alınmamış bir alan olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu çerçevede, Durkheim’ın din ve intihar ilişkisine dair görüşleri, hem bireylerin toplumsal bağlarının güçlendirilmesi hem de intiharın toplumsal bağlamda anlaşılması açısından önemli bir teorik çerçeve sunmaktadır. Bu çalışmanın temel amacı, Émile Durkheim’ın din ve intihar arasındaki ilişkiye dair görüşlerini inceleyerek, onun sosyolojisindeki dinin toplumsal bütünleşme üzerindeki etkisini ortaya koymaktır. Ayrıca yabancı literatürde Durkheim, din ve intihar ilişkisini inceleyen çalışmaların oldukça fazla olmasına rağmen, Türkçe literatürde Durkheim, din ve intihar ilişkisini inceleyen çalışmaların oldukça az olmasından dolayı çalışmanın literatürdeki önemli bir boşluğu dolduracağı ve din sosyolojisi alanına katkıda bulunacağı düşünülmektedir. Çalışmanın temel bulgusuna göre, Durkheim sosyolojisinde dinin önemi, hayata anlam ve değer katan ilkelerle bireysel ve toplumsal barışı ve bütünlüğü sağlaması böylece bireyleri intihar davranışından uzak tutabilmesinden gelmektedir. Bununla birlikte din ve intihar kavramlarının karşılıklı bir ilişkisi bulunduğu da çalışmanın bulguları arasındadır. Durkheim’a göre intihar, bireyin yalnızca kişisel bir kararı değil, zaman zaman inandığı dinle bütünleşmiş bir eylem olmaktadır. Fakat sosyal bir gerçeklik olarak dinin, Durkheim sosyolojisinde birincil konumda olmadığı anlaşılmaktadır.
KW  - Din
KW  - Din Sosyolojisi
KW  - Durkheim
KW  - İntihar
KW  - Toplumsal Bütünleşme
N2  - The views of Durkheim, one of the founders of sociology, not only influenced his period, but also preserved their importance today. Durkheim's views on anomie, suicide, social solidarity and social integration have a central position in understanding today's modern societies. Especially the subject of social integration brings Durkheim to the subject of religion. According to Durkheim, religion is the most important key to social integration. On the other hand, Durkheim has very important views on individuals who cannot participate in social integration or who commit suicide for some other reasons. From this point of view, Durkheim's perspective on the relationship between religion and suicide is discussed in this study. While analyzing Durkheim's views on religion and suicide, care was taken to use primary sources. In addition, although there are many studies examining the relationship between Durkheim, religion and suicide in foreign literature, it is thought that the study will fill an important gap in the literature and contribute to the field of sociology of religion, since there are very few studies examining the relationship between Durkheim, religion and suicide in Turkish literature. According to the main finding of the study, the importance of religion in Durkheim's sociology comes from the fact that it provides the integration of the society around them by ascribing objects or symbols as sacred, thus keeping individuals away from suicidal behavior. But religion as a social reality is not primary in Durkheim's sociology.
CR  - Abdel-Khalek, A. (2004). Neither Altruistic Suicide, Nor Terrorism But Martyrdom: A Muslim Perspective. Archives of Suicide Research,8(1),99–113. https://doi.org/10.1080/13811110490243840.
CR  - Abrutyn, Seth, and Anna S. Mueller. 2014. "The Socioemotional Foundations of Suicide: A Microsociological View of Durkheim's Suicide." Sociological Theory, 32(4):327-351.
CR  - Alpay, A. H. ve Şahin, M. C. (2019). Emile Durkheim: Sistematik Din Sosyolojisine Katkıları Açısından Bir Değerlendirme. Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 10(1), 43-65. https://doi.org/10.33537/sobild.2019.10.1.3
CR  - Aron, R. (1994). Sosyolojik düşüncenin evreleri. (A. Korkmaz, Çev.) Bilgi Yayınevi.
CR  - Aydın, İ. E. (2018). Emile Durkheim Üzerinden Mordecai M. Kaplan’ı Okumak: Din Kavramı ve Kolektif Bilinç. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 28(2), 269-286. https://doi.org/10.18069/firatsbed.460952
CR  - Berríos, G., & Mohanna, M. (1990). Durkheim and French Psychiatric Views on Suicide During the 19th Century. British Journal of Psychiatry, 156, 1 - 9. https://doi.org/10.1192/bjp.156.1.1.
CR  - Blake, J. (1978). Death by hand grenade: altruistic suicide in combat.. Suicide & life-threatening behavior, 8 1, 46-59 . https://doi.org/10.1111/J.1943-278X.1978.TB01084.X.
CR  - Castelli, A. (2023). A Durkheimian Reading of Suicide in Goethe’s The Sorrows of Young Werther and Foscolo’s The Last Letters of Jacopo Ortis. Partial Answers: Journal of Literature and the History of Ideas, 21, 215 - 240. https://doi.org/10.1353/pan.2023.a899741.
CR  - Collins, R. (1982). Sociological insight: an introduction to nonobvious sociology. Oxford University Press.
CR  - Çelik, K. (2006). Çatışmalar Çağı: Din Bilim İlişkisi. Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2(22), 72-87.
CR  - Day, L. H. (1984). Death From Non-war Violence: an International Comparison. Social Science and Medicine, 19(9), 917-27. https://doi.org/10.1016/0277-9536(84)90321-6
CR  - Day, L. H. (1987). Durkheim on Religion and Suicide a Demographic Critique. Sociology, 21(3), 449-461. https://doi.org/10.1177/0038038587021003009
CR  - Dougles, J. D. (1968). Suicide: Social Aspects. International Encyclopedia of the Social Sciences, vol.15. Macmillan and Free Press.
CR  - Durkheim, E. (1957). Professional ethics and civic morals. (C. Brookfield, Trans.) Routledge & Kegan Paul.
CR  - Durkheim, E. (1961). Moral education: A study in the theory and application of the sociologv of education. (K. Everett, Trans.) Wilson and Herman Schnurer. The Free Press.
CR  - Durkheim, E. (1982). The rules of sociological method in lukes. S. Lukes (Ed.), The Rules of Sociological Method and Selected Texts on Sociologv and Its Method (p. 31-163). Free Press.
CR  - Durkheim, E. (2011). Dini Hayatın İlkel Biçimleri. (F. Aydın, Çev.) Eskiyeni Yayınları.
CR  - Durkheim, E. (2013). İntihar. (Z. İlkgelen, Çev.) Pozitif Yayınları.
CR  - Durkheim, E. (2018). Sosyoloji ve felsefe. (M. Elma, Çev.) Pinhan Yayıncılık.
CR  - Durkheim, E. (2023). Toplumsal işbölümü. (Ö. Ozankaya, Çev.) Cem Yayınları.
CR  - Ertit, V. (2020). Sosyolojinin Kurucu Figürlerinde Din. Akademik Hassasiyetler, (7)14, 1-35.
CR  - Faupel, E. C., Kowalski, G. S., and Starr, P. D. (1987). Sociology’s One Law: Religion and Suicide in the Urban Context, Journal for the Scientific Study of Religion, 26(4), 523-534. https://doi.org/10.2307/1387102
CR  - Fischer, Clause S. (1982). To dwell among friends: personal networks in town and city. University of Chicago Press.
CR  - Furseth, I. and Repstad P. (2011). Din sosyolojisine giriş - klasik ve çağdaş kuramlar. (2. Baskı) (İ. Çapcıoğlu – H. Aydınalp, Çev.) Birleşik Yayınevi.
CR  - Gearing, R. E. and Lizardi, D. (2009). Religion and Suicide. Journal of Religion and Health, 48, 332–341. doi10.1007/s10943-008-9181-2
CR  - Gerardi, S. (2020). Durkheim’s Sociological Analysis of Suicide. Sociology Mind, 10, 82-85. https://doi.org/10.4236/sm.2020.102007.
CR  - Hamlin, C., & Brym, R. (2006). The Return of the Native: A Cultural and Social-Psychological Critique of Durkheim's Suicide Based on the Guarani-Kaiowá of Southwestern Brazil. Sociological Theory, 24, 42 - 57. https://doi.org/10.1111/j.0735-2751.2006.00263.x.
CR  - Hammermesh, D. and Soss, M. N. (1974). An Economic Theory of Suicide. Journal of Political Economy, 82(1), 83-98. http://dx.doi.org/10.1086/260171
CR  - Hilton, S. C., Fellingham, G. W., and Lyon, J. L. (2002). Suicide Rates and Religious Commitment in Young Adult Males in Utah. Journal of Epidemiology and Community Health, 155(5), 413–419. https://doi.org/10.1093/aje/155.5.413
CR  - Köse ve Arslan, (2019). Sosyolojik Bir Olgu Olarak İntihar. Sivas Cumhuriyet Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, 1(1), 2-20.
CR  - Kranitz, L., Abrahams, J., Spiegel, D., and Keith-Speigel, P. (1968). Religious Beliefs of Suicidal Patients. Psychological Reports, 22 (3, PT. 1), 936. https://doi.org/10.2466/pr0.1968.22.3.936
CR  - Kirman, M. A. (2005). Dini Hayatın İlkel Biçimleri ve Türkçe Çevirisi Üzerine. KSÜ İlahiyat Fakültesi Dergisi, 5, 133-147.
CR  - Lester, D. (1972). Why people kill themselves. Springfield, Illinois. 18(4), 384. https://doi.org/10.1177/082585970201800414
CR  - Lester D. (1981). Spiritualism and Suicide. Omega Journal of Death and Dying, 12(1), 45-49.
CR  - Lukes, S. (2012). Is Durkheim's understanding of religion compatible with believing?. Religion, 42, 41 - 52. https://doi.org/10.1080/0048721X.2011.637312.
CR  - Marske, C. E. (1987). Durkheim’s Cult of the Individual and the Moral Reconstitution of Society. Sociological Theory, 5, l-14.
CR  - Nisbet, R. (1987). Sociology: sociology and religion. L. Jones (Ed.), The Encyclopedia of Religion (p. 31-163), c. 13, Macmillan Publishing Company. https://doi.org/10.2190/0K26-GANV-CDBM-V92R
CR  - O’Reilly, D., & Rosato, M. (2015). Religion and the risk of suicide: longitudinal study of over 1 million people.. The British journal of psychiatry : the journal of mental science, 206 6, 466-70 . https://doi.org/10.1192/bjp.bp.113.128694.
CR  - Okumuş, E., Baltacı, A., (2020). Din Sosyolojisinde Emile Durkheim: Bir Giriş Denemesi. Journal of Islamic Research, 31(1), 32-49.
CR  - Özaydın, İ. ve Gülsoy, N. Ö. (2010). Durkheim Sosyolojisinde Dinin Tarihsel ve Güncel Olanakları. Sosyoloji Dergisi, 3(21), 1-15.
CR  - Özdil, M. (2017). Kolektif ve Bireysel Kimlikler Bağlamında Sosyal Bütünleşme. Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 3(28), 383-400.
CR  - Özyurt, C. ve Mazman, İ. (2015). Sosyal teoride din. Hece Yayınları.
CR  - Pattabanoğlu, Z. (2015). Seneca’da Felsefe ve Ölüm. Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2(22), 137-158.
CR  - Pescosolido, B. A. and Georgianna S. (1989). Durkheim, Suicide, and Religion: Toward a Network Theory of Suicide. American Sociological Review, 54(1), 33-48  https://doi.org/10.2307/2095660
CR  - Pope, W. and Danigelis, N. (1981). Sociology's 'one law. Social Forces, 60, 495-516. https://doi.org/10.2307/2578447
CR  - Seidman, S. (1985). Modernity and the Problem of Meaning: The Durkheimian Tradition. Sociological Analysis, 46, 109-130. https://doi.org/10.2307/3711055
CR  - Stack, S. (1980). Religion and Suicide: A Reanalysis. Social Psychiatry, 15, 65-70. https://doi.org/10.1007/BF00578070
CR  - Stack, S. (1982). Suicide: A Decade Review of the Sociological Literature. Deviant Behavior, 4(1), 41-66. https://doi.org/10.1080/01639625.1982.9967602
CR  - Stack, S. (1983). The effect of the Decline in İnstitutionalized Religion on Suicide. Soc Psychiatry, 15, 65-70. https://doi.org/10.2307/1385968
CR  - Stark, R. and Glock, C. Y. (1973). Are we enteringa post-christiane ra. C. Y. Glock (Ed.), Religion in Sociological Perspective, (p. 284-96), Belmont, CA: Wads-worth.
CR  - Stark, R., Doyle P. D., and Rushing, J. L. (1983). Beyond Durkheim: Religion and Suicide. Journal for the Scientific Study of Religion, 22(2), 120-131. https://doi.org/10.1177/0038038587021003009
CR  - Simmel, G. (1955). Conflict and the web of group affiliations. New York: Free Press.
CR  - Sun, F. (2020). Self-preservation and sociology’s modern moral personality: Dual structure in Durkheim’s Suicide. Chinese Journal of Sociology, 6, 427-456. https://doi.org/10.1177/2057150X20932718.
CR  - Şentürk, R. (2017). Yeni din sosyolojileri - batı’da 1960 sonrası arayışlar. (2. Baskı) İz Yayıncılık.
CR  - Taş, S. (2020). Emile Durkheim’ın Sosyolojik Anlayışında Toplumsal İş Bölümü, Sosyolojik Yöntemin Kuralları, Din, Anomi ve İntihar. Motif Akademi Halk Bilimi Dergisi, 13(29), 442-449. https://doi.org/10.12981/mahder.679079
CR  - Thorson, J. A., Powell, F. C., Abdel-Khalek, A. and Beshai, J. A. (1997). Constructions of Religiosity and Death Anxiety in Two Cultures: The United States and Kuwait. Journal of Psychology and Theology, 25, 374–383. https://doi.org/10.1177/009164719702500306
CR  - Tole, L. A. (1993). Durkheim on Religion and Moral Community in Modernity. Sociological Inquiry, 63(1), 1-29. https://doi.org/10.1111/j.1475-682X.1993.tb00199.x
CR  - Turner, J. H., Beegley, L. and Powers, C. H. (2010). Sosyolojik teorinin oluşumu. (Ü. Tatlıcan, Çev.) Sentez Yayınları.
CR  - Yenen, İ. (2015). Emile Durkheim Sosyolojisinde Din Fenomeni. Toplum Bilimleri Dergisi, 9(17), 441-461.
CR  - Yenen, İ. (2022). Klasik Sosyal Kuram ve Din: Karl Marx ve Emile Durkheim’ın Din Yaklaşımları, Uluslararası Sosyal Bilimler ve Eğitim Dergisi – USBED, 4(7), 745-758.
CR  - Wellman, B. (1983). Network analysis: some basic principles. R. Collins (Ed.), Sociological Theory (p. 155-200), Jossey-Bass. https://doi.org/10.2307/202050
UR  - https://doi.org/10.61904/sbe.1569275
L1  - https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/4296337
ER  -